2025 сыл түмүгүнэн эрэгийиэннээҕи валовой бородуукта ааспыт сылааҕы көрдөрүүтүн аһарыаҕа

Сааҥсыйалар күүһүрбүт кэмнэригэр даҕаны өрөспүүбүлүкэ экэниэмикэтэ туруктаах диэн Ил Дархан Айсен Николаев Ил Түмэҥҥэ туһаайыытыгар эттэ.

2025 сыл түмүгүнэн эрэгийиэннээҕи валовой бородуукта ааспыт сылааҕы көрдөрүүтүн аһарыаҕа. Бырамыысыланнас оҥорон таһаарыытын динамиката өрө тахсыыта бүддьүөт киириитин сүрүн төрүтэ буолар.
«Быйыл судаарыстыбаннай бүддьүөккэ 210 миллиард солкуобай киириэҕэ. Бу ааспыт сыллааҕар 4% элбэх, ол эрээри сааҥсыйалар баттааһыннара уонна Арассыыйа баанын үпкэ кытаанах бэлиитикэтэ предприятиелар үбүлэниилэригэр куһаҕаннык дьайаллар, оҥорон таһаарыы ороскуоттара улааталлар. Өрөспүүбүлүкэ бүддьүөтэ кэлэр 3 сылга уустук усулуобуйаҕа оҥоһуллубута. 2026 сылга судаарыстыбаннай бүддьүөт дохуота 337 миллиард солкуобайы аһарыаҕа. Бу 12 миллиард солкуобайынан элбэх», — диэтэ Ил Дархан.

Ил Дархан СӨ үп министиэристибэтигэр дотацияны суоттуур ньымата уларытыллыбытын уонна 2-с ааҕыыга өрөспүүбүлүкэ бүддьүөтэ эбии 29 миллиард солкуобайы ылбытын бэлиэтээтэ. Ол өрөспүүбүлүкэ социальнай өттүн күүһүрдэргэ көмөлөспүтү, түмүгэр, бүддьүөт ороскуотун аҥаара бүгүн үөрэххэ, култуураҕа, доруобуйа харыстабылыгар уонна оҕолоох дьиэ кэргэни өйөөһүҥҥэ туһуламмытын бэлиэтээтэ. Айсен Николаев бүддьүөт туруктаах буолуутугар үлэни күүһүрдэргэ ыҥырда. Дохуоттары улаатыннарарга, резервэлэри булан таһаарарга уонна нолуок баазатын кэҥэтэргэ ураты болҕомтону уурарга көрдөстө.
Кини бүддьүөтү толоруу уустуктара экэниэмикэбит сир аннынааҕы ресурсалаах секторын туруктааҕын ураты суолтатын бигэргэтэллэрин эттэ.
«Бүгүҥҥү күҥҥэ олус уустук усулуобуйаҕа хостооһун тэтимэ намтаабат, өрөспүүбүлүкэ дойду үрдүнэн чоҕу, ньиэби уонна айылҕа гааһын хостооһуҥҥа инники миэстэтин бөҕөргөттө. Алмаас хостооһунугар кэнники 7 сылга хостооһун кээмэйэ 3 төгүл улаатта уонна устуоруйаҕа аан бастаан 50 мөл. туоннаны аһарда. Балаҕан ыйыгар дойду Бэрэсидьиэнэ Владимир Путин 531 километр уһуннаах Тихоокеанскай тимир суолун уонна 30 мөл. туонна Элгэтээҕи чоҕу эксплуатацияҕа киллэриигэ старт биллэрдэ, бу билигин Охотскай муораҕа быһаччы тахсар суоллаах. 2018 сылтан көмүс хостооһуна 2 төгүл, рекордтаах 56 туоннаҕа тиийэ улаатта. Бүддьүөккэ киирэр нолуок чиэппэрин аҥаара көмүс хостооһунуттан кэлэр. Быйыл хампаанньа 50 сыллаах үбүлүөйүн бэлиэтээтэ», — диэн эттэ.