Хаартыска: Бэтэринээрийэ департамена.
Бэтэринээрийэ департамена сүөһү дьааттаах үүнээйиттэн сүһүрэрин сэрэтэр үлэни ыытар. Сүөһү үксүгэр аһыы оттон сүһүрүөн сөп. Ол от хайдах, ханна үүнэрин билиэххэ уонна суох гынарга үлэлиэххэ наада.
Аһыы от (вех ядовитый) күүстээх дьааттаах үүнээйилэртэн биирдэстэринэн буолар. Сииктээх сирдэргэ, күөллэр бадарааннаах кытыыларыгар үүнэр, элбэх сыллаах үүнээйи. Саас бастакынан көҕөрөр, ол иһин сүөһү уһун кыстык кэнниттэн сибиэһэй оту сиэри, былдьанар. Ынах сүөһү аһыы оттон сүһүрүүтэ саас эрдэ күөх от суоҕар, эбэтэр, күһүн хойут тахсар.
Сиртэн 50-80 см үрдүктээх, көҥдөй умнастаах, элбэх лабаалардаах, төбөтүгэр зонтик курдук маҥан сибэккилээх. Цикутотоксин диэн дьааттаах эттигэ умнаһын төрдүгэр (луковицатыгар) мустан үөскүүр. Төрдүн хайа быстахха, көҥдөйдөрүгэр, саһархай өҥнөөх убаҕас дьааттаах.
Улахан сүөһү аһыы оттон сүһүрэн өлөр дозата 200-300гр., ол аата баара-суоҕа 2-3 устуука аһыы от төрдүн сиэтэҕинэ, итиэннэ кэмигэр сөптөөх көмө оҥоһуллубатаҕына, өлүөн сөп. Дьаат сүөһү этигэр-сиинигэр киирэн, түргэнник тарҕанар.
Маннык оту сиэбит сүөһү харахтарын харата кэҥиир, туохтан барытыттан куттана, иннин диэки сүүрэ сылдьар буолар, икки чаас буолан баран, ибигирээн, тартаран киирэн барар. Төбөтүн кэннин диэки хантаччы быраҕар. Дьаат сүөһү киин ньиэрбинэй систиэмэтигэр дьайар, ньиэрбэ баралыыстааһыныттан тыына хаайтарар, тута сөптөөх суһал көмө оҥоһуллубатаҕына, сүөһү өлөр. Өлүк иһэ үллүбүт, сыраана элбэхтик сүүрбүт, быччыҥнара көһүйбүт буолар.
Аһыы оттон сүөһү сүһүрүүтүн хайдах сэрэтиэххэ? Аһыы от үүнэр сирдэригэр, сүөһү мэччирэҥэр, субуотунньуктары тэрийии, аһыы от төрдүн түөрэн ылҕааһын, үүнэр сирин күрүөлээһин буолар.
Онон, сүөһү иитиитинэн дьарыктанар дьон түмсэн, уопсай субуотунньуктаан, аһыы оттон сүһүрүүнү бохсор үлэни оҥороро, ыалдьыбыт сүөһүгэ суһал бэтэринээринэй көмө оҥоттороро, дьааттаах оттон сүһүрэн сүөһү өлүүтэ аҕыйыырыгар сүрүн оруоллаах диэн Бэтэринээрийэ департамена иһитиннэрэр.
Кэс тыл, кэриэс тыл, андаҕар, кырыыс ханнык түгэҥҥэ туттуллалларын билэҕин дуо? Бэрт судургу быһаарыыны манна…
Бүгүн, ыам ыйын 15 күнүгэр, социальнай ситимнэргэ Жатайга суудуналар тимирэн эрэллэрин, биир суудуна бүтүннүү уу…
«Иккис килиэп» дэммит хортуоппуйу хайдах олордору уонна көрөрү-харайары бары бэркэ билэр курдукпут эрээри, анаан идэтийэн…
Кэлиҥҥи кэмҥэ айылҕаттан айдарыылаах сатабыллаах саха дьоно мастан, муустан, тимиртэн араас оҥоһуктары оҥорон соһутар буоллулар.…
Саха сирин 43 саастаах олохтооҕо дьахтар алименын төлөөбөккө, холуобунай эппиэтинэскэ тардыллыбытын туһунан СӨ Суут бириистэптэрин…
Бу күннэргэ Улуу Кыайыы 80 сылынан сибээстээн, улуустарга уонна нэһилиэктэргэ араас кэрэхсэбиллээх тэрээһиннэр ыытылла тураллар.…