БАЛАҔАН ЫЙА — УЛУУ СУОРУН ЫЙА

Ый бэлиэтэ — Суор ойуута. Суор — ытык көтөр.

Итэҕэл үөрэҕинэн, бу ыйга сиргэ Улуу Суорун диэн Айыы чугаһыыр. Идэ айылҕаттан, ол аата Айыылартан бэриллэр. Идэни Улуу Суорун биэрэр. Кини киһиэхэ үс сүрүн идэни биэрбит. Уус идэтин, тыл хомуһунун итиэннэ ойуун, ол аата эмчит идэтин.

Ый билгэтэ:

3 — бу күн күннээх буоллаҕына, аччаабыта өссө 4 нэдиэлэ үчүгэй күн-дьыл туруоҕа.

8 — сарсыарда дьыбардаах буоллаҕына, кыһын эрдэ кэлэр уонна тыйыс буолар.

14 — бу күн былыттаах уонна ардахтаах буоллаҕына, күһүн уһуур. Сэмэнэп. Сэмэнэп ардаҕа. Кыстыкка көһүү. Хотон, дьиэ хараланар.

19 — хаар хаһыҥ түһэр. Үөл кус балаҕан ыйын 30-гар диэри барар, аҕарым буолар.

14-21 — дьахтар сайынын бастакы күнэ ыраас, чаҕылхай буоллаҕына — ичигэс күһүн. Дьахтар сайына силбиктэннэҕинэ — кураан күһүн.

27 — Иһийээнэп.Сир тоҥуута саҕаланар. Кус-хаас үөһээнэн айаннаатаҕына, уһун кураан күһүн буолар.

28 — үүнээйи силис тардара тохтуур. Хотуттан тыалырдаҕына, курас, тымныы күһүн буолар.

Ый туомнара:

Улуу Суорун — олордуу идэ уонна кыһыҥҥы дьиэ-уот таҥарата. Улуу Суорун олорбутун кэннэ Айыы дьиэтэ дьиэ-уот тускутун, идэ алгыһын оҥорор кыахтанар. Саҥы киллэрии. Үс саастаах оҕолорго дьоҕурдарын арыйарга анаан оҥоһуллар туом. Туом балаҕан ыйын 14  күнүгэр оҥоһуллар. Киһи мэҥэтигэр алгыс. Бу туом куту көтөҕүү курдук ыытыллар. Туом ый сүүрбэтин диэки оҥоһуллар.

Саха ыалын халандаарыттан.

«Айар» кинигэ кыһата, 2015, 2025 сс.