Арктическай эпос, ускуустуба киинэ 83 % тутуллубут

Арктическай эпос, ускуустуба киинигэр бүгүн суруналыыс аймах тиийэн, хайдах-туох тутулла турарын көрдүбүт.

Биһигини Дьокуускайга “ВИС” Группа территориальнай управлениетын бэрэстэбиитэлэ Андрей Суслов уонна Арктическай киин генеральнай дириэктэрэ Андрей Борисов көрүстүлэр. Ол кэннэ кинилэри кытта экскурсияҕа бардыбыт.

Култуураҕа анаммыт маннык баараҕай тутуу Уһук Илиҥҥэ эрэ буолбакка, дойдуга да бэрт ахсааннаах, биэс тарбах иһинэн эбит. Олортон биирдэстэрэ бу биһиэхэ тутулла турар.

“Тоҕо Арктическай диэн ааттанна, — диир Андрей Саввич. – Кэлиҥҥи сылларга Арктика дойду сайдыытын түстүүр биир саамай наадалаах сиринэн буолла. Ону кытта геокултуурунай сайдыы тэҥҥэ барыахтаах. Манна олорор норуоттар ураты цивилизацияны төрүттээбиттэрэ, ол барыта бу Эпос, ускуустуба киинигэр көстүөхтээх. Ону кытта бу кииҥҥэ бары норуоттар эпостара көрдөрүллүөҕэ.  Дьокуускай култуурунай киинэ манна баар буолуоҕа”.

Эбийиэк Уһук Илиҥҥэ суох тутуу буоларын Андрей Суслов эмиэ тоһоҕолоон бэлиэтээтэ. Манна 1533 көрөөччү киирэр миэстэтэ баар, 700 миэстэлээх филармония саалата, 840 миэстэлээх Олоҥхо тыйаатыра. Киин биир саамай үчүгэй кэрэхсэнэр өрүтэ – уопсастыбаннай миэстэтигэр олус элбэх сир бэриллибит. Эбиитин хара сарсыардаттан ыкса хойукка диэри үлэлиир. Ордук улуустартан кэлэр кэлэктииптэр абыраныыһылар. Ол курдук бу бэйэлээх уораҕайга холкутук малларын-салларын уурар, репетициялыыр, сынньанар кыахтаммыттар. Оннук 4 репетициялыыр саала баар эбит. Хас да сиринэн кэнсиэр, испэктээк да буоллар, олор бэйэ-бэйэлэригэр тыастарынан-уустарынан мэһэйдэспэттэрин курдук анаан оҥоһуллубуттар.

Эбийиэк 83 бырыһыан бүтэн турар, билигин сыбыыр, кырааскалыыр, дьиэ иһин-таһын тупсаҕай көрүҥнүүр үлэлэр барыахтаахтар. Ону кытта аспааллааһын, былаһаакканы, 177 массыына турар сирин оҥоруу, сырдатар лаампалары туруоруу.

“Ити үлэни сэргэ вентиляциятын, уотун-күөһүн таҥар үлэ барыахтаах, — диир Андрей Суслов. — Билигин эбийиэккэ 350 киһи үлэлии сылдьар. Олус интэриэһинэй бырайыак, ону барытын олоххо киллэрэргэ дьулуһабыт. График быһыытынан эбийиэги балаҕан ыйын бүтүүтэ туттарыахтаахпыт”.

Хас биирдии саала барыта аныгы технологиянан оҥоһулла турар. Дьон олорор сирэ истиэнэҕэ иһигэр киирэн хаалан, кэҥии түһэр кыахтаах, сыана аллараа да түһэр, үөһэ да тахсар.

Үөһээ дьиэ үрдүгэр тахсан баран, олус да сөптөөх сиригэр тутуллубут дии санаатыбыт. Аллараа Сайсары эбэ көҕөрөр, ыраах Өлүөнэ өрүс уҥуоргу кытыла көстөр, бэттэх  мырааннар кэккэлииллэр, аллараа Туймаада хочото нэлэһийэр. Дьиэ үрдүн маннык туһаныы эмиэ олох сэдэх көстүү эбит. Манна Өлүөнэ очуостара, Өлүөнэ өрүс, саха алааһа, Арктика – быһата Саха сирэ тугунан киэн туттара барыта баар.

Барыта ситэн-хотон үлэҕэ киирдэҕинэ, дьэ киһи дьиэлээхпин диир дьиэтэ буолсу.

Дьэ маннык судаарыстыбаннай-чааһынай бииргэ үлэлээһин көмөтүнэн, Саха сирэ бүддьүөтүгэр  биирдэ баттык буола түһэр улахан ноҕорууската суох бэлэм эбийиэги ылыаҕа. Өрөспүүбүлүкэ бырабыыталыстыбатын кытта түһэрсиллибит дуогабар усулуобуйатынан, «ВИС» бөлөх бырайыакка бүддьүөтү таһынан үбүлээһини оҥордо, ол 2031 сыл бүтүөр диэри төлөһөр кыаҕы биэриэҕэ, үп-харчы төннүүтэ инвесторга уһун кэм устатыгар үллэһиллиэҕэ. Ону кытта чааһынай партнер эбийиэк тиэхиньиичэскэй үлэтин хааччыйыаҕа.