«Биһиктээх кэпсэтии» диэн тугуй?

Бу туһунан хаһан эмэ истибиккит дуо? Дьоҥҥут-сэргэҕит тугу эмэ кэпсииллэрэ буолаарай?

А.С.Федоров «Саха ыалын сиэрэ-туома» кинигэтигэр сиһилии маннык быһаарар.

Эр-ойох буолуу малааһына саха омукка сырдык ыралаах бэлиэ күн буолар. Ол иһин ийэ, аҕа төрөппүт оҕолорун ыал оҥорон баран уоскуйаллар. Итиниэхэ сүрүн ирдэбиллэр бааллар.

XVII-XVIII үйэлэргэ сахаларга «биһиктээх кэпсэтии» диэн баара. Төрөппүттэр оҕолорун, төрөөтүлэр да, кэпсэтии ыытан холбоон кэбиһэллэр. Сороҕор уол оҕолоро 12-13 сааһын туолла да, төрөппүттэрэ кинини ыал оҥорор туһунан толкуйдууллара, ханна үчүгэй кыыс баарын ыйыталаһан, сураһан бараллара. Туох да уларыйыы тахсыбатаҕына, саастарын ситиилэригэр уруу тэрийэллэрэ.

Кэргэн кэпсэтии хас да түһүмэхтэн турар. Бастаан сааһын ситэн эрэр уоллаах эр киһи хайа дойдуга дьүөрэлээх кыыс баарын сураспытынан барара. Сороҕор уолун кытта бэйэтэ ол-бу сылтахтанан, ырааҕынан тэлэһийэн айанныы аттанара. Ол сылдьан ээр-сэмээр кыргыттары көрөллөрө.

А.С.Федоров «Саха ыалын сиэрэ-туома» кинигэтиттэн

«Айар» кинигэ кыһата, 2024 с.