Хаартыска: Василий Прокопьев, Саха сирэ
Быйылгы күһүммүт бэлиэр кэлэн эрэр курдук сибикилээх. Күн-дьыл ааһара түргэнэ сүр, куйаас күннэр да аҕыйах хонукка эрэ турдулар. Ол да буоллар, күнү-дьылы аахсыбакка, олох иннин диэки устар. Быйыл сайын оҕонньордоох-эмээхсин хаһааҥҥытааҕар да элбэх ыалдьыттанныбыт, хонон ааһар хоноһобут хаһааҥҥытааҕар да үксүү сырытта.
Мин тугу гынарым баарай, барыларын кытары тэҥҥэ ыаһахтаһабын. Хата куорат, өрөспүүбүлүкэ сорох сонуннарын кинилэртэн истэн саҥа аллайарым да элбии сырытта. Дьиктитэ диэн, кэлэн ааспыт ыалдьыттарым хомойбут, санаалара түспүт түгэннэрэ үгүстэрин киэнэ биир буолан биэрдэ. Дьэ, ол тугуй?
Кинилэр бары дьиэлээх-уоттаах, үлэлээх-хамнастаах дьон. Онон өрөспүүбүлүкэ киин куоратыгар хаһан, тоҕо кэлэллэрин барытын эрдэттэн былааннаан, сүбэлэһэн баран кэлэллэр. Куорат сайынын билиэхтэрин баҕараллара да баа буолбатах. Дьэ, ол гынан баран, тыа сирин дьоно барахсаттар долгуйар Дьокуускайга сайын кэллэхтэринэ, биир да култуурунай бырагырааманы, кэнсиэри көрбөттөр, аан дойдуга тиийэ биллэр тыйаатырдарбытыгар атахтарын тумсун да уган көрөр кыахтара суох. Тоҕо диэтэххэ, култуура тэрилтэлэрэ сабыылаахтара, тыйаатыр үлэһиттэрэ бары уоппускаҕа сылдьаллара өйдөнөр. Онон, ханна бараахтыахтарай, сынньаныахтарай? Таах мээнэ уулуссаны кэмнииллэр, болуоссаттарга баран олорон көрөллөр. Үптээх-харчылаах өттө туристическай комплекстарга баран кэлэр. Уопсайынан, ыраах хоту улуустартан хас эмэ сылга биирдэ кэлбит дьон аатырар цииркэбит, Сахабыт тыйаатырын, Опера тыйаатырын уо. д. а. туруорууларын көрөллөрө буоллар, төһөлөөх дьоллонуо этилэрий? Онон, дьиҥэр, тыйаатыр үлэһиттэрэ, Култуура министиэристибэтэ да сайыҥҥы кэмҥэ тыйаатырдары быстах да кэмҥэ хайдах эмэ үлэлэтиэ эбиттэр диэн уруккуттан саныыр санаам өссө күөрэйэн таҕыста…
Аны били аатырбыт-сураҕырбыт фонтаммыт дьэ, дьиҥнээхтии муусукалаах, уоттаах-күөстээх үлэлиэхтээҕин туһунан биллэрии, иһитиннэрии бөҕө тарҕаммытыгар, саатар ону көрөн астыныахпыт диэн эгди буолбуттара баара… Икки күн бара сылдьан эмиэ мэлийэн кэлбиттэрэ. Олох да күн аайы үлэлээбэт буолан хомотто…
Чэ, ол да буоллар, барыта хайдах наар аанньа буолуой? Ыалдьыттарым ханнык эрэ социальнай ситимтэн Килиим Федоров дьону куорат устун күүлэйдэтэрин, сынньатарын билэ охсубуттара уонна төлөпүөнүнэн суруйтарбыттара. Олохтоох киһи эмиэ үөрүөм иһин, хоноһолорум киэһэ хойут үөрэн-көтөн, кэпсээн-ипсээн бөҕө буолан кэлбиттэрэ. Бэйэтин массыынатыгар олордо сылдьан, куорат кэрэ-бэлиэ миэстэлэригэр сырытыннарбыт, кафеларга аһаппыт, бэл, ыраах “Үрдэл” пааркаҕа күүлэйдээбиттэр. Билигин туох барыта харчылаах. Онон Килиим Федоров ити өҥөтүн сөрү-сөп сыанаҕа оҥорорун, кырдьаҕастарга болҕомтотун олус хайгыыбын. Куоракка кэлэн муммут кус оҕотун курдук буолан хаалар тыа сирин дьоно махталлара улахан. Кинилэри ким бэйэтин массыынатыгар олордо сылдьан, Дьокуускай кэрэ-бэлиэ сирдэрин билиһиннэриэ этэй? Хата кырдьаҕастары араас дойдуга сырытыннарарыттан быыс булан, төрөөбүт дойдутугар кэлэн эмиэ кырдьаҕастарга болҕомтото уҕараабат. Дьэ, маладьыас киһи — биһиги Килииммит!
— Халлааммыт тымныйан, бу күннэргэ хайдах эрэ күһүммүт чугаһаабыт курдук. Быйыл күһүн хантан эмэ убаһа ылан…
Бүгүн, атырдьах ыйын 17 күнүгэр, киэһэ 17:45 чааска Чурапчы улууһугар Одьулуун нэһилиэгин 1945 сыллаах төрүөх…
1917 сыл атырдьах ыйыгар Танда-Бахсы (Чурапчы улууһун Кытаанах нэһилиэгэ) дьадаҥы ыалыгар Максимовтарга төрдүс, оһоҕос түгэҕинээҕи соҕотох…
“Сотору бөх тоҕор баахтар аттыларыгар минньигэс бэйэлээх тэллэйдэр төкүнүйэ сытар буоллахтарына, улаханнык соһуйуом суоҕа” диэн…
Дьокуускайга атырдьах ыйын 17 күнүгэр оҕунан ытыыга өрөспүүбүлүкэ чемпионата чөмпүйэнээтэ түмүктэннэ. Күрэхтэһии түмүгүнэн Арассыыйа Куубагар…
— Кыбартыыраны бас билээччигэ салайар хампаанньа (УК) өҥөтүн төлөбүрэ ааҕыллыытыгар ханнык иэн туһанылларый? Ыйытыыга СӨ Дьиэни-уоту…