Дьокуускайга Өрөспүүбүлүкэтээҕи диссипилиинэлэр икки ардыларынааҕы научнай-практическай кэмпириэнсийэ ыытыллыаҕа

Дьокуускайга Өрөспүүбүлүкэтээҕи диссипилиинэлэр икки ардыларынааҕы научнай-практическай кэмпириэнсийэ ыытыллыаҕа

Сэтинньи 18 күнүгэр Дьокуускай куоракка Хотугу сир аҕыйах ахсааннаах норуоттарын проблемаларын уонна гуманитарнай чинчийии института, Саха Өрөспүүбүлүкэтин Национальнай архыыба уонна Саха Өрөспүүбүлүкэтин Национальнай бибилэтиэкэтэ тэрийиилэринэн норуоттар икки ардыларынааҕы кыттыылаах «Сэбиэскэй кэм пионерскай академическай бырайыага: биографическай устуоруйалар, гуманитарнай стратегиялар уонна өй-санаа нэһилиэстибэтэ» диэн Өрөспүүбүлүкэтээҕи диссипилиинэлэр икки ардыларынааҕы научнай-практическай кэмпириэнсийэ ыытыллыаҕа.

Тэрээһин ССРС Наукаларын Академиятын Саха сиринээҕи кэлим эспэдииссийэтин 100 сыллаах үбүлүөйүгэр ананар (1925–1930 сс.). ССРС Наукаларын Академиятын Саха Өрөспүүбүлүкэтин оҥорон таһаарар күүстэрин үөрэтэр кэлим эспэдиисийэтэ ССРС биллиилээх судаарыстыбаннай уонна бэлитиичэскэй диэйэтэл, сырдык өйдөөх-санаалаах реформатор М.К. Аммосов көҕүлээһининэн тэриллибитэ. Эспэдииссийэ киэҥ далааһыннаах научнай бырайыак буолбута, онно 10 аналлаах этэрээт үлэлээбитэ: геоморфологическай, гидрологическай, аэрометеорологическай, ихтиологическай, булт-промысловай, агрономическай, статистическай-экэнэмичэскэй, тыа сирэ-экэнэмичэскэй, этнографическай уонна медико-санитарнай — кинилэр састааптарыгар 24 салаа этэрээт баара. Кэмпириэнсийэ сүрүн сыала – ССРС Наукаларын Академиятын кэлим научнай  эспэдииссийэтин  үлэтин сүрүн хайысхаларын уонна ситиһиилэрин Саха сирин уонна Арассыыйа билиҥҥи наукатын фундаментальнай уонна прикладной чинчийиилэрин сайыннарарга ырытыы; эспэдииссийэ кыттааччыларын Сир уонна Киһи, айылҕа уонна култуура ландшафттарын туһунан аан дойду наукатыгар киллэрбит кылааттарын сыаналыы; Саха сиригэр хотугу сири үөрэтэр чинчийиилэр билиҥҥи кэскиллэрин көрдөрүү; кэлим эспэдииссийэ научнай нэһилиэстибэтин өрөспүүбүлүкэ олохтоохторун сырдатыыга уонна патриотическай иитиигэ национальнай баай быһыытынан тарҕатыы.

Бу кэмпириэнсийэ сүрүн  тиэмэтэ бастакы кэлим академическай эспэдииссийэ учуонайдарын уонна кыттааччыларын айар уонна өй-санаа нэһилиэстибэтэ, ону тэҥэ кинилэр дойду уонна өрөспүүбүлүкэ устуоруйатыгар салгыы дьылҕалара буолар.