81 сыл анараа өттүгэр, балаҕан ыйын 6 күнүгэр 1942 сыллаахха, Дьокуускайга дыраама тыйаатырыгар фашизмы утары норуодунай миитин буолбута. Манна поэт Владимир Новиков, дьахталлар хамсааһыннарын лиидэрэ Зоя Сидорова, драма артыыһа Дарья Слепцова, ону сэргэ оробуочайдар, колхуостаахтар уонна Кыһыл Аармыйа байыастара кыттыбыттара. Ол уустук кэмҥэ Кыайыыны уһансарга ким да саарбаҕалаабатаҕа. Бары Ийэ дойдуларын инники кэскилин туһугар хорсун-хоодуот быһыыны оҥорорго бэлэм этилэр. Миитин түмүгэр резолюция ылыммыттара. Бу туһунан Ил Дархан Айсен Николаев Юрий Гагарин аатынан култуура уонна аныгы ускуустуба киинигэр буолбут фашизмы утары бастакы пуорум пленарнай мунньаҕар кэпсээтэ.
«Бүгүн манна Ийэ дойдуларын таптыыр, бэриниилээх дьон муһуннулар, — диир Айсен Николаев. — Байыастары, волонтердары, дойду атын эрэгийиэннэриттэн ыалдьыттары, ытык кырдьаҕастары, ыччаттары көрөн үөрэбин.
Биһиги Улуу Кыайыыбыт туһунан өйбүтүгэр-санаабытыгар илдьэ сылдьабыт. Арассыыйа хас биирдии дьиэ кэргэнэ Кыайыыны уһансыбыт буойуттар тустарынан өйдүүр-саныыр. Аҕа дойду Улуу сэриитэ Арассыыйа хас биирдии дьиэ кэргэнин хаарыйбыта. Саха сириттэн уоттаах сэриигэ 62 тыһ. тахса киһи барбыта.
Билигин биһиги байыастарбыт хорсуннарын-хоодуоттарын көрдөрөллөр. Биһиги хас биирдии байыаспытынан, Арассыыйа Дьоруойунан киэн туттабыт. Ол курдук, Александр Колесов, Алексей Неустроев, Филипп Евсеев уонна олоҕун толук уурбут Дмитрий Егоров ааттарынан киэн туттабыт. Биһиги барыбыт өйбүтүгэр-санаабытыгар байыаннай дьайыы кыттыылаахтара, Ийэ дойдуларын туһугар сырдык тыыннарын толук уурбут байыастар куруук бааллар, кинилэри хаһан да умнуохпут суоҕа.
Ил Дархан Айсен Николаев «Арассыыйа — мин устуоруйам» музей комплексыгар байыаннай дьайыы кыттыылаахтарын дьон-сэргэ билэрин, өйдүү-саныы сылдьарын курдук, бастайааннай экспозиция арыаллыаҕын эттэ.
Арассыыйа Дьоруойа Андрей Григорьев Москваҕа Кыайыы параадыгар кытынна. Кини ыҥырыылаах ыалдьыт быһыытынан олорорун "Бастакы" ханаалга…
Ыам ыйын 5 күнүгэр, Пушкин аатынан киин библитиэкэҕэ Үөһээ Бүлүү Балаҕаннааҕыттан төрүттээх, билигин Нам Түбэтигэр…
Таатта улууһун киинигэр Улуу Кыайыы 80 сыллаах үбүлүөйүн көрсө "Кыайыы көтөллөөх буойун учууталлар көмүс уруоктара"…
edersaas.ru саайт 2020 сыллаах архыыбыттан. Кыайыы 75 сылынан эһээм кэпсээниттэн тугу өйдөөн хаалбыппын суруйарга быһаарынным.…
Амма улууһугар Аҕа дойду Улуу сэриитин уотун ортотунан ааспыт көлүөнэ дьон Сулуһа суох Дьоруойунан билинэр,…
Бэҕэһээ, ыам ыйын 8 күнүгэр, Дьокуускай куоракка аан бастыкытын ыытыллыбыт "Кыайыы вальсыгар" үгүс киһи үөрэ-көтө…