Арассыыйаҕа дьиэ кэргэни өйүүр миэрэлэри тупсарыахтара

Арассыыйа Бэрэсидьиэнэ Владимир Путин пресс-кэмпириэнсийэни кытта холбоммут быһа сибээс кэмигэр дьиэ кэргэни өйөөһүҥҥэ улахан болҕомтону уурда. Ол курдук, тиийиниэн олоруу алын кээмэйиттэн кыра дохуоттаах дьиэ кэргэттэргэ төлөммүт 13% НДФЛ-тан 7%-на дьиэ кэргэҥҥэ төннөрүллүөҕэ. Бу туһунан www.sakha.gov.ru саайт суруйар.

«Ити ситэтэ суоҕун бары өйдүүбүт. Биһиги салгыы, бастакытынан, дьиэ кэргэни өйүүр систиэмэни тупсарыахпыт, тоҕо диэтэххэ, судаарыстыба бүтүн бэлиитикэтэ федеральнай да, эрэгийиэннээҕи да таһымнарга ол тула эргийиэхтээх. Иккиһинэн, хамнас таһымын үрдэтэргэ дьулуһуохпут, дьиэ кэргэн, ордук оҕолоох дьиэ кэргэн дохуота, түспэтин наадатыгар», – диэн Владимир Путин бэлиэтээтэ.

Өйөбүл миэрэлэрин федеральнай уонна эрэгийиэннээҕи таһымнаах систиэмэтин үлэтин түмүгүнэн – оҕо төрүөҕүттэн сааһын ситиэр диэри – Саха сирэ Уһук Илин уонна Арассыыйа Федерациятын эрэгийиэннэрин ортотугар сүрүн демографическай көрдөрүүлэринэн лидердиир позициятын тутан олорор.

«Быйыл өрөспүүбүлүкэ бүддьүөтүттэн оҕолоох дьиэ кэргэттэри өйүүр миэрэлэри үбүлээһиҥҥэ 5 млрд солкуобайтан тахса үп-харчы ыытылынна. Быйылгыттан «Дьиэ кэргэн» өрөспүүбүлүкэтээҕи ийэ хапытаала үһүс оҕо эрэ төрөөтөҕүнэ буолбакка, төрдүс, бэһис уонна хас биирдии кэлэр оҕоҕо бэриллэр. 2027 сылга диэри «Үйэ оҕолоро» тус сыаллаах хапытаал болдьоҕо уһатылынна. Эдэр ыаллар ыал буолалларыгар 50 тыһыынча солкуобай төлөбүрү ылаллар», – диэн СӨ Ил Дархана Айсен Николаев бэлиэтээтэ.

Ону таһынан өрөспүүбүлүкэҕэ бары элбэх оҕолоох дьиэ кэргэттэргэ олох-дьаһах хомунаалынай өҥөтүн төлөбүрүгэр 30% чэпчэтии олохтоммута, оҕолорго – оскуолаҕа босхо аһылык, уопсастыбаннай тырааныспарга босхо айан, кэллиэскэ харчылаах үөрэххэ киирэллэригэр төлөбүр көрүллэр.
Ону тэҥэ Уһук Илиҥҥэ дьиэ кэргэттэргэ олорор усулуобуйаларын тупсарыыга улахан көмө оҥоһуллар.

Бүгүҥҥү күҥҥэ 160 тыһыынча Уһук Илин олохтооҕо сылга 2% чэпчэтиилээх «Уһук Илиҥҥи ипотека» бырагыраама көмөтүнэн саҥа дьиэни атыыластылар эбэтэр туттуннулар. «Уһук Илиҥҥи ипотека» чэпчэтиилээх бырагыраама 2019 сыл ахсынньытыттан Арассыыйа бэрэсидьиэнэ Владимир Путин сорудаҕынан, УИФО-гар боломуочуйалаах бэрэстэбиитэл Юрий Трутнев  үлэтин саҕалаабыта. 2023 сылтан маннык чэпчэтиилэр Арктика зонатыгар эмиэ үлэлииллэр. Тутуу эйгэтигэр эбии 805 млрд солкуобай киллэрилиннэ.

«Уһук Илин кыбаартала» бырагырааманан 69 тыһыынча дьиэ кэргэҥҥэ 1,8 мөл. кв. миэтэрэ иэннээх дьиэ тутуллар. Дьиэни үлэҕэ киллэрии кээмэйэ улаатыыта сыананы бигэргэтэргэ көмөлөһөр – УИФО-га дьиэ сыаната РФ ортотунааҕар 21%-нан намыһах. Гражданнар дохуоттарыгар ипотека төлөбүрүн өлүүтэ 2 төгүл аччаата (2015 сыллаахха 63%-тан 2025 сыллаахха 28%-ҥа диэри). Ипотека чэпчэтиилээх усулуобуйата «Гектар» бырагыраама кыттыылаахтарыгар эмиэ баар олорор дьиэтин тутуутугар туһаныллар босхо сир учаастактарын 156 тыһыынча киһи оҥоттордо.