Хаартыска ЯСИА архыыбыттан.
Бастакы кылааска киирэр оҕо тугу билиэхтээҕин уонна сатыахтааҕын туһунан «Об утверждении федеральной образовательной программы дошкольного образования» диэн РФ Үөрэҕириигэ министиэристибэтин 1028 №-дээх бирикээһигэр суруллар. Ону туһанан, объясняем.рф саайт маннык суруйбут.
Уопсай сайдыыта:
— аатын, араспаанньатын, сааһын, төрөппүттэрин аатын, дьиэтээҕи аадырыһын билэр буолуохтаах;
— ханнык дойдуга, куоракка/нэһилиэккэ олорорун билиэхтээх;
— дьыл кэмнэрин, нэдиэлэ күннэрин, суукка чаастарын, уҥа-хаҥас хайысханы билиэхтээх;
— идэлэри, тырааныспар көрүҥнэрин билиэхтээх.
Математика уонна логика:
— 10-ҥа диэри уонна төттөрү ааҕыахтаах;
— сыыппаралары, устууканан хас биридимиэт баарын билиэхтээх;
— биридимиэттэри кээмэйинэн, үрдүгүнэн быһаарыахтаах: улахан/кыра, үрдүк/намыһах;
— геометрическай фигуралары араарыахтаах: төгүрүк, түөрт муннук, үс муннук;
— чэпчэки логическай эрчиллиилэри суоттуохтаах: ордук биридимиэти булууну, туох кэнниттэн туох кэлэрин быһаарыыны уо.д.а.
Саҥа уонна ааҕыы:
— дорҕооннору чуолкайдык саҥарыахтаах;
— 5-7 тыллаах этиилэри оҥоруохтаах, кылгас кэпсээни кэпсиэхтээх;
— тылга дорҕооннору араарыахтаах: бастакы/бүтэһик, аһаҕас дорҕоон/бүтэй дорҕоон;
— хоһоону өйтөн ааҕары сатыахтаах;
— сатаан ааҕар буоллаҕына, тугу аахпытын өйдүөхтээх.
Суруйуу уонна моторика:
— уруучуканы, харандааһы, кыптыыйы сөпкө тутуохтаах;
— судургу фигуралары уруһуйдуохтаах, кичэллээхтик кырааскалыахтаах;
— буукубалары, сыыппаралары суруйуохтаах.
Тулалыыр эйгэ:
— кыыллары, үүнээйилэри, айылҕа көстүүлэрин билиэхтээх;
— сэрэхтээх буолуу сүрүн быраабылаларын билиэхтээх: билбэт дьоҥҥо ааны арыйбат буолууну, светофор күөх уотугар суолу туорууру.
Быһыыта-майгыта:
— биир саастыылаахтарын кытта сатаан кэпсэтиэхтээх: бэрсэр, сүбэлэһэр, мөккүөрү быһаарар;
— улахан дьон көрдөһүүтүн толоруохтаах, бөлөххө баар быраабылалары тутуһуохтаах;
— «махтал», «баһаалыста», «алы гыныҥ» тыллары билиэхтээх, туттуохтаах;
— сатаан бэйэтэ таҥнар, таҥаһын хомуйар, малын дьаарыстыыр, хомунар буолуохтаах.
Эт-сиин бэлэмэ:
— сүүрэр, ыстанар, кирилиэһи тахсар;
— мээчиги хабар, быраҕар;
— кыра ноҕуруускалары тулуйар.
Айар дьоҕура:
— уруһуйдуур, аппликация оҥорор, пластилин сыбыыр;
— ыллыыр, муусуканан хамсанар, сыаҥкаларга кыттар.
Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа Егор Балбахов, анал байыаннай дьайыы кыттыылаахтара Айаал Балбахов, Валентин Кутейкин…
Соторутааҕыта Дьокуускай куорат маҕаһыыннарыгар саҥа, интэриэһинэй бородуукта баар буолла – эноки диэн ааттаах тэллэй. Азия…
СӨ Ил Дархана Айсен Николаев, РФ Оборуонатын миниистирин солбуйааччы Александр Санчигы кытта, РФ Сэбилэниилээх күүстэрин…
Саха сирин үтүөлээх этээччитэ Арыйаана Романовна Михайлова тэрийбит үбүлүөйдээх күрэҕэр Ньурба улууһуттан Маар орто оскуолатыттан…
Саха сирин, Тыва, Камчатка үөрэх кыһаларын бүтэрбит эдэр дьон үксүн үөрэммит эрэгийиэннэригэр олохсуйан үлэлии хаалаллар,…
Бүгүн, ахсынньы 5 күнүгэр, Дьокуускайдааҕы А.Е. Кулаковскай аатынан норуоттар доҕордоһууларын дьиэтигэр өрөспүүбүлүкэ норуоттарын национальнай култуураларын…