«Бээтинсэ, 13-һэ»: Туох суолталааҕый?

Бүгүн бээтинсэ, ахсынньы 13 күнэ. Христианнар бу күнү туох да табыллыбат, дьоло суох күнүнэн ааҕаллар. Тоҕо?

1307 сыл алтынньы 13 күнүгэр Филипп IV хоруол «Тамплиердар уордьаннара» диэн холбоһук чилиэннэрин муҥнаан өлөртүүргэ сорудахтаабыта. Үһүйээн быһыытынан, тамплиердар өлөөрү туран, хоруолу уонна кини династиятын кыраабыттар.

Онтон хоруол бу күнү мээнэҕэ талбатах эбит. Кини бээтинсэни — Христоһу кириэскэ тиирбит күннэрин уонна куһаҕан чыыһыланан ааттанар 13-һү талбыт.

Былыргы христианнар 13 чыыһыланы куһаҕан сыыппара диэн ааттыыллара: Христос 13-с үөрэнээччитинэн кинини таҥнарбыт Иуда этэ, бүтэһик аһыыр күннэригэр 13-с киһинэн эмиэ Иуда кэлбитэ,  «Апокалипсис» кинигэ 13-с баһыгар Антихрист туһунан кэпсэнэр, Иоанн «Евангелиетыгар» Иуда таҥнарыытын туһунан суруллар, о.д.а. Маны тэҥэ, Гомер «Илиада»), Цицерон суруйууларыгар 13 куһаҕан сыыппара буолара ахтыллар.

Нууччаларга эмиэ «чертова дюжина» диэн өйдөбүл баар. Оттон кытайдар, кэриэйдэр, дьоппуоннар 4 сыыппараттан куттаналлар, бэл, 4-с этээһи оҥорботтор.

Онон бу Орто үйэлэртэн кэлбит өйдөбүл, нууччалыы эттэххэ, «суеверие».  Хара куосканы эмиэ куһаҕан бит диэн ааттыылларын курдук. Ол эрээри, аныгы наука бу маннык бити-билгэни олоҕо суоҕунан ааҕар.