Биллиилээх бэйиэт Вениамин Миронов үбүлүөйүгэр аналлаах тэрээһин буолла

Саха литэрэтиирэтигэр сэмэй да буоллар умнуллубат кылааты киллэрбит 20-с үйэ биир талааннаах бэйиэтэ Вениамин Павлович Миронов, үрүмэччи чараас кынатынан тыаһа суох салгыҥҥа дайарыныы нарын-намчы иэйиинэн тулалыыр айылҕатын сыл түөрт кэмнэрин хоһоонноругар бэргэнник ойуулуу, аны, булчут туут хайыһарынан сыа хаарга уйдаран аар тайҕатын устун булт сонорун кистэлэҥнэрин мындырдык сылыктыыр абылаҥнаах кэпсээннэрдээх прозаик бу дьыл, тохсунньутугар номнуо 90-с хаара буолбут.

Ол бэйэтэ олус эрдэ, баара-суоҕа 56 сааһыгар олохтон барбыта хомолтолоох эбитин бу кэлиҥҥинэн умнуллубат сүтүк буолара чаҕылхайдык биллэр буолла диэххэ сөп. Эрдэ барбыта, өссө да элбэх кэрэ-бэлиэ айымньылары айыахтаах сүдү бэйиэт.

В.П.Миронов, биллэрин курдук, 1934 с. Өлүөхүмэҕэ, 1 Нөөрүктээйи нэһилиэгин Дабаан диэн быыкаа дэриэбинэтигэр учууталлар дьиэ кэргэттэригэр иккис оҕонон төрөөбүтэ. Бастакылара төрөөт даҕаны төннүбүтэ. Онон бииргэ төрөөбүттэр аҕыс оҕо атахтарыгар турбуттара.

Бэйиэт дойдутугар, үөрэммит, үлэлээбит оскуолатыгар, Өлүөхүмэ улууһун оскуолаларын үөрэнээччилэрэ, кини хоһооннорун уус-уран ааҕыыга, хоһоону айан суруйууга, бэйиэт айымньыларын тиэмэтинэн уруһуйга күрэскэ кытыннылар.

Маны таһынан бу күрэс эмиэ бары көрүҥэр учууталлар, төрөппүттэр эмиэ биирдиилээн уонна дьиэ кэргэнинэн кыттыбыттара кэрэхсэбиллээх.

Тэрээһиҥҥэ улуус сэттэ оскуолатыттан бэйиэт хоһооннорун икки тылынан ааҕан астыннардылар. Кинилэртэн кимнээх бастаабыттарын чорбото барбакка, бэйиэт сырдык аатыгар сүгүрүйэн, кинини ытыктаан кэлэн кыттыбыттарыгар махтанабыт.

Манна биэс киһиттэн састааптаах дьүүллүүр сүбэ үлэлээтэ. Ону Абаҕа оскуолатын саха тылын, литэрэтиирэтин учуутала, РФ бэрэсидьиэнин бириэмийэтин хаһаайката, Арассыыйа үөрэҕириитин туйгуна, Саха Өрөспүүбүлүкэтин үөрэҕириитин мэтэдиичэскэй холбоһугун мэтэдииһэ Раиса Иннокентьевна Уйгурова салайда. Биэчэри 1 Нөөрүктээйи оскуолатын кылааһы таһынан үлэҕэ дириэктэри солбуйааччы Ольга Васильевна Павлова уонна 10 кылаас бастыҥ үөрэнээччитэ Никита Борисов иилээн-саҕалаан ыыттылар.

Дьүүллүүр сүбэ биир да оҕону, кыттааччыны матарбакка, барыларыгар өйдөбүнньүк бэлэхтэри — бэйиэт хоһооннорун кинигэтин, кини олоҕун көрдөрөр хаартыскаларын буклетын уонна Вениамин Павлович кыыһа Элла Вениаминовна  ыыппыт сувенирдарын  туттартаатылар.

Оттон кыайыылаахтарга эмиэ Элла Вениаминовна анаабыт бэйиэт мөссүөннээх анал статуэткалары кытта кырааматалары уонна Вениамин Павлович үөрэппит, салайбыт кылааһын оҕолоро (1968 с. оскуоланы бүтэрбиттэр) харчынан бириистэрэ ананнылар.

Үбүлүөйгэ ону таһынан улуус үөрэҕин салаатын сүрүн мэтэдииһэ Ольга Габышева, улуус култууратын начаалынньыгын солбуйааччы Мария Ларионова, олохтоох дьаһалта баһылыгын солбуйааччы Наталья Будищева кэлэн кытыннылар.

Манна, тоһоҕолоон бэлиэтиэххэ, бу тэрээһини хара бастакыттан, омуннаабакка эттэххэ, түүннэри-күнүстэри бириэмэлэрин аахсыбакка туран, өй-сүрэх баҕатынан, төһө эмэ түбүктээх үлэлээх эрээри тэрийэн ыыппыт үтүөлээх дьоммун хайаан да ааттаатахпына сатанар. Кинилэр — Раиса Иннокентьевна Уйгурова, Раиса Еремеевна Лавернова, Феоктиста Сергеевна Чемпосова, Любовь Аркадьевна Торговкина, Аграфена Павловна Халыева, Анисия Игоревна Бельчусова.

Итини таһынан оскуола салалтата — дириэктэр эбээһинэһин толорооччу Солдатов Алексей Семенович, үөрэх чааһын сэбиэдиссэйэ Марина Ричардовна Прокопьева, учууталлар Михаил Германович Семенов, Анна Иннокентьевна Филиппова, Людмила Ивановна Филиппова, Светлана Евгеньевна Огушаева, Марианна Васильевна Кузьмина, Ксения Анатольевна Фролова, тэрээһини тиэхэньиичэскэй өттүнэн хааччыйбыт Данил Михайлович Семенов, оскуола остолобуойун үлэһиттэрэ кэлбит кыттыылаахтары олус  минньигэс аһы бэлэмнээн аһаппыттарын эмиэ санатар ирдэнэр. Оскуола профкомун үлэтэ, биллэн турар, бу тэрээһиҥҥэ ураты миэстэни ыларын этэр тоҕоостоох. Онон сибээстээн кинилэргэ муҥура суох махталбын тириэрдэбин.

Кэлбит ыалдьыттар В.П.Миронов түмэлин кытта билсистилэр, хаартыскаҕа түстүлэр, итини таһынан оскуола түмэлин эмиэ көрдүлэр. Онон, бэйиэт убайым В.П. Миронов (кини биһикки бииргэ төрөөбүт эдьиийдии-бырааттыы дьон оҕолоробут) төрөөбүт Өлүөхүмэтигэр иккистээн, уһаан эрэр күнү кытта тэҥҥэ ыраас мичээринэн мичилийэн кэллэ. Кэллэ үтүмэн сылларга бар дьонун кытта бииргэ үлэлии-айа.

Александр БИРИ, РФ суруналыыстарын сойууһун чилиэнэ, кыраайы үөрэтээччи, “Өлүөхүмэ” хаһыат уопсастыбаннай кэрэспэдьиэнэ, 1 Нөөрүктээйи ытык олохтооҕо.