Бүгүн Саха сирин Парламенын вице-спикерэ, СӨ Ил Дарханыгар Олоҥхо национальнай тэрийэр кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ Александр Жирков, Тыва Өрөспүүбүлүкэтин Кызыл куоратын култууратын киинигэр Арассыыйа норуоттарын култууратын нэһилиэстибэтин сылын иитинэн, ЮНЕСКО көмүскэлинэн олоххо киирэр “Аан дойду норуоттарын эпоһа” норуоттар икки ардыларынааҕы бырайыак “Хунан-Кара” тувиннар эпостарын сахалыы тылбааһын сүрэхтэниитигэр кытынна.
Үйэлэр тухары эпос норуот олоҕу көрүүтүн сүрүн духуобунай көрүҥүнэн буолар. “Хунан-Кара” тувин норуотун тылынан эпическай айымньытын биир бастыҥ холобурунан ааттанар. Эҕэрдэ тылы Тыва Өрөспүүбүлүкэтин баһылыга Владислав Ховалыг эттэ. Кини бу сүүнэ бырайыагы көҕүлээбит уонна олоххо киллэрбит Александр Жирковка махталын биллэрдэ.
“Тувиннар биир бастыҥ “Хунан Кара” эпостарын бырааттыы норуоппут төрөөбүт тылынан ааҕар кыахтаммытын үрдүктүк сыаналыыбыт. Норуоттар көрүүлэрин, кинилэр майгыларын уонна үгэстэрин ойуулаан көрдөрөр култуура холбоһуктаах өйдөбүлэ бу курдук олохсуйар”, — диэн эттэ. Тыва Өрөспүүбүлүкэтин баһылыга, сахалар “Дьулуруйар Ньургун Боотур” олоҥхолорун тувинныы тылбаастыыр ирдэнэрин иһитиннэрдэ, итиэннэ эпостары хардарыта тылбаастааһын саҥа, баҕар, билим кыттыгас чинчийиилэрин түргэтэтэр, саҥа толкуйдары уонна түмүктэри оҥорор кыаҕынан буоларыгар эрэнэрин биллэрдэ.
Тыва Өрөспүүбүлүкэтин баһылыгын Ыйааҕынан СӨ Судаарыстыбаннай Мунньаҕын (Ил Түмэн) бэрэссэдээтэлин бастакы солбуйааччы Александр Николаевич Жирковка Тыва уонна Саха Өрөспүүбүлүкэлэрэ бииргэ үлэлэһиилэригэр ураты үтүөлэрин иһин “Тыва Өрөспүүбүлүкэтин үтүөлээх үлэһитэ” бочуоттаах ааты иҥэрдилэр. Норуоттар икки ардыларыгар этнокултуурунай сибээс баара мөккүһүллүбэт. Үйэлэр тухары эпос норуот олоҕу көрүүтүн сүрүн духуобунай көрүҥүнэн буолар.
Ил Түмэн пресс-сулууспата.
80 сыл анараа өттүгэр, ыам ыйын 9, 10 күннэригэр, “Кыым” хаһыакка тугу суруйбуттарай? Бу суруйуулары…
Бу күннэргэ социальнай ситимнэринэн Өлүөнэ кытылын үрдүгэр, Дьоруойдар аллеяларыгар сэрии кэминээҕи таҥастаах эдэркээн кыргыттар, уолаттар…
Бүгүн, ыам ыйын 9 күнүгэр, Аҕа дойду Улуу сэриитигэр Кыайыы 80 сылынан “Өлбөт үйэлээх полк”…
Москваҕа буолар Улуу Кыайыы 80 сыллаах үбүлүөйдээх параадыгар саха уола кыттарын туһунан үтүө сураҕы бүгүн…
Бүгүн, ыам ыйын 9 күнүгэр, Дьокуускайга Кыайыы болуоссатыгар "Кыайыыны аҕалбыт буойуннар" монумеҥҥа сибэкки дьөрбөтүн ууруу…
Саха сиригэр ойуур баһаардарын умуруорууга 154 исписэлиис үлэлиир диэн суһал ыстаап иһитиннэрэр. Суукка иһигэр барыта…