Алампа 32 тылынан саҥарда

Бүгүн, сэтинньи 14 күнүгэр, саха литературатын төрүттээччи, классик суруйааччы, саха тылын иэйэр кутун имиппит, айар кутун уһугуннарбыт Анемподист Софронов-Алампа төрөөбүт күнэ. Бу бэлиэ күнү көрсө “Ыллыым ээ, ыллыым” хоһооно 32 омук тылынан тылбаастанан, антология киэбинэн кинигэ буолан таҕыста.

Кинигэни Саха сирин суруйааччыларын сойууһа көҕүлээн, иилээн-саҕалаан таһаарда. Идиэйэ ааптардара – Наталья Харлампьева уонна Гаврил Андросов. “Якутскэнерго” тэрилтэ (дириэктэр А.А. Стручков) өйөөһүнүнэн күн сирин көрдө, “Саха сирин суруйааччылара” ассоциация (сал. О.Г. Сидоров) бэйэтин кылаатын киллэрдэ. Кинигэ дьоҕус эрээри, тупсаҕай көрүҥнэнэн, бэлэххэ бэриллэр курдук бэртээхэй хоруопкаланан, “АЛТА” кинигэ кыһатыгар бэчээттэнэн таҕыста. Кинигэ тас өттүгэр Алампа сырдык мөрсүөнэ күөх күдэрик быыһыттан үйэлэри уҥуордаан  көстөн кэлбиккэ дылы…

— Бүгүн биһиги киэн тутта Алампа биир хоһооно 32 тылынан саҥарбытын сүрэхтиибит. Бу биһиги сойууспут Алампа иннигэр иэһин толоруута, аныгы саха суруйааччылара классиктарбыт литературнай нэһилиэстибэлэрин ытыктыырбыт, сүгүрүйэрбит уонна үлэлэһэрбит бэлиэтэ, — диэн Саха сирин суруйааччыларын сойууһун бэрэссэдээтэлэ Наталья Харлампьева бэлиэтээтэ.

Дьэ, чахчы, саха суруйааччыта 32 омук тылынан биирдэ тылбаастаммыта өссө хаһан да буола илигэ. Кинигэҕэ үлэ хайдах барбытын туһунан “”Чолбон” сурунаал бас эрэдээктэрэ Гаврил Андросовтан кэпсииригэр көрдөстүбүт.

— Сойуус бырабылыанньатыгар сүбэлэһэн баран, тылбаасчыттары булууга үлэлэһэн барбыппыт. Европа, Азия улахан суруйааччылара кытыннылар. Саха литературатын өйүүр, сойууһу кытары үлэлэһэр, үтүө сыһыаннаах дьон буолан, буор-босхо тылбаастаатылар. Англия, Турция, Сербия, Кыргызстан биллэр-көстөр, бөдөҥ суруйааччылара кыттыстылар.

Нууччалыы тылынан Владимир Солоухин академическай тылбааһын ылбыппыт. Үгүс тылбаасчыттар нууччалыы билэр буолан, бу тылбааһы туһаннылар. Холобур, английскай тылынан энциклопедиялары оҥорор, нуучча классик суруйааччыларын тылбаастыыр Джон Фарндон тылбааһын бэйэтэ ааҕан иһитиннэрбитэ – Алампа хоһоонун тэтимэ ыһыллыбатах буолан, үөрдүбүтэ. Кэриэй, венгр тылларыгар саха тылын үөрэппит дьон (Кореяҕа киэҥник биллэр профессор Канг Дуксу, венгр Чабо Мессарош) ылсан, сахалыыттан быһа тылбаастаатылар.

Ньиэмэс, француз, араб, кытай, кэриэй, английскай, турок, казах, венгр, татаар, авар курдук омуктар тылларынан Алампа аан бастаан саҥарда. Кинини ол омуктар аатырбыт суруйааччылара, бастыҥ тылбаасчыттара ылсан, тылбаастаатылар. Онон элбэх үлэ ыытылынна.

Биир хоһоон 32 тылынан тылбаастаммыта ханна да суох. Аны антология жанрынан оҥоһуллан тахсыбыта эмиэ ураты, — диэн Гаврил Андросов кэпсээтэ.

Сэтинньи 14 күнүгэр күнүс 3 чаастан Саха тыйаатырын Алампа саалатыгар “Ыллыым ээ, ыллыым” кинигэ сүрэхтэниитэ буолуоҕа. Бу эрэ күн кинигэ 700 солкуобайга атыыланыаҕа. Антология тахсыбыт тираһа аҕыйах – 500 экземпляр.