Ааҕааччы суруга: Ньурба тыаларыгар төрөппүттэри кытта көрсүһүүнү саҕалаатыбыт

Share

Үнүр суруйбутум курдук, улууспут тыаларыгар уончалаах оҕолор сахалыы билэр туруктара мөлтөөбүт диэн улахан айдаан тахсан, Ньурба улууһугар саха тылын улуустааҕы сүбэтин быһаарыытынан тыаларга төрөппүттэри кытта көрсүһүү тэрийиэххэ диэн быһаарыы ылыммыппыт. Улууспут дьаһалтата икки тимир көлө көрөн, икки бөлөҕүнэн улууспут тыаларын кэрийиини иллэрээ күнтэн саҕалаатыбыт.

Хомойуох иһин, мин иллэрээ күннээҕи айаҥҥа кыайан кыттыбатаҕым. Бэҕэһээ биһиги бөлөх үс кыстыгы кэрийиэхтээх этибит: Күндээдэҕэ, Дьаархаҥҥа, Чаппандаҕа. Ону сарсыарда өттүгэр Күндээдэҕэ эрэ сылдьар дьол тосхойдо. Аатырбыт саҥа үөрэхтэрин кыһатын өҥөйдүбүт – куораттартан туох да итэҕэһэ суох килэйэн-халайан сүрдээх уораҕай көстөр. Көрсүһүүнү кулуупка анаабыттар эбит. Онон аны, хата, кулууптарын көрөр дьолго тигистим. 72 сыл устата, арааһа, бастакы өҥөйүүм быһылаах. Эмиэ сүдү уораҕай эбит.

Дьоҕус, чөкө, бэрт дьэрэкээн оҥоһуулаах хоско сүүрбэччэ олохтооҕу кытта бэрт истиҥ, аһаҕас кэпсэтии буолла. Биһиги үһүөбүт – улуус кииннэммит ааҕар уораҕайын хотуна Анна Багмет, улуус түмэлин сүрүн үлэһитэ Борис Борисов уонна мин, босхо бастаах саха урааҥхайа. Киирии тылы, саха ыалыгар 5-7 булгуччулаах ирдэбиллэр туһунан сүбэ солбуллубат суруксута Анна Багмет бэрт чопчутук, 10-ча мүн. иһигэр бэркэ билиһиннэрдэ:

  1. Хас биирдии ыалга былыргы көмүлүөк оһоххо маарынныыр сиэри-туому оҥорор дьоҕус оһохтоох буолуохтаах.
  2. Сахалыы күнү, ыйы, дьылы ааҕар ыйынньыктаах буоларгыт бэрт этэ.
  3. Сахалыы бичик баар буолуохтаах эбит. Хас биирдии саха ыалыгар, оҕо мэлдьи көрөр сиригэр ыйанан туруохтаах.
  4. Ааҕыыны тэрийэр туһугар сахалыы хаһыат, кинигэ булгуччу баара ирдэнэр.
  5. Сахалыы оонньуулар араастарын атыылаһыҥ диэн бэртээхэй сүбэ этилиннэ.

Онтон тылы Борисов Борис Борисович ылла. Төрүкү үчүгэйдик билэр атаһым, эрэллээх уҥа илиим. Салгыы тылы миэхэ биэрдилэр. Аан дойдуга, Саха сиригэр, Ньурбаҕа тылга, итэҕэлгэ сыһыаннааҕы бүтүннүү булкуйа кэпсиэх киһи арыычча тохтоотум. Олохтоохтор тылларын-өстөрүн истэр баҕа баһаама бэрт (ол иһин да таҕыстахпыт).

Бастаан кулууп хотуна кэпсээтэ. Сахалыы саҥарар оҕолорго икки сыл устата көмө харчы биэрэ сылдьыбыт эбит! Онтон эдэрчи, сытыы-хотуу, түмэл үлэһитэ Елена Филиппова ыйытыыларын, туруорсууларын сэргээтим. 25-30 саастаах эдэр кыыс-дьахтар отой бэрт кэпсээннээх эбит, соһутта. Индияҕа ыал буолбут ыкса дьүөгэтин олоҕун кэпсээтэ. Ол саха дьахтарын оҕото ийэтин кытта сахалыы, аҕатын кытта хиндилыы кэпсэтэр эбит! Уһуйааннарыгар аанглийа тылынан кэпсэтэллэр үһү. Аны бу ыал ийэлээх аҕалара бэйэлэрин икки ардыларыгар нууччалыы кэпсэтэллэр эбит. Бу оҕо ону эмиэ өйдүүр эбит. Дьэ бу хайдаҕый?

Күндээдэлэр барахсаттарга махталым муҥура суох. Улууһум дьаһалтатыгар эмиэ махтанабын. Эдэрдэр ортотунан кырата биэс оҕолоноргутун умнумаҥ, саха таҥаратын ирдэбилэ оннук буолан турар! Эһэлэр, эбэлэр, төрөппүттэр, өбүгэлэрбит иннилэригэр ытык иэспитин толорор туһуттан оҕолорбутун, сиэннэрбитин булгуччу сахалыы үөрэтиэҕиҥ! Сахаларга — айхал! Урааҥхайдарга – уруй!

Бигэ Өрөкүй Бааһынай Уола, Ньурба.

Recent Posts

  • Сонуннар
  • Уопсастыба
  • Үөрэх

Саха сирин устудьуоннара Москваҕа «Сыл устудьуона» национальнай бириэмийэ финалыгар кыайдылар

Ахсынньы 13-15 күннэригэр Москва куоракка «Твой Ход – 2025» Бүтүн Арассыыйатааҕы устудьуоннар пуорумнара ыытылларынан, «Сыл…

3 часа ago
  • Быһылаан
  • Бэрээдэк
  • Сонуннар
  • Уопсастыба

Дьокуускай киинигэр киһи өлүүлээх баһаар дьыалатынан үс киһи сууттанна

Дьокуускайга административнай дьиэҕэ тахсыбыт киһи өлүүлээх баһаар холуобунай дьыалатыгар бириигэбэри таһаардылар. Бу туһунан ахсынньы 16…

3 часа ago
  • Култуура
  • Сонуннар

Дьокуускайга  саха хамаандатын Арктикатааҕы эспэдииссийэтин  туһунан кинигэ сүрэхтэннэ

Бүгүн, ахсынньы 16 күнүгэр, Дьокуускайга Российскай Федерация бочуоттаах полярнигын Николай Находкин «Санников сиригэр эспэдииссийэ» диэн…

3 часа ago
  • Сонуннар
  • Тыа хаһаайыстыбата

Мэҥэ Хаҥалас, Амма уонна Горнай улуустара бастыҥнарынан ааттаннылар

Өрөспүүбүлүкэ агробырамыысыланнай комплексын 2025 сыллааҕы үлэтин түмүктүүр мунньаҕар бастыҥ муниципальнай оройуоннар бэлиэтэннилэр. Бу туһунан СӨ…

3 часа ago
  • Сонуннар
  • Уопсастыба

Тымныы кими да аһыммат! Үлүйүүттэн хайдах харыстанабыт?

Тымныыттан эчэйии үксэ арыгы иһииттэн тахсар диэн Өрөспүүбүлүкэтээҕи 2 №-дээх балыыһатын - Суһал мэдиссиинэ көмөтүн…

3 часа ago
  • Байыаннай эпэрээссийэ
  • Уопсастыба

«Аҕа дойдуну көмүскээччилэр» судаарыстыбаннай пуонда филиалын өйөбүлүнэн 400-чэкэ тэрээһин ыытылынна

Тэрээһиннэргэ байыаннай дьайыы бэтэрээннэрэ уонна кыргыһыы хонуутугар охтубут дьон дьиэ кэргэттэрин чилиэннэрэ, барыта 28 тыһыынчаттан…

3 часа ago