Аммалар төрөөбүт Бөтүҥүн кинигэнэн үйэтиппит уопсастыбанньыгы чиэстээтилэр

Бу күннэргэ Амма улууһун Бөтүҥ нэһилиэгин  бочуоттаах олохтооҕо, кыраайы үөрэтээччи Екатерина Дьячковская чаҕылхай айар үлэтин билиһиннэрэр дьоһун тэрээһин буолан ааста.

Бу туһунан «Историческая память» федеральнай партийнай бырайыак Амма улууһугар куратора, РФ үөрэхтээһинин Бочуоттаах үлэһитэ, СѲ үѳрэҕириитин туйгуна, Амма улууһун  Болугур нэһилиэгин бочуоттаах олохтооҕо Светлана Ефимова кэпсээтэ:

— СӨ үөрэҕириитин туйгуна, бочуоттаах бэтэрээнэ, «Гражданскай килбиэн», «Амма киэн туттуута», «Бөтүҥ нэһилиэгин сайдыытыгар киллэрбит кылаатын иһин» анал бэлиэлэрдээх Екатерина Дьячковская 40 сыл төрөөбүт нэһилиэгэр оскуолаҕа учууталынан, социальнай педагогунан үлэлээбит үрдүк категориялаах учуутал. Иллээх улахан дьиэ- кэргэн ийэтэ, эбээтэ, хос эбээтэ. Екатерина Дмитриевна ыччаты иитиигэ уһун кэмҥэ  үлэлээбит үлэтин оҥкулунан салайтаран, кыраайы үѳрэтиигэ ылсыһан үлэлээбитэ номнуо 23-с сыла. Бу сыллар тухары кини араас хайысханан үгүс кинигэни суруйан кэллэ.

Бѳтүҥнэр устуоруйаҕа киирбит суоллаах-иистээх аҕа уустарынан буолалларын туһунан элбэҕи ааҕан-истэн-көрөн билэбит. Ол билиигэ эбии — Екатерина Дмитриевна ааптар быһыытынан үлэлэрэ Бѳтүҥ нэһилиэгин 20-с үйэ саҥатыгар тѳрѳѳбүт дьону үѳрэтиигэ, нэһилиэк олох араас кэрдиис кэмнэрин таарыйар түгэннэри үйэтитиигэ  үлэлэһэр эдэр дьоҥҥо туһуламмыт.  Ол курдук, Екатерина Дмитриевна аан-маҥнай 2002 сыллаахха “Бѳтүҥ нэһилиэгин киэҥ туттар дьоно” диэн буклеты бэлэмнээн таһаарбыта. Манна Бѳтүҥ нэһилиэгин туһунан кылгас эрээри, 62 нэһилиэк киэн туттар дьонун хаартыскалара уонна кылгас биографическай  чахчылара, дэгиттэр спортсменнар ситиһиилэрэ киирбиттэр. Бу буклет ханнык баҕарар уруокка, тэрээһиннэргэ методическай пособие быһыытынан туттарга бэлэм.  «Бѳтүҥ нэһилиэгин ытык — мааны кырдьаҕастара» кинигэ убаастыыр аҕа кѳлүѳнэ дьоммутугар анаммыт. 2007 сыллаахха  «Нэһилиэк меценаттара» дьоҕус кинигэ Николай Иванов аатынан Бѳтүҥ орто оскуолатын 75 сыллаах үбүлүѳйүгэр ананан тахсыбыта. Манна Екатерина Дмитриевна 2001 сыллаахтан меценаттар хамсааһыннарын тэрийбит киһи быһыытынан, маҥнайгы меценаттар тустарынан билиһиннэрэр. 2009 сыллаахха “Нэһилиэк сайдыытын түстэспит дьоһун дьоммут” диэн дьоһун кинигэ 20-с үйэҕэ  холкуос уонна сопхуос тутуутугар Бѳтүҥтэн тѳрүттээх уонна олохсуйан үлэлээбит исписэлиистэр тустарынан бэчээттэнэн тахсар. 2011 сыллаахха “Сүрэх баҕатынан, санаа күүһүнэн” — нэһилиэк актыбыыстарын уонна уопсастыбанньыктарын туһунан Амма улууһа тэриллибитэ 100 сылыгар анаан тахсыбыт кинигэ. 2013 сыллаахха «Бѳтүҥ нэһилиэгэр спорт сайдыыта” — нэһилиэк, улуус, өрөспүүбүлүкэ чиэһин араас кэмҥэ кѳмүскээбит  дэгиттэр спортсменнар тустарынан мунньан таһаарбыт. 2015 сыллаахха «Кыайыыны уһансыбыт ытык кѳлүѳнэ дьоммут» Аҕа дойдуну кѳмүскүүр Улуу Кыайыы 70 сылыгар анаммыт, сэрии толоонугар сураҕа-садьыга суох сүппүт, хорсуннук кыргыспыт, сэрии толоонугар хаалбыт эбэтэр кыайыы кѳтѳллѳѳх эргиллэн кэлэн, эйэлээх олоҕу тутуспут биир дойдулаахтарын туһунан кинигэ тахсыбыта. 2020 сыллаахха  өр сылларга салайар үлэҕэ үлэлээбит тыыл, педагогическай үлэ бэтэрээнэ,  Бѳтүҥ нэһилиэгин бочуоттаах олохтооҕо Иван Дьячковскай кэриэһигэр анаан «Бѳтүҥҥэр — салайар үлэ үктэлигэр» диэн кинигэ күн сирин кѳрбүтэ. 2024 сыллаахха «Аал уоту оттунан, алаһа дьиэни тэринэн» диэн кинигэтэ ыал буолууну  түстүүр ис хоһоонноох. 65,  60, 55, 50 сыл сарын-сарыҥҥа ѳйѳһѳн бииргэ олорбут, элбэх оҕону тѳрѳтѳн-иитэн, атахтарыгар туруорбут элбэх сиэн, хос, хос-хос сиэни кѳрбүт Бѳтүҥ нэһилиэгин 25 сис ыалын туһунан, араас кэрдиис кэмнэргэ олорбут олохторун ахтыытын, хаартыскаларын түмэн таһаарбыта.

Ити курдук, төрөөбүт нэһилиэгин араас ис хоһоонноох дьоһуннаах кинигэлэргэ үйэтиппит киһи ахсааннаах буолуохтаах. Бу күн  кыраайы үөрэтээччи Екатерина Дьячковская  биир дойдулаахтарыттан махтал тылын истиҥин,  баҕа санаа бастыҥын иһиттэ. Амма Бөтүҥүн көхтөөх уопсастыбанньыгын, кыраайы үөрэтээччитин бастыҥ холобура батыһыннарыылаах буоллун!