Ахсынньы билгэтэ

Share

Сыл бүтэһик ыйын сахалар Билгэ Хаан ыйа диэн ааттыыллар. Ахсынньы 21 күнэ саамай кылгас, күн кыһыҥҥы туруута буолар.  Сырдык кэм уһуна — 6-7 чаас.

Ахсынньы бүтэй кэм. Айылҕа бүтүннүү утуйар. Сулустар сипсиһэр кэмнэрэ. Оннук кэмҥэ киһи билгэтэ күүһүрэр. Ол иһин былыргы сахалар балаҕаҥҥа хаайтаран олорон, олоҥхону, остуоруйаны истэллэрэ, таабырыннаһаллара, чабырҕахтаһаллара. Киһи өйө-санаата сытыырхайар, куйаар урсунунан, халлаан хаттыгаһынан айанныыр.

Ый саҥатын эргин аам-даам туманнаах тымныы түһэр. Бу тымныы тохсунньуга диэри салҕанан барар. Ый ортотун диэки кыратык салгын хамсаан ылар. Ону Дьыл оҕуһун тыына дииллэр. Бу кэмҥэ сылаастык таҥна сылдьыахха наада.

Ахсынньы сөҥүүтэ суох буоллаҕына, эмиэ оннук саас, сайын турар. Ахсынньыга тымныы, хаардаах, сотору-сотору тыаллаах, кырыалаах буоллаҕына — үчүгэй үүнүү буолар. Бу ыйы бэс ыйа батыһар.

  • 19 — кыһыҥҥы Ньукуола. Күн кылгыырын уһуга. Бу күн тымныы буоллаҕына — сайынын өлгөм үүнүүнү күүтэллэр.
  • 25 — Испирдиэнэп күнэ. Бу күнтэн саҕалаан саамай күүстээх тымныы уонна тыал түһэр.
  • 26 — күн кутуйах хаамыытынан уһуур.
  • 29 — кыраһа түстэҕинэ — ичигэс, сарсыарда улаханнык тымныйдаҕына — Кириһиэнньэҕэ (тохсунньу 19 күнүгэр) диэри тымныы турар.

Түөлбэ тылыгар

Ахсынньы — ортоку кыһыҥҥы ый; үрэх суокурун ыйа; хараҥа ый.

Ый хаамыыта

Халлааҥҥа ый сэтинньи 29 күнүттэн үүнэн барар. Ахсынньы 14 күнүгэр ый туолар. Бу кэмҥэ диэри саҥа саҕалааһыннары, улахан быһаарыылары ылынар, атыыны-тутууну ылсар-бэрсэр үчүгэй.

Ахсынньы 15 күнүттэн 28 күнүгэр диэри ый кыччаан барар. Бу кэмҥэ доруобуйаҕытын көрүнэҕит, ыраастанаҕыт, эргэ маллары быраҕаҕыт, олоххутугар быһаарыылаах хардыылары оҥорбоккут.

Ахсынньы 22 күнэ – саамай уһун түүннээх. Бу түүн бит-билгэ, баҕа санаа туолар диэн ааттыыллар. Кимиэхэ да куһаҕаны баҕарыа суохтааххыт (бэйэҕитигэр төттөрү эргиллэн кэлиэ). Сыл түмүгүн таһаарарга, кэлэр сылга былаан оҥосторго табыгастаах кэм.

Recent Posts

  • Сонуннар
  • Сүрүн
  • Үөрэх

Ил Дархан Харыйатыгар 700 оҕо кыттар

Сыллата Ил Дархан Харыйатыгар Саха сирин бары улуустарыттан, куорат уокуруктарыттан, талааннаах оҕолору булар, өйүүр өрөспүүбүлүкэ,…

8 минут ago
  • Интэриэһинэй
  • Сонуннар

Быйылгы «тренд» харыйалар

2026 сыл -- илиҥҥи гороскуобунан Уот кыһыл Ат сыла. Дьэ, быйыл Саҥа дьыллааҕы харыйалары хайдах…

22 минуты ago
  • Сонуннар
  • Уопсастыба

Оскуолаларга сэрэтэр миэрэлэри күүһүрдэр наадалааҕа ыйылынна

Ил Дархан Айсен Николаев өрөспүүбүлүкэ терроризмы утары охсуһар хамыыһыйатын уонна суһал ыстаап холбоһуктаах мунньаҕын ыытта.…

37 минут ago
  • Интервью
  • Сонуннар
  • Уопсастыба

Виктория Слава: «Дьоҥҥо-сэргэҕэ туһалаах буолуохпун баҕарабын»

Виктория Семенова унтуу тикпитэ сүүрбэччэ сыл буолбут. Бэйэтэ этэринэн, бу сыллар тухары 50 тыһыынчаттан тахса унтууну…

52 минуты ago
  • Сонуннар
  • Уопсастыба

Социальнай эйгэ салайааччылара «Үтүө санаа харыйата» аахсыйаҕа кытыннылар

Бырабыыталыстыба бэрэссэдээтэлин солбуйааччы Георгий Степанов салайааччылаах өрөспүүбүлүкэ социальнай салаатын салайааччылара сыл аайы ыытыллар «Үтүө санаа…

1 час ago
  • Бэрээдэк
  • Сонуннар
  • Уопсастыба

Аммаҕа дьахтар грузовигы уоттуу сатаабыт

Амматааҕы полиция дьуһуурунай чааһыгар олохтоох киһи массыынатын уоттуу сатаабыттарын туһунан иһитиннэрбит. Эр киһи быһаарбытынан, дьиэтин…

2 часа ago