Олунньу 8 күнэ — Арассыыйа билимин күнэ. Ону көрсө РНА СС Саха сиринээҕи билим киинин, СӨ Билимин академиятын, СӨ Арктикатааҕы билим-чинчийэр киин салайааччылара, ХИФУ, АГАТУ, ЧИФКИС, “Север” билим-үөрэтэр киин проректордара, салайааччылара, сүрүннүүр сотрудниктара сыллата үгэс буолбут пресс-кэмпэриэнсийэлэрин тэрийэн, былырыыҥҥы сыл түмүктэрин, быйылгы сыл соруктарын иһитиннэрдилэр.
“РНА СС Саха сиринээҕи билим киинэ” федеральнай-чинчийэр киин ааспыт сыллааҕы үлэлэрин түмүгүн итиннэ үүммүт сылы туох былааннаах көрсөн эрэллэрин тиэхиньиичэскэй билим дуоктара, РНА чилиэн-корреспондена, Саха сирин билим киинин генеральнай дириэктэрэ Михаил Петрович Лебедев билиһиннэрдэ:
“2024 сыллаахха Арассыыйа билимэ төрүттэммитэ 300 сылын, Саха сиринээҕи билим киинэ төрүттэммитэ 75 сылын киэҥ далааһыннаахтык бэлиэтээбиппит. Бу кэм устатыгар биһиги өрөспүүбүлүкэбит ситиһиилэрэ барыта билим төрүттэригэр, чинчийиилэригэр олоҕуран ситиһиллибиттэрэ.
Былырыын РФ Үөрэхтээһинин уонна билимин министиэристибэтэ биһиги кииммит иннигэр туруобут 55 судаарыстыбаннай сорудаҕын толордубут, бу барыта дойдубут, өрөспүүбүлүкэбит сайдыытыгар туһуланар. Итинтэн сорохторо фундаментальнай билим көрүҥнэрэ буоланнар, саҥа саҕаланнылар. Ону таһынан эдэр учуонайдарбыт куонкуруска кыайан, “Ыччат лабаратыарыйата” аһыллан үлэлээн эрэр. Былырыын “Арктика – территория стратегических научных исследований” II кэнгириэһи тэрийэн ыыппыппыт. Арктика сиригэр-уотугар олорорбут быһыытынан итиэннэ бүгүҥҥү тыҥааһыннаах бириэмэнэн билим көдьүүһэ улаатан, суолтата дириҥээн иһэр. Бу кэлим бырайыак бырагыраамата Арктика зонатыгар баар бары федеральнай-чинчийэр кииннэри ситимниир, бииргэ үлэлииргэ саҥа хайысхалары көрдүүр. Билигин манан элбэх үлэ бара турар”.
Өрөспүүбүлүкэҕэ билим эйгэтигэр быйылгы биир улахан бэлиэ тэрээһининэн — 1925 с. Максим Аммосов көҕүлээһининэн, ССРС РНА президиумун өйөбүлүнэн үлэлээбит 1-кы научнай эспэдииссийэ буолар. Бу эспэдииссийэҕэ оччолорго саҥа тэриллибит Арассыыйатааҕы билим академиятын 16 академига, 9 чилиэн-корреспондена, 100-чэкэ бэрэпиэссэрэ үлэлээбиттэр, 16 туомнаах үлэ суруллубут. Кинилэр ити оҥорбут үлэлэрэ өрөспүүбүлүкэ инники сайдыытыгар сүҥкэн тирэх буолбута. Саха сиринээҕи билим киинэ бу 1-кы научнай эспэдииссийэ үлэтин түмүгүн өссө да үөрэтэр, чинчийэр былааннаахтар.
Өрөспүүбүлүкэ салалтатын өттүттэн билим кэскилигэр улахан болҕомто ууруллар, ол курдук үрдүк квалификациялаах эдэр каадырдары бэлэмнээн таһаарарга эбии миэстэ көрүллүбүт, аспирантураҕа саҥа хайысхалар киирбиттэр.
“Дьэ, манна биһиги өттүбүтүттэн аспираннарга сорук туруорабыт, үөрэниэххэ эрэ диэн үөрэммэккэ, бүтэрэллэригэр кандидатскай диссертацияларын көмүскүүллэрин ирдиибит”, — диэтэ РНА СС Саха сиринээҕи билим киинин генеральнай дириэктэрэ Михаил Лебедев.
Бэрдьигэстээх сэлиэнньэтигэр бырабыыталыстыба отчуотугар сүрүннээн оскуола, уһуйаан тутуутун туруорустулар. Бастаан Өрт орто оскуолатын 5-с кылааһын…
Политолог Чокуур Гаврильев "болдьоҕо ааспыт" Зеленскэй эйэ дуогабарыгар илии баттыырын биһиги тоҕо билиммэппитин ырытар.
Күн-дьыл эмискэ сылыйара-тымныйара дьоҥҥо тоҕо куһаҕаннык дьайарый? Доруобай дьоҥҥо хайдах да дьайбат, көннөрү таһырдьа сылыйда, тымныйда…
«Толстопятый» диэн норуоттар икки ардыларынааҕы куонкуруска Пензаҕа "Муус устар" ыччат бэстибээлин бастыҥ асчыта Петр Аммосов…
Сахалар холорук туһунан үгүстүк истэллэр. "Холорук түстэ", "холорук курдук", "холорук ытыйбытын курдук" диэн кэпсэтэр тылларыгар…
Горнай улууһугар СӨ бырабыыталыстыбатын отчуота олунньу 3-4 күннэригэр ыытылынна. Бэрдьигэстээххэ түмүктүүр мунньахха улуус баһылыга…