Бүгүн — Шахтер күнэ

Шахтер күнэ – шахтердар Сэбиэскэй Сойуус саҕаттан бэлиэтиир идэлээх бырааһынньыктара. Россияҕа, Белоруссияҕа, Эстонияҕа, Казахстаҥҥа, Узбекистаҥҥа  билигин даҕаны атырдьах ыйын бүтэһик өрөбүлүгэр бу күнү ылаллар.

Шахтер Алексей Стаханов 1935 сыллаахха атырдьах ыйын 31 күнэ үүнэр түүнүгэр рекорд олохтообута: 5 чаас 35 мүнүүтэ устатыгар биир киһиэхэ көрүллэр үлэ нуорматын 14 төгүл куоһарбыта, ол эбэтэр 7 туонна оннугар 102 туонна таас чоҕу көйбүтэ. Бу сөҕүмэр көрдөрүү Стахановтыы үлэ төрдүн уурбута, норуот хаһаайыстыбатын салааларыгар Стаханов хамсааһына киэҥник тэнийбитэ.

Сэбиэскэй шахтердары үрдүк таһаарыылаах үлэҕэ көҕүлүүр туһуттан таас чох промышленноһын миниистирдэрэ Д.Г.Оник уонна А.Ф.Засядько этии киллэрэннэр, ССРС-ка бырааһынньык официальнайдык 1947 сыл балаҕан ыйын 10 күнүгэр бигэргэммитэ. Онтон эһиилигэр сыл саҥатыгар миниистир  “Шахтер күнүн бырааһынньыгар бэлэмнэнии туһунан” бирикээс таһаарбытыгар олоҕуран, Шахтер күнүн 1948 сыл атырдьах ыйын 29 күнүгэр аан маҥнай бырааһынньыктаабыттара.

Ол бирикээскэ “бырааһынньыгы таас чох промышленноһын үлэһиттэрэ бары үлэҕэ ситиһиилээх уонна олох-дьаһах усулуобуйатын тупсаран көрсүөхтээхтэрэ” ыйыллыбыта. Ону тэҥэ үлэ дьиссипилиинэтин бөҕөргөтүүгэ миэрэлэр быһаарыллыбыттара, саҥа массыыналары үлэҕэ туһаныыга, шахталары тутууну уонна саҥалыы сөргүтүүнү суһалсытыыга болҕомто ууруллара этиллибитэ. Үлэҕэ уһулуччу көрдөрүүлэммит шахтердары наҕараадалыырга матырыйааллары бэлэмниир туһунан сорудах бэриллибитэ.