Былырыын баччаларга Кардиология-сүрэх киинэ аһыллыбыта

Ааспыт ый бүтүүтэ 2022 сыл ыам ыйыттан үлэтин саҕалаабыт Кардиология киинигэр  көрдөрүнэн кэллим (Киин үлэтин саҕалаабыта бу ыам ыйыгар биир сылын туолар эбит).

Суруналыыс идэм «тэһитэ кэйэн»,  өрөспүүбүлүкэ дьонун доруобуйатын харыстабылыгар сүҥкэн оруолу ылбыт сүрэх-тымыр ыарыытын эмтиир Киин дириэктэрин,  мэдиссиинэ билимин дуоктарын, Саха Өрөспүүбүлүкэтин үтүөлээх бырааһын, Арассыыйа кардиологияҕа уопсастыбатын Саха сиринээҕи отделениетын бэрэссэдээтэлин Күндүл Иванову кытары  кэпсэтэ түстүм.

 Күндүл Иванович төһө да үгүс түбүктээх үлэҕэ сырыттар, салайар Киинин  дьон-сэргэ билиитигэр таһаарар туһугар добуочча ыраахтан саҕалаан кэпсээтэ.

Ол курдук, бу билиҥҥи кэмҥэ олус наадалаах буолбут тэрилтэни тэрийэр  үлэни өрөспүүбүлүкэбит билиҥҥи салайааччыта Айсен Николаев аан бастаан дуоһунаһыгар киирээт саҕалаабыт. Киниэхэ төһүү күүһүнэн Арассыыйа бэрэсидьиэнин Уһук Илиҥҥэ боломуочуйалаах бэрэстэбиитэлэ Юрий Трутнев уонна, биллэн турар,  дойдубут салайааччыта Вдадимир Путин буолбуттарын астына ахтар.

 Күндүл Иванович бэйэтэ кардиолог буолан, маннык балыыһаны тутуу олох ирдэбилэ буолбутунан бу үлэни уот ааныттан бастакынан саҕаласпытын кистээбэт.

Киин аһыллыытыгар кэлэ сылдьыбыт РФ доруобуйа харыстабылын миниистирэ Михаил Мурашко бу балыыһаны “билиҥҥи Саха сирин мэдиссиинэтин бриллиана” диэн үрдүктүк сыаналаабыта.

Кырдьыга да оннук. Киин алта клиническэй отделениелаах,  эпэрээсийэ оҥорор үс сааллаах.

Күндүл Иванович салайар киинин үлэтин, сүрэх-тымыр ыарыыларын билиҥҥи туругун туһунан үгүһү кэпсээтэ. Уопсайынан,  Саха сиригэр үлэлиир доруобуйа харыстабылын бырайыагын быһыытынан,  2024 сылга өрөспүүбүлүкэ олохтооҕун орто сааһа 78 сылга,  оттон сүрэх-тымыр ыарыыларыттан өлүү 100 тыһыынча киһиэхэ 364-н 279-ка тиийэ аҕыйатыллыахтааҕын туһунан этэр. Ону ситиһэргэ күн бүгүн сөптөөх үлэлиир дьиэ-уот, үрдүк технологическай кыахтаах араас тэриллэр, үрдүк кылаастаах, идэлэрин дириҥник баһылаабыт иписэлиистэр үлэлииллэр. Ол да иһин, салайааччы   ыарыһахтары дойду киин куораттарыгар эмкэ ыытааһын лаппа аҕыйаабытын туһунан  этэр. Күндүл Иванович ити кэпсээнин, саха киһитэ уу хараҕынан көрдөҕүнэ, илиитинэн тутан-хабан көрдөҕүнэ эрэ итэҕэйэр дииллэринии, бу Кииҥҥэ уонча хонук сытан дьэ, чахчы итэҕэйдим.

Араас отделениеларынан 150 ыарыһах биирдэ сытар миэстэлээх эбит. Балаатаҕа биирдии-иккилии буолан сытаҕын. Хос аайы туспа санузел, тэлэбиисэр,  4 балаһыанньаҕа түһэр финскэй кырабаат. Сытан эрэ үлэһиттэри  ыҥырар анал кнопка, мониторнай систиэмэ. Аһылыккын хоскор аҕалан биэрэллэр. Чэ, быһата, хоту-соҕуруу мээнэ сылдьыбатах киһи көрүүтүгэр ырай олоҕо диэххэ сөп. Оттон хайдах үтүөрэриҥ хас биирдии киһиттэн бэйэҕиттэн тутулуктааҕа биллэр бөҕө буоллаҕа…

Ханнык да бэлиитикэҕэ сыһыарбакка эрэ эттэххэ, бу баараҕай Киин үлэһиттэрэ бары кэриэтэ олохтоох омук бэрэстэбиитэллэрэ буолаллара хайдах эрэ киһини ордук үөрдэр. Оттон  ыарыһахтар ортолоругар араас омуктар бары бааллар.

Түмүктээн эттэххэ, биир  дойдулаахпыт РФ, СӨ доруобуйа харыстабылын туйгуна Күндүл Иванов аҕатын, саха биллиилээх суруйааччыта И.Г. Иванов-Уйбаан Нуолур курдук хас биирдии ыарыһахха уйаҕастык, күндүтүк сыһыаннаһара кими баҕарар үтүөрэр эрэлгэ кынаттыыр.

 Борис НИКОЛАЕВ, Сунтаар