“Чуумпу эпидемияны” бохсуу күүһүрэр

Саха сиригэр киэҥник тарҕаммыт ыарыылартан биирдэстэрин – саахардаах  диабеты утары охсуһуу  федеральнай хампаанньатыгар киирдэ.

2023 сыллаахха эрэгийиэҥҥэ “Саахарынай диабеты утары охсуһуу” бырагыраама саҕаламмыта, онтон 2024 сыллаахха Дьокуускайдааҕы килиниичэскэй балыыһа баазатыгар Эндокринология эрэгийиэннээҕи киинэ аһыллыбыта.

Саахардаах  диабет үксүгэр биллибэтинэн саҕаланар, ол да иһин “чуумпу эпидемия” диэн ааттанар. Доруобуйа харыстабылын аан дойдутааҕы тэрилтэтин чахчытынан, бу ыарыы өлүү уонна инбэлииккэ тахсыы сүрүн төрүөттэригэр киирсэр. Саха сиригэр 32 тыһыынчаттан тахса киһи  саахарынай диабеттааҕа чопчуламмыта, бу сыыппара элбии турар.

Эндокринология киинэ сытар балыыһалаах, диспансердаах, диабет оскуолалаах, инсулинотерапия уонна телемэдиссиинэ кииннээх.

2025 сылга Нерюнгрига уонна Мииринэйгэ улуустар икки ардыларынааҕы киини арыйыы торумнанар. Ону таһынан нэһилиэнньэни кытары киэҥ хабааннаах иһитиннэрэр үлэ ыытыллар.

-“Уһун уонна көхтөөх олох” национальнай бырайыак көмөтүнэн стандартка эппиэттиир Киини тэрийбиппит. Киин диабеттаах дьоҥҥо  көмө систиэмэтин саҥа таһымҥа  таһаарарга көмөлөһөр”, — диэтэ СӨ доруобуйа харыстабылын миниистирэ Лена Афанасьева.

2025 сылга диэри ылыллыбыт эрэгийиэннээҕи бырагыраама 9 сүрүн хайысхалаах: ол иһигэр, мэдиссиинэ көмөтүн, ыарыыны сэрэтии  хаачыстыбаларын тупсарыы, инфраструктураны сайыннарыы уонна каадырынан хааччыллыы. Үлэҕэ федеральнай кииннэр, ол иһигэр РФ Доруобуйаҕа харыстабылын министиэристибэтин эндокринологияҕа наука-чинчийэр института, кытталлар.

Хайдах бэрэбиэркэлэниэххэ?

Хааҥҥа саахар таһымын куруук бэрэбиэркэлэнэ сылдьыҥ – ордук ыарахан ыйааһыннаахтар, гипертониялаахтар, аҕыйахтык хамсанар эбэтэр утумунан бэриллэр ыарыылаах дьон.

Өрөспүүбүлүкэҕэ диспансеризация күннэрэ биллэриллэллэр, онон хас биирдии киһи доруобуйатын чинчиттэриэн сөп.

Ыарыыны эрдэттэн быһаарыы доруобуйаны уонна олоҕу быыһыыр.