Чурапчы улууһун Хадаар алааһыгар өйдөбүнньүк туруорулунна

Аҕа дойду Улуу сэриитин кэмигэр, 1942 сыллаахха Чурапчы улууһун 41 холкуоһун хоту үс улууска – Кэбээйигэ, Эдьигээҥҥэ, Булуҥҥа балыктата диэн ыыппыттара. Элбэх киһи дойдуларыгар төннүбэккэ суорума суолламмыттара, сорохтор Хоту сири сөбүлээн олохсуйан хаалбыттара. Булуҥ улууһун Быыкап Мыыс бөһүөлэгэр Чурапчы улууһун Хадаар нэһилиэгиттэн тиийбит холкуос дьонун сыдьааннара билигин да олороллор. Төһө да сир уһугар баар буоллаллар, өбүгэлэрин дойдутун кэриэстииллэр, ахтан-санаан ааһаллар.  

Быыкап Мыыс олохтооҕо Василий Иванович Бурцев соторутааҕыта Чурапчыга тиийэн, өбүгэлэрин алааһыгар өйдөбүнньүк туруоран кэлбиттэрин туһунан кэпсээтэ:

“Атырдьах ыйын 2 күнүгэр Чурапчы улууһуттан балыкка хоту киирбит аймахтарбытын үйэтитэр сыалтан, Амматтан, Намтан, Кэбээйиттэн, Булуҥтан, куораттан түмсэн, биир өйгө-санааҕа киирэн, Хадаар бөһүөлэгин Кэлтэгэй алааһыгар олохтоох Ксенофонтовтар аймахха өйдөбүнньүк бэлиэни туруордубут. Ыраах хоту олоробутунан, саас өрүс суол сабылларынан, ыам ыйын 9 күнүгэр түмсэр ыарахаттардааҕын учуоттаан билигин оҥордубут.

Итиннэ даҕатан этиэхпин баҕарабын, бу күҥҥэ икки улуус доҕордуу сыһыаннарын чиҥэтэн, Чурапчыттан Анна Иннокентьевна Охлопкова, Матвеев Николай Иннокентьевич, Оноева Людмила Дмитриевна Быыкап Мыыс бөһүөлэгэр тиийэн, өйдөбүнньүк бэлиэ туруордулар. Дьонноро хайа диэки олорон үлэлээбиттэрин кэрийэн көрөн-истэн, олохтоохтору кытта кэпсэтэн, санаа атастаһан иһэллэр. Икки улууһунан хардарыта өйдөбүнньүктэри туруоруохха наада диэн эрдэттэн сүбэлэһэрин сүбэлэспиппит гынан баран,  анаабыт курдук биир күҥҥэ түбэсиһиэхпит диэн өйдөбүл да суоҕа. Хотуттан Чурапчыга кэлбит делегацияҕа, Быыкапка тиийбит Чурапчы делегациятыгар  күммүт-дьылбыт итинник туран, барыта санаабыт хоту  салаллан биэрдэ. Дьэ уонна түгэнинэн туһанан, Чурапчы улууһун Хадаар нэһилиэгин баһылыгар Афанасий Степановка көмөтүн-өйөбүлүн иһин аҕа көлүөнэ уонна делегация аатыттан сиртэн халлааҥҥа диэри махтанабыт, тус бэйэҕэр чэгиэн доруобуйаны, үлэҕэр ситиһиилэри, ытыктабылы-сыанабылы аныыбыт”.