Бүгүн Дьокуускайга ардах кэннэ дьон тэллэйдээтэ

Быйыл бэс ыйын ортотуттан Дьокуускай уонна Бүлүү олохтоохторо  номнуо тэллэйдээбиттэрэ.

Онуоха биһиги саайпытыгар миколог-учуонай, РНА Сибиирдээҕи салаатын Саха сирин ирбэт тоҥ буордаах зонатын биологическай кыһалҕаларын чинчийэр институт чинчийэр-инженерэ Людмила Михалева:  «Тэллэй бэс ыйыгар үүнүүтэ нуорма. Ити тэллэй үүнүүтүн, сайдыытын биологическай эргиирин, кэлиҥҥи уонунан сылларга килиимэт сылыйыытын, саас эрдэ кэлиитин кытта сибээстээх буолуон сөп. Айылҕа эрдэ уһуктар. Тэллэй хас даҕаны түһүмэҕинэн үүнэр», — диэн иһитиннэрэн турар.

Тэллэйдэр сахалыы ааттарын, көрүҥнэрин төһө билэҕит?

Белый гриб – үрүҥ тэллэй,

Березовик болотный – маар хатыҥаайыта,

Березовик обыкновенный – дойду хатыҥаайыта,

Березовик розовеющий – ойуулаах хатыҥаайы,

Болетинус азиатский – хатан тэмиэрийэ,

Болетинус полоножковый – саарба сүүтүгэ,

Валуй – оҕус мунна,

Валуй ложный – сүлүһүннээх оҕус мунна,

Вешенка обыкновенная – мас сыата,

Волнушка белая – туртаайы,

Волнушка розовая – долгунча,

Говорушка беловатая – үрүҥ говорушка,

Говорушка ворончатая – сылгы уоһа,

Говорушка свинцово-белая – сүлүһүннээх говорушка,

Головач круглый (дождевик) – эһэ табаҕа,

Горькушка – аһыыкай,

Груздь настоящий – хаар төбө,

Груздь сухой (скрипица) – үүттээх тэллэй,

Грузь черный – эрдэҕэс кутуруга,

Дождевик шиповатый — эһэ хамсата,

ежевик желтый – куобах эминньэҕэ,

ежевик пестрый – эриэнчикэй,

желчный гриб – үөстээх тэллэй,

козляк – күрдьүгэс сиидэтэ,

лаковица аметистовая – көҕөрөөн,

лисичка – саһылчай,

лисичка ложная – албын саһылчай,

ложнодождевик обыкновенный – сиэммэт хонуу тэллэйэ,

ложноопенок кирпичнокрасный – кыһыл саһыл тыла,

ложноопенок серно-желтый – саһыл тыла,

ложноопенок серно-пластинчатый – араҕас чөҥөчөк тыла,

масленок зернистый – бараах саһархайа,

масленок кедровый – сыалаах мас саһархайа,

масленок лиственничный – тиит саһархайа,

масленок настоящий – бэс саһархайа,

масленок серый – күрэҥ саһархайа,

маховик желто-бурый – чаачахаан,

маховик зеленый – муох күөх тэллэйэ,

маховик красный – муох кыһыл тэллэйэ,

мухомор красный – кыһыл мухомор,

мухомор пантерный – эриэн мухомор,

навозник настоящий – балбаах тэллэйэ,

опенок летний – сайыҥҥы чөҥөчөк тыла,

опенок осенний – күһүҥҥү чөҥөчөк тыла,

осиновик желтый – араҕас тэтиҥээйи,

осиновик красный – кыһыл тэтиҥээйи,

подгрузок белый – хаарчаана,

подгрузок черный – харачаас,

рыжик еловый – харыйа кубачыына,

рыжик сосновый – бэс кубачыына,

рядовка скученная – бөлөх тэллэй,

сморчок конический – бүүччэх,

строчок осенний – сымарытта,

сыроежка жгучеедкая – аһыы сиик тэллэйэ,

сыроежка буреющая – балык сыттаах сиик тэллэйэ,

сыроежка ломкая – үлтүркэй сиик тэллэйэ,

сыроежка сине-желтая – күөх сиик тэллэйэ,

сыроежка цельная – минньигэс сиик тэллэйэ,

трутовики – сылгы туйаҕа,

чага – чээрэ, хатыҥ чээрэтэ,

чесночник – куобах чочунааҕа,

шампиньон желтокожий – араҕас өтөх тэллэйэ,

шампиньон лесной – ойуур өтөҕүн тэллэйэ,

шампиньон обыкновенный – өтөх тэллэйэ,

шампиньон полевой – хонуу өтөҕүн тэллэйэ.

Туһаныллыбыт литэрэтиирэ: Г.С. Угаров эрэдээксийэтинэн тахсыбыт “Биология терминнэрин нууччалыы-сахалыы тылдьыта”, 1993 с.