Анаабырбыт саҥалыы сайдар

Тыйыс айылҕалаах Лаптев муора кытыытыгар турар Анаабыр сиригэр түҥ былыргыттан ыаллаhан, сахалар, эбэҥкилэр, долганнар эйэ дэмнээхтик олороллор. Бүгүҥҥү туругунан манна 3 653 киhи олорор. Арктика улуустарыгар Анаабырбыт экэниэмикэ, тутуу өттүнэн бастыҥ көрдөрүүлээх диэн бэлиэтиир наада.

Эдэр ыччаппыт, оҕолорбут өрөспүүбүлүкэ таhымыгар буолар араас куонкурустарга, наука кэмпириэнсийэлэригэр, култуура, успуорт тэрээһиннэригэр көхтөөхтүк кытталлар. Дьокуускайга буолбут табаhыттар сүлүөттэригэр биир дойдулаахтарбыт ситиhиилээхтик кыттыбыттара.
Биир улахан кыайыыбытынан үөрэх управлениетын начаалынньыга Л.Д. Елисеева  “федеральнай резервэҕэ” киирбитэ буолар. Саха сириттэн икки эрэ киhи талыллыбыта. Бу көрдөрүү үөрэҕирии систиэмэтэ сөпкө сайдан иhэрин, үрдүк таһымнаах үлэhиттэр, учууталлар үлэлииллэрин туоhулуур.

2022 сыллаахха Эдуард Платонов баhылыгынан талыллыбыта. Үc cыл иhигэр элбэх оҥоhулунна. Ол курдук, Сааскылаахха икки таба үөрэ баар буолла, тыа хаhаайыстыбата сайдан иhэр. Ону тэҥэ хаарбах дьиэлэртэн көhөрүү, толору өрөмүөн үлэтэ бара турар. Анал бырагыраамаҕа киирсэн, өрөспүүбүлүкэ бүддьүөтүттэн үбүлэнэн, этээстээх дьиэлэр тутуллаллар, барыта биэс саҥа эбийиэк тутуллан олоххо киллэриллиэхтээх. Ол курдук, сүүстэн тахса ыал толору хааччыллыылаах дьиэҕэ олоруоҕа. Маны таhынан быйыл сайын “Кыайыы паарката“ тутуута саҕаланыа. Дьон дуоhуйа сынньанарыгар олорор ыскамыайкалардаах, оҕо оонньууругар анал сирдээх буолуо.
Дойдубут үрдүнэн уустук күннэр үүммүттэригэр байыаннай дьайыыга Анаабыр улууһуттан 70-тан тахса киhи кытта сылдьар. Эдуард Петрович биир дойдулаахтарбытыгар көмөлөhөр туһуттан байыаннай дьайыы сиригэр алтата баран кэллэ. Улуус тэрилтэлэрин салайааччыларыныын барыта 700 киилэ эт-балык, ас-үөл илдьибиттэрэ, “Анаабыр оhуордара” түмсүү амарах сүрэхтээх уран тарбахтаахтара Лебедева З.С., Меликова В.Е. тикпит таҥастарын тиэрдибиттэрэ. Уолаттар дойдуларын аhын амсайан, дьоннорун кытта көрсөн, үөрүүлэрэ үгүс.
Маныаха “Андросова“, “Арктика“, Спиридонов аатынан муниципальнай тэрилтэлэр үлэһиттэрэ ас бэлэмнээн, суолталаах көмөнү оҥордулар. Хомойуох иhин, сэрии сүтүктээх. Хорсун буойуннарбытын дойдуларыгар аҕалан харайарбытыгар “Анаабыр алмаастара” тэрилтэ өҥөтө улахан. Биллэн турар, ыраах Уhук хоту дойдуга кэлэр уустуктардаах, сыаналаах.Байыаннай дьайыы кыттыылаахтарын дьиэ кэргэннэригэр улуус дьаhалтатын өттүттэн элбэх көмө оҥоhуллар: харчынан эрэ буолбакка, дьиэ өрөмүөнүгэр, босхо айаҥҥа, оҕолору лааҕырга ыытарга уо д.а. Дойдубут көмүскээччилэрэ бука бары сотору кэминэн кыайыылаах-хотуулаах эргиллэн кэлиэхтэрэ диэн бигэ эрэллээхпит.
Ити курдук, Анаабыр улууhугар үлэ былааннаахтык, кэскиллээхтик бара турар. Ол санааттан үөрэн, киэҥ-холку майгылаах, мындыр толкуйдаах эрэнэр киhибитигэр – баhылыкпытыгар Эдуард Петровичка элбэх ситиhиини, туох баар үтүөнү баҕарабыт.

Галина БОРИСОВА-Толбооно, Владимир БОЛЬШАКОВ