Ариан Семенов: “Чуукаартан үс уолбут буойун аатын чиэстээхтик сүгэр”

Ньурба улууһун Чуукаар нэһилиэгин муниципальнай тэриллиитин бэрэстэбиитэллээх уорганын Сэбиэтин дьокутаата Ариан Иннокентьевич Семенов Чуукаартан төрүттээх үс уол байыаннай эпэрээссийэҕэ кытта сылдьарын, олохтоохтор өттүлэриттэн уонна улуус салалтатын, улуустан Ил Түмэн дьокутаатын В.М.Прокопьев, Ил Дархан сүбэһитин Р.М.Балакшин ааттарыттан кинилэргэ көмө-өйөбүл оҥоһулла турарын бэлиэтиир.

— Биһиги нэһилиэктэн төрүттээх атын улууска олорор дойдулаахтарбытыттан  биир уолбут аҕыйах хонуктааҕыта манна дойдутугар, дьонугар уоппускаҕа кэлэн барбыта. Ол кэлэригэр нэһилиэгин дьаһалтата, дьокутааттара, нэһилиэк уопсастыбаннаһа аара суол аартыгар анаан-минээн тэринэн, аҕатынаан, ийэтинээн кэлэн иһэллэрин үөрэ-көтө көрсүбүттэрэ. Нэһилиэк дьонун-сэргэтин, бары доҕотторун, аймах-билэ дьонун мунньан, туспа көрсүһүү тэриллибитэ. Кини кэлэ сылдьар кэмигэр Ил Түмэн дьокутаата Владимир Прокопьев кэлэ сырыттаҕына, көрсүһэн, туохха наадыйарын ыйытан, дьокутаакка квадрокоптер, тепловизор, «Шаман 2» диэни туруорсаммыт, ону ылан биэрбиттэрэ. Уолбут байыаннай эпэрэссийэҕэ ыҥырыллыан иннинэ Бүлүү куоратын дьаһалтатыгар ыччат салайааччытынан үлэлии сылдьыбыта. Бүлүүлэр эмиэ уолбутун чиэстээн-бочуоттаан, «Ыччат политикатын туйгуна” наҕарааданы туттаран, бэркэ көрсүбүт этилэр. Төрөөбүт күнэ оруобуна түбэһэн, онно эмиэ наһаа истиҥ, үчүгэй көрсүһүүлэр буоллулар диэн оҕобут төрөппүттэрэ Александр Самуиловичтан уонна Надежда Васильевнаттан истэн, биһиги нэһилиэк ыччатын өйүүр, сыаналыыр эбиттэр диэн, үөрэн, астынан олоробут. Нэһилиэктэн уолбут барарыгар харчы хомуйан туттарбыппыт, кэс тыл этэн, алҕаан ыыппыппыт. Ити кэмҥэ эмиэ нэһилиэккэ Ил Дархан сүбэһитэ Георгий Русланович Балакшин кэлэ сылдьар кэмигэр сөп түбэһиннэрэн, уолбутун көрүһүннэрбиппит. Кини уолбут уоппуската бүтэн барарыгар уонна байыаннай эпэрээссийэ кэмигэр туох ордук наадатын ыйыппытыгар тепловизор, дроннар наадаларын эппитэ. Онон дьокутаат Владимир Прокопьев, Георгий Балакшин уонна куораттааҕы аймахтарын күүһүнэн наадалааҕын булан, уолбутун атаарбыттар этэ. Уолбут уоппускатыттан барарыгар улуус баһылыга Алексей Иннокентьев анаан-минээн көрсүбүт этэ. Баһылык киниэхэ сертификаттаах саха быһаҕын уонна харысхал биэрэн, алҕаан ыыппыттар. Байыас бу кэмҥэ Уссурийскайга тиийдэ. Байыаннай эпэрээссийэ кэмигэр кулгааҕынан кыайан истибэт буолбута чөлүгэр түстэҕинэ, бойобуой чааһыгар салгыы сулууспалыы тиийиэхтээх. Биир уолбут уоппускаҕа Дьокуускайга кэллэ диэн иһиттибит. Аны, Герой Ийэбит Анна Моисеевна Александрова сиэнэ эмиэ маннааҕы бырапыыскалаах уол куораттан байыаннай сулууспаҕа ыҥырыллан барбыта. Ол оҕо уоппускаҕа кэлэ илик. Онон ити үс оҕобут барбытыттан иккитигэр уоппуска биэрбиттэр.

Байыаннай эпэрээссийэҕэ сылдьар байыастары өйүүр «Үтүө санаа холбуката» аахсыйаҕа кыттыбыппыт. Нэһилиэкпит аһымал кэнсиэртэргэ, онтон да атын бары аахсыйаларга көтүппэккэ көмөлөһө олорор. Улууспутуттан да көмө баһаам. Улуус баһылыга А.М.Иннокентьев улуус көмөтүн, тиэхиньикэни, тепловизор, дрон, квадрокоптер курдуктары илдьэ байыаннай сулууспаҕа сылдьар уолаттарбытыгар баран кэлбитэ. Байыаннайдар дьиэ кэргэттэригэр күннээҕи олох-дьаһах кыһалҕаларын туоратыыга, социальнай, психологическай көмөлөр оҥоһулла тураллар. Отторун-мастарын, хаардарын тиэйэ тураллар. Онуоха оҕолор да, ыччаттар да улахан төһүү күүс буолаллар.
Бэйэм былыр кыраныысса таһыгар Германияҕа сулууспалаабытым. Биһиги «Группа советских войск в Германии» диэн өрөспүүбүлүкэҕэ бөлөхтөөхпүт (сал. А.С.Владимиров). Онно 400-чэ киһи баар. Бөлөх байыаннай эпэрээссийэҕэ анаан, квартал аайы тус көмөтүн ыытарга быһаарбыппыт. Онон сотору эмиэ ыытарбыт буолуо.
Нэһилиэк дьоно байыастарбыт этэҥҥэ чэгиэн туруктаах эргиллэн кэллиннэр диэн алгыстарын аныыллар.