Бүгүн киэһэлик күүстээх геомагнитнай хамсааһын буолуоҕа

РНА Күн астрономиятын лабораториятын уонна Күн-Сир физикатын институтун (ИСЗФ) сабаҕалааһынынан, оптуорунньукка, алтынньы 7 күнүгэр, күүстээх геомагнитнай хамсааһын буолуоҕа.

G1 таһымнаах магнитнай буурҕа түһэрэ күүтүллэр, бу мөлтөх, ол эрээри күүстээх буурҕанан ааҕыллар. Сабаҕалааһынынан, планетарнай Kp-индекс 5-кэ тиийиэҕэ.

Алтынньы 7 күнүн сарсыардата уонна күнүһэ ортотунан чуумпу буолуоҕа, ол гынан баран киэһэлик балаһыанньа тосту уларыйыаҕа. Киэһэ 18:00 чаас саҕана геомагнитнай хамсааһын эмискэ үрдээн, Kp-индекс чыпчаала 5-кэ тиийиэҕэ. Кылгас кэмнээх уоскуйуу кэнниттэн, сарсыарданан (алтынньы 8 күнэ), хамсааһын эмиэ ити таһымҥа диэри үрдүөҕэ диэн сабаҕалыыллар. Бу буурҕа Күҥҥэ буолар уустук бырассыастар түмүктэринэн буолуоҕа, ол иһигэр корональнай дьөлөҕөстөр уонна күн тыалын түргэн сүүрээннэрин дьайыылара киирэллэр.

Магнитнай буурҕалар күн-дьыл уларыйыытыттан тутулуктаах уонна хроническай ыарыылардаах дьон доруобуйатыгар дьайыахтарын сөп. Ордук элбэхтик маннык сибикилэр көстөллөр: төбө ыарыыта, хаан баттааһынын хамсааһына, сылайыы, кыыһырымтаҕай буолуу уонна утуйар уу кэһиллиитэ.

Буортулаах дьайыыны кыччатар туһугар быраастар уонна исписэлиистэр хас да судургу быраабыланы тутуһарга сүбэлииллэр:

1. Ноҕуруусканы аччатыҥ. Күүстээх физическэй уонна өй үлэтиттэн туттунуҥ.

2. Күннээҕи эрэсиими сааһылааҥ. Этэҥҥэ утуйуҥ, сынньалаҥҥа болҕомто ууруҥ.

3. Аһыыр аскытын көрүнүҥ. Сыалаах, аһыы, туустаах аһы сиэмэҥ. Элбэх ууну иһиҥ, оҕуруот аһын уонна фруктаны сиэҥ.

4. Таһырдьа элбэхтик сылдьыҥ. Ыраас салгыҥҥа сылдьыы доруобуйаҕа туһалаах.

5. Эми-тому бэлэмнэниҥ. Өтөрүнэн ааспат ыарыылардаах, ордук сүрэх-тымыр ыарыыларынан эрэйдэнэр дьон, наадалаах эмтэрин аттыларыгар бэлэмнээн уурунуохтаахтар.