Хаартыска М.Бочкарева тиксэриитэ
Түгэнигэр сөп түбэһиннэрэн ахтан аастахха, былыр өбүгэлэрбит тутта сылдьыбыт малларын уонна үгэстэрин сөргүтүү үгэскэ кубулуйда.
Холобур биһиги оҕо сылдьан, 60-с сыллардаахха, талахтан ох саа оҥостон оонньуур этибит уонна сыал ытарга күрэхтэһэр буоларбыт. Онно сэргэстэһэ олорор ыалбыт уола Петр Жирков диэн барыга дьоҕурдаах табаарыспыт баһылаан-көһүлээн биһигини илдьэ сылдьара. Өссө эһэм оҕонньор булка туттар айалара хоспохпутугар хараллан тураллара, ону сэрэнэ-сэрбэнэ тарыйан көрөрбүн, сөҕөрбһн-махтайарбын, ис сүрэхпиттэн астынарбын, киэн туттарбын өйдүүбүн.
Дьэ, билигин ону сөргүтүүгэ, үйэтитиигэ өрөспүүбүлүкэ үрдүнэн үлэ көхтөөхтүк барар. Ол биир туоһутунан мин дойдубар, Бээдигэ, ох саанан ытыыга күрэхтэһии буолан ааста. Күрэхтэһии туһунан сонуну олохтоох култуура, сынньалаҥ киинин дириэктэрэ, СӨ култууратын туйгуна Матрена Захаровна Бочкарева иһитиннэрдэ. Күөйэ түһэн эттэхпинэ, бөһүөлэккэ ыытыллар араас хайысхалаах, элбэх ахсааннаах тэрээһиннэр кинитэ суох барбаттар.
— Бээдигэ Улуу Кыайыы 80 сылын көрсө сонун күрэхтэһии бэркэ табыллан, үгүс кыттааччылаах буолла. Эдэрдиин, кырдьаҕастыын, сатыырдыын, сатаабаттыын бары кэлэн көхтөөхтүк кытыннылар, бэйэлэрин холоннулар. Онон 25 киһи күөн көрүстэ. Кылаабынай судьуйанан улуустааҕы, өрөспүүбүлүкэтээҕи ох саанан ытыыга күрэс кыайыылааҕа, призера, Мындаабаттан Иннокентий Иннокентьевич Гоголев кэлэн үлэлээтэ. Иннокентий Иннокентьевич маастар-кылаас бэртээхэйин ыытта. Ох саанан ытыы быраабылатын билиһиннэрдэ, хайдах ытарга үөрэттэ. Бары сонурҕаатыбыт, сэҥээрдибит, былдьасыһа-тарысыһа үөрэннибит даҕаны. Билэргэ-көрөргө, сатыырга кыахпыт баарынан кыһалла сатаатыбыт.
Онон бэртээхэй күрэс ыытылынна. Ол түмүгүнэн эр дьоҥҥо кыайыылаахтар быһаарылыннылар:
1 миэстэни Антон Алексеев ылла. Иккис бочуоттаах миэстэҕэ Эрсан Соловьев таҕыста. Үһүс бириистээх миэстэни Вячеслав Жирков ылла.
Дьахталларга да киирсии бэртээхэй буолла. Ол курдук, илин-кэлин түсүһүү кэнниттэн:
1 миэстэҕэ Маргарита Алексеева тахсан үөрүү-көтүү буолла. Иккиһи Аммосова Анита ылла. Үһүскэ Октябрина Алексеева таҕыста.
Түгэнинэн туһанан бэлиэтээтэххэ, 2024 сылга нэһилиэккэ ох саанан ытыы киэҥник сайдарыгар анаан олохтоох дьаһалта, баһылык Сивцев Николай Николаевич ох саа тэрилин атыылаһан улахан көмөнү оҥордо. Онон бу күрэс ыытылынна. Ону тэҥэ, улуустааҕы ох саанан ытыы федерациятын бэрэссэдээтэлэ Ольга Анатольевна Попова эбии малы-салы, тэрили уларсан көмөлөспүтүгэр, Иннокентий Иннокентьевичка кэлэн күрэхтэһиибитин ыытарга күүс-көмө буолбутугар тэрийээччилэр, күрэхтэһии кыттыылаахтарын ааттарыттан улахан махталбытын тиэрдэбит. Инникитин ох саанан ытыыга интэриэһи үрдэтэн, элбэхтик дьарыктанан, быраабыланы билэн бары кыһамньыбытын ууруохпут диэн бэлиэтээтибит. Мантан сиэттэрэн быйыл ыһыахха ох саанан ытыы күрэхтэһиитин киллэрэргэ былааннанныбыт. Онон нэһилиэкпитигэр ох саанан ытыы сайдарыгар эрэнэбит. Уонна тулуурдаах, дьулуурдаах спортсменнар үүнэн, сайдан тахсалларыгар баҕарабыт, — диэтэ Матрена Захаровна.
Иван Сивцев-Бээди.
Хаартыскалар М.Бочкарева тиксэриилэрэ
Билигин “Е” диэн эбилигэ суох ас суоҕун кэриэтэ. Доруобуйаҕа буортулаах уонна кыра буортулаах диэҥҥэ арахсаллар.…
Кылтасов Дмитрий Николаевич төрөппүттэригэр ахсыс оҕонон күн сирин көрбүтэ. Төрөппүттэрэ удьуор туундара дьоно этилэр. Дмитрий…
Кириэс мас сэтэ Бу түбэлтэ ааспыт үйэ 50-с сылларыгар буолбут. Эргэ Саҥа дьыл бырааһынньыгар оскуола…
Дьэ, кырдьык дьикти түгэн Кэбээйигэ Ороһооспо күн буолла. Тохсунньу тоһуттар тымныытыгар иһийэн турар тыаны оҕолор…
Сарсыҥҥыттан академик В.П. Ларионов аатынан өрөспүүбүлүкэтээҕи “Инникигэ хардыы” билим кэмпириэнсийэ-эдэр чинчийээччилэр куонкурустара саҕаланар. Барыта 1600-тэн…
Дойду баһылыга Владимир Путин көҕүлээбит "Култуура" национальнай бырайыагынан Сунтаар улууһун Кириэстээҕэр Култуура дьиэтэ уонна Мэҥэ…