Арассыыйа-Кытай бииргэ үлэлэһиилэригэр олук уурулунна

Владивостокка РФ бырабыыталыстыбатын бэрэссэдээтэлин солбуйааччы – Уһук Илиҥҥи федеральнай уокурукка РФ бэрэсидьиэнин боломуочуйалаах бэрэстэбиитэлэ Юрий Трутнев уонна Кытай Норуодунай Өрөспүүбүлүкэтин Судаарыстыбаннай Сэбиэтин бэрэссэдээтэлин солбуйааччы Чжан Гоцин  бииргэ үлэлээһиҥҥэ бырабыыталыстыбалар икки ардыларынааҕы Арассыыйа-Кытай хамыыһыйатын бэһис мунньаҕын ыыттылар.

“Биһиги олус уустук кэмҥэ олоробут уонна үлэлиибит – геополитика5а бигэ туруга суох буолуу, аан дойдуну улахан кээмэйдээх уларытыы кэмигэр. Уонунан сылларга атын судаарыстыбалары бас билиэн баҕарар дойдулар  баттааһыны оҥорон, экэниэмикэ сайдыытын тохтото сатаан, бэйэлэрин позицияларын тутуһуннара сатыыллар. Бу сорунуулар табыллыбатахтара уонна табыллыахтара да суоҕа.

Арассыыйа экэниэмикэтэ 2023 сылга 3,6% улааппыт. Онтон быйыл бастакы кыбаарталга — 5,4%. Кытай экэниэмикэтэ эмиэ түргэнник үүнэр. Дойдуларбыт сыһыаннара историяҕа саамай үрдүк таһымҥа тураллар уонна салгыы сайдан иһэллэр. Биһиги көрсүһүүбүт РФ бэрэсидьиэнэ Владимир Путин доҕордуу Кытайга судаарыстыбаннай сырыытын кэнниттэн буолар. Арассыыйа бэрэсидьиэнэ өссө Хотугулуу-Илиҥҥи Кытайга, чуолаан Харбиҥҥа, 8-с Арассыыйа-Кытай ЭКСПО-тыгар кытынна. Арассыыйа уонна Кытай Норуодунай Өрөспүүбүлүкэтэ доҕордуу сибээһи тутуһуохтара уонна сайыннарыахтара диэн бигэ эрэллээхпит», — диэн Юрий Трутнев көрсүһүүнү арыйда.

“Быйыл Кытай уонна Арассыыйа икки ардыларыгар дипломатическай сыһыан олохтоммута 75 сылын бэлиэтиибит. Ыам ыйыгар Пекиҥҥэ салайааччыларбыт көрүстүлэр. Көрсүһүү кэмигэр саҥа кэмҥэ Кытай-Арассыыйа кэлимник бииргэ үлэлээһиҥҥэ уонна стратегическай сыһыаннаһыылары сайыннарыыга саҥа былааннары ыйдылар. Биһиги бииргэ үлэлээһиҥҥэ үгүс суолталаах сөбүлэһиилэргэ кэллибит. Бэрэсидьиэн Путин бэйэтэ ЭКСПО-ҕа сырытта уонна тыл эттэ. Бу Арассыыйа Уһук Илин уонна Хотугулуу-Илиҥҥи Кытайга бииргэ үлэлээһини олохтуурга саҥа хайысхалары уонна саҥа импульстары биэрэр. Ааспыт нэдиэлэҕэ биһиги салайааччыларбыт Казахстаҥҥа өссө төгүл көрсөн, икки өттүттэн интэриэстээх боппуруостарга санаа атастастылар. Бүгүн биһиги салайааччыларбыт икки ардыларынааҕы сөбүлэһиилэри олоххо киллэрэргэ аналлаах бырабыыталыстыбалар икки ардыларынааҕы хамыыһыйа бэһис мунньаҕын ыытабыт», — диэтэ Чжан Гоцин .

Юрий Трутнев мунньаҕы түмүктүүрүгэр, билиҥҥи усулуобуйаҕа үгэс буолбут экэнэмиичэскэй сибээстэр саҥардыыны ирдииллэрин бэлиэтээтэ. “Уһук Илиҥҥэ Кытай  экэниэмикэҕэ сүрүн партнер буолбута уонна буолуоҕа. Доҕордоһуу уонна бэйэ-бэйэни өйөөһүн, Арассыыйа уонна Кытай икки ардыларыгар киэҥ өрүттээх сибээһи кэҥэтии икки дойдулар интэриэстэрин эрэ толорор буолбакка, аан дойдутааҕы сыһыаннаһыылар инники уларыйыыларыгар тирэх буоларыгар эрэллээхпин”, — диэн түмүктээтэ.