Быраас оҕо уойуутун сүрүн төрүөттэрин быһаарда

Хамсаныы аҕыйаҕа, саахары наһаа элбэҕи сиэһин, өр кэм устата утуйбат буолуу уонна аһыыр быһыы-майгы кэһиллиитэ – оҕо ордук ыйааһыннаныытын сүрүн төрүөттэрэ буолаллар, — диэн РИА Новости нутрициолог, “Социальнай аһылык уонна нэһилиэнньэни чэбдигирдии идэлээхтэрин Ассоциацията” салайааччытын солбуйааччыта Алла Порхун кэпсээтэ.

«Дойду үрдүнэн хас бэһис оҕо ордук ыйааһыннаах. Сүрүн төрүөттэринэн хамсаныы аҕыйаҕа, аска саахар наһаа элбэҕэ, өр кэмнээх утуйбат буолуу уонна аһыыр быһыы-майгы кэһиллиитэ буолаллар», — диэн нутрициолог иһитиннэрдэ.

Быраас кэпсииринэн, үүнэр көлүөнэ өр кэмнээх гиподинамияҕа (хамсаныы аҕыйаҕар) ылларар: Аан дойдутааҕы доруобуйа харыстабылын тэрилтэтэ сүбэлиир 2 чааһын оннугар, оҕолор биир чаастан аҕыйахтык хамсаналлар. Ону таһынан, аныгы оҕолор кистэлэҥ саахары наһаа элбэҕи сииргэ охтоллор.

«„Туһалаах“ диэн аатырар астарга кытта, холобур, 100 г оҕо йогуртка 4-кэ диэри куһуок саахар баар буолуон сөп», — диэн Порхун быһаарда.

Нутрициолог этэринэн, өр кэм устата утуйбат буолуу уонна аһыыр быһыы-майгы кэһиллиитэ оҕо уойуутун төрүөтэ буолара элбэх. «Өр кэм устата утуйбат буолуу аппетит гормоннарынан салайыллыытын кэһэр… Улаатан эрэр саастарыгар (12–16 саас) оҕолор стреһи аһынан-үөлүнэн баттыыр“ идэлэнэллэр, ол аһара аһааһыҥҥа уонна ыйааһын эбиллиитигэр тириэрдэр. Сотору-сотору нервнэй анорексия эбэтэр аһы сиир кэһиллиилэрэ көстөллөр», — диэн быраас кэпсээтэ.

Идэлээх киһи быһаарарынан, оҕо уойуутун төрүөтүнэн гормональнай тэҥнэһии кэһиллиитэ, аска уу тиийбэтэ, неофобия уонна психосоматическай көстүүлэр буолуохтарын сөп. «Оҕолорго неофобия — саҥа астан аккаастаныы, кыра ассортименнаах, үксүн пюре көрүҥүнэн аһы ордоруу — чэгиэн аһылык үгэстэрэ үөскүүллэригэр мэһэйдиир… Ордук ыйааһынтан уонна гормональнай кэһиллииттэн сибээстээх тирии уонна баттах түһүүтүн кыһалҕалара улаатан эрэр оҕолор психологическай туруктарын өссө эбии мөлтөтөллөр», — диэн быраас бэлиэтээтэ. Идэлээх киһи этэринэн, оҕо уойуута үгүс ыарыы үөскүүр кутталын үрдэтэр.

«Учуонайдар дааннайдарынан, оҕо уойуута 2-с тииптээх диабет үөскүүр кутталын 4 төгүл үрдэтэр, эрдэ сүрэх-тымыр ыарыылара үөскүүллэригэр тириэрдэр уонна тирэх-хамсаныы аппараатын кэһэр», — диэн нутрициолог бэлиэтээтэ. Нутрициолог санаатынан, оҕо уойуутун проблемата бобуунан быһаарыллыбат, чэгиэн олоҕу тутуһуу үгэстэри иҥэриинэн быһаарыллар.