Бүгүн – устуорук, философ Ксенофонт Уткин төрөөбүт күнэ

Бүгүн, кулун тутар 1 күнүгэр, устуоруйа билимин хандьыдаата, философия билимин дуоктара Ксенофонт Дмитриевич Уткин төрөөбүт күнэ. Кини 1935 сыллаахха Ньурба оройуонун Таркаайы нэһилиэгэр холкуостаах дьиэ кэргэҥҥэ төрөөбүтэ.

1954 сыллаахха орто оскуоланы бүтэрбитэ. Арыылаах сэлиэнньэтигэр Таркаайы кулуубугар бибилэтиэкэрдээбитэ, салгыы кулууп сэбиэдиссэйинэн, Ленинскэй оройуон толорор кэмитиэтин култуураҕа салаатын сэбиэдиссэйинэн, Өрөспүүбүлүкэтээҕи билим мэтэдиичэскэй уонна норуот айымньытын киинигэр бастакы солбуйааччынан, Хомус (варган) муусукатын норуоттар икки ардыларынааҕы киинигэр уонна Аан дойдутааҕы хомус түмэлигэр дириэктэринэн үлэлээбитэ.

1993 сыллаахха устуоруйа билимигэр хандьыдаат үлэтин көмүскээбитэ.

1994 сылтан Арассыыйа Суруналыыстарын сойууһун, 1996 сылтан ССРС Суруйааччыларын сойууһун чилиэнэ.

1999 сыллаахха “Социокултуура систиэмэтигэр киһи проблемата” (“Проблема человека в социокультурной системе”) диэн тиэмэнэн философия билимигэр дуоктарга диссертациятын көмүскээбитэ.

2000 сыллаахха бэрэпиэссэр учуонай аатын иҥэрбиттэрэ. Ити сылтан Тыа хаһаайыстыбатын саха судаарыстыбаннай академиятыгар тыл уонна култуура кафедратыгар сэбиэдиссэйдээбитэ.

Суруйааччылар сойуустарын норуоттар икки ардыларынааҕы түмсүүтүн (2000 с.), Хотугу пуорум академиятын (2002 с.), Билим уонна искусство Петровскайдааҕы академиятын (2004 с.), Аграрнай үөрэхтээһин норуоттар икки ардыларынааҕы академиятын (2007 с.), Арассыыйатааҕы айылҕа үөрэҕин академиятын дьиҥнээх чилиэннэрэ.

Саха сиригэр түмэллэри арыйар туһунан үс төгүл тыл эппитэ: Ньурбаҕа норуоттар доҕордоһууларын түмэлин (1974 с.), Хомус түмэлин (1991 с.), Меценаттар түмэллэрин (2000 с.).

Сүүрбэччэ монография, үөрэх босуобуйатын уонна брошюратын, ону тэҥэ, 30-тан тахса билим, 600-тэн тахса хаһыат ыстатыйаларын ааптардара.

2016 сыллаахха тохсунньу 1 күнүгэр суох буолбута.