Циркэ ускуустубатыгар үөрэнэр оҕолору Кытайга атаардылар

Былырыын Хэбэй акробатическай (цирковой) ускуустуба оскуолата Саха сириттэн 20 оҕону ылан үөрэтэргэ сөбүлэҥин биэрбитэ. Пекиннээҕи “Оулу” үөрэтэр киин салайааччыта Ван Хе кэлэн, норуоттар икки ардыларынааҕы кылаастаах циркэ артыыстарын бэлэмнээһиҥҥэ тус сыаллаах дуогабарга илии баттаһан барбыта.

Оҕолор Учао куоракка Хэбэй акробатическай (цирковой) ускуустуба оскуолатыгар 5 сыл үөрэниэхтэрэ. Үөрэнэн бүттэхтэринэ, орто анал үөрэҕи бүтэрбиттэрин туһунан судаарыстыбаннай диплом бэриллэр. Оҕолор тута Марфа, Сергей Расторгуевтар ааттарынан Саха циркэтин артыыһа буола түһэллэр.

От ыйыгар уонна атырдьах ыйын саҥата икки түһүмэҕинэн талыы буолбута. Арассыыйа үтүөлээх артыыһа, Саха циркэтин дириэктэрэ Сергей Расторгуев салайааччылаах хамыыһыйа 100-чэкэ оҕоттон 10-11 саастаах 20 оҕону (10 уолу, 10 кыыһы), хас да киритиэрийинэн көрөн, чулууттан чулуулары талан ылбыта. Оҕолор Дьокуускайтан, Ньурба, Чурапчы, Уус Алдан улуустарыттан сылдьаллар.

Маны тэҥэ, учууталларга эмиэ талыы буолбута. 25 учууталтан Мэҥэ Хаҥаластан Анастасия Тарасова (нуучча тыла, литературата), Амма улууһуттан Анна Атласова (математика) талыллыбыттара.

Сергей Расторгуев бу күннэргэ Кытайга сылдьар, Учау куоракка Хэбэй циркэ оскуолатыгар үөрэх былаанын кэпсэтэр, бэлэмниир. Оҕолору антах көрсүөхтээх.

Оҕолор акробатика, ушу хайысхаларынан үөрэниэхтэрэ. Хэбэй циркэ ускуустубатын колледжыгар 17 үөрэнэр саала, остолобуой, кылаастар бааллар. Уопсай дьиэҕэ хоско 3-4 буолан олоруохтаахтар. Үөрэнэр куорпус аттыгар 2100 миэстэлээх сабыс-саҥа циркэ тутуллубута. Манна аар-саарга аатырбыт кытай акробатикатын биһигэ буолбут Аан дойдутааҕы циркэ бэстибээлэ ыытыллыбыта.

Пекиннээҕи циркэ колледжыгар үс бөлөх артыыстар үөрэнэн кэлбиттэрэ, кинилэр билигин Саха циркэтин тутаах артыыстара, норуоттар икки ардыларынааҕы элбэх күрэхтэһиилэр лауреаттара. Бу кырачаан оҕолор кинилэр үгэстэрин салгыахтаахтар.

Оҕолору атаара бырабыыталыстыба бэрэссэдээтэлин солбуйааччы Сергей Местников, култуура, духуобунай сайдыы миниистирэ Афанасий Ноев кэллилэр.

— Циркэ олоҕор бу улахан суолталаах түгэн. Каадыры бэлэмнээһин туһунан циркэ дириэктэрэ Сергей Васильевич куруук этэрэ. Ону Ил Дархан Айсен Николаев өйөөбүтэ. Анал бырагыраама оҥоһуллан, Саха циркэтин төрдүс бөлөҕө Кытайга үөрэнэ барар буолла.

Биһиги циркэбит аан дойдутааҕы циркэ ускуустубатыгар бигэ миэстэтин булла, норуоттар икки ардыларынааҕы элбэх бэстибээллэргэ, күрэстэргэ миэстэлэһэр. Эспиэрдэр Саха циркэтэ ураты миэстэҕэ турар, кимиэхэ да маарыннаабат дииллэр, тоҕо диэтэр, нуучча, кытай, саха култуураларын иҥэринэн, туспа көрүүлээх, бэйэтэ суоллаах.

Сыллар-хонуктар түргэнник ааһыахтара, кырачаан оҕолор үөрэнэн кэлэн, бу үгэһи салгыахтара. Доҕордуу дойдубут Кытай педагогтара оҕолорбутугар үчүгэй усулуобуйаны тэрийиэхтэрэ, элбэххэ үөрэтиэхтэрэ диэн эрэллээхпит, — диэн Сергей Местников эттэ.

Афанасий Ноев, култуура миниистирэ:

— Бастакы бэрэсидьиэммит Михаил Николаев саҕалаабыт бырайыага салҕанарыттан үөрэбит. Оҕолорбут артыыс буолан кэлэн, Саха циркэтин ааттатыахтара. Биһиги уонна төрөппүттэр эппиэтинэһи ылынан, бэлэмнээн, киэҥ аартыкка ыытан эрэбит. Оҕолорго эрэнэбит, бэйэҕит тылгытын, култууратын умнубакка, сайдан, тупсан кэлээриҥ! Урут үс бөлөҕү үөрэх министиэристибэтин нөҥүө ыытан, үөрэттэрбит буоллахпытына, билигин сокуон уларыйан, култуура министиэристибэтэ ыытар буолла. Төрөппүттэр билэҕит, онно үөрэнэр усулуобуйа чэпчэкитэ суох. Ол эрээри, оҕолорбут тулуйуохтара, атын дойдуга үөрэҕи ылыныахтара, сайдыахтара диэн эрэнэбин. Өссө Өксөкүлээх Өлөксөй этэн турар: “атын омук үөрүйэҕин сүһэн ылан, бэйэҕит омуккутун сайыннарыҥ” диэн…

Ньургун Павлов, үөрэх миниистирин солбуйааччы:

— Бүгүн биһиэхэ үөрүүлээх күн. Оҕолор, күүстээх талыыны ааһан, сүрүнэ, бэйэлэрэ олус баҕарар буолан, баран эрэллэр. Саамай үчүгэй учууталлары таллыбыт. Кинилэр үөрэтэр эрэ буолбакка, барытыгар көмөлөһөр, өйүүр, иитэр настаабынньык буолуохтара. Онон оҕолор сахалыы, нууччалыы үөрэниэхтэрэ. Кытай, английскай тылы үөрэтиэхтэрэ. Биһиги сибээһи тутан олоруохпут. Эһиэхэ дьоллоох оҕо сааһы баҕарабын, дойдугутугар эргиллэн кэлэргитин умнумаҥ.

СӨ үтүөлээх артыыһа, акробаттар бөлөхтөрүн салайааччы, Пекиҥҥэ бастакы бөлөх кыттааччыта Александр Посельскай:

— Улахан үлэ ыытылынна. Сарсын оҕолору кытта мин эмиэ көтөбүн, Кытайга арыаллаан илдьэбин. Бэнидиэнньиктэн номнуо үөрэнэн саҕалыахтара.

Отучча сыллааҕыта биһиги эмиэ бу курдук долгуйа турбуппут. Мантан ыла биһиги оҕолорбут буолаҕыт, көрө-истэ сылдьыахпыт. Аҕыйах сылынан кэлиэгэлэр буолуохпут, — диэн бэлиэтээтэ.

Саха циркэтин төрдүс бөлөҕүн оҕолоро бүгүн, алтынньы 16 күнүгэр, Кытайга көттүлэр. Төрөппүттэрэ долгуйа, сайыһа, алҕыы хааллылар.

Хаартыска: Василий Винокуров.