«Дойду тыына» сылааһынан угуттуур

Үөһээ Бүлүү улууһугар бара сылдьан, түгэн көстүбүтүнэн, «Дойдум тыына» волонтердар хамсааһыннарыгар тиийэ сырыттым. Үөһээ Бүлүү сэлиэнньэтин хаба ортотугар кыра сыах үлэтэ күөстүү оргуйар. Манна улуус Далбар хотуттара байыаннай дьайыыга сылдьар уолаттарыгар таҥас, плащ-балаакка, угунньа, харыстыыр сиэккэ, о.д.а. тигэллэр, харысхаллары оҥороллор.

Сомоҕолоһуу уонна өйөбүл

Иистэнэр массыына тохтоло суох үлэлээн тиҥийэр. Эмискэ төлөпүөн тырылаан, хантан эрэ туох матырыйаал наадатын туһунан быһаарсаллар. Бу курдук, үтүө сүрэхтээх Далбар хотуттар күн аайы, өрөбүлэ, сынньалаҥа суох, байыаннай дьайыыга сылдьар биир дойдулаахтарыгар күүс-көмө буолаллар, таҥас-сап тигэллэр. Манна билиҥҥи уустук кэмҥэ олус наадалаах — сомоҕолоһуу уонна өйөбүл тыына биллэр.

«Дойдум тыына» волонтерскай хамсааһын салайааччыта Васма Иванова хайдах тэриллибиттэрин туһунан кэпсиир: «Мобилизация саҕаламмытыгар, Дьокуускайга доруобуйабын көрдөрүнэ сылдьыбытым. Ол сылдьан байыастарга аптечка уктар хах наада эбит дииллэрин истэн, дьүөгэбин кытары Орджоникидзе уулуусатын, 10 аадырыска тиийбиппит. Онно аптечка хаҕын хайдах тигэри быһааран-көрдөрөн биэрбиттэрэ. Дьиэбэр кэлээт таҥас булан, үс хаҕы тиктим. Сарсыныгар илдьэн биэрдим. Өссө наада диэннэр, маҕаһыынтан матырыйаал атыылаһаммын, өссө уон аҕыс устууканы тигэн биэрдим. Онтон дойдулаатым. Сааһыгар кэлэммин, аны бу сырыыга «Илии сылааһа» хамсааһын сыаҕар тиийдим. Көрдөрүнэрим быыһыгар байыаннай таҥаһы тигэргэ үөрэнним. Дойдубар кэлэммин бастаан дьиэбэр тигэн саҕалаатым. Онтон ыам ыйын саҥатыгар Култуура дьиэтигэр кураанах хос баарын көрдөһөн, көҥүл ылаат, таксыынан массыыналарбын тиэйэн аҕаллым. Сакаас элбээн барбытыгар иистэнньэҥнэри ыҥырдым. Иистэнньэҥ бөҕө кэллэ. Киэптэрбин анал иистэнньэҥ үөрэхтээх балтыбар кырыйтардым, ону иистэнньэҥнэр таҥаска саба уура-уура быһан элээрдэллэр. Бастаан утаа «Илии сылааһа» сыахха үстүү нобуору ыытар этибит, онтон бэйэбит сакааспытыгар ыктараммыт, бэйэбит уолаттарбытын эрэ хааччыйар буолбуппут».

Мындыр толкуй

Васма Васильевна матырйаалларын бэйэтэ көрдөөн булар, оннук тутуу маҕаһыыныттан бастаан фольма диэни булбут, онто халыҥа бэрт буолан, диско матырыйаалы туттар буолбуттар. Бу барыта мындыр толкуйтан, сатабылтан тахсара саарбаҕа суох. Матырыйаал фольгалаах, тэйитэр буолан дронтан уонна тепловизортан харыстыыр, ону ааһан сылааһы тутар буолан, суорҕан курдук сапталлар диэн иистэнньэҥнэр кэпсииллэр. Маннык барыта 50‑ча устууканы тигэн ыыппыттар.

«Бу плащ-балааккабытын истээх гынаары быһа турабын уонна ардаҕы киллэрбэт гына эрэһииҥкэлиэхтээхпит. Икки ардыгар дроҥҥа көстүбэт матырыйаалы тигэбит. Уолаттар маны кэтэ эрэ сылдьыбакка, сабыы курдук оҥостон баран, оту-маһы быраҕан хаххаланаллар эбит. Онтубутун харысхал суруктаах үрүсээк тигэн угабыт. Аны курдарыгар иилинэр, кыра малы укталларыгар суумка курдугу тигэбит. Онон уопсайа икки футболка, халлаан сылааһыгар кэтэр куурка, тымныйар кэмигэр халыҥ баккылаах куппаайка, харысхал, панама, киэпкэ, ардыгар оҕолор суруктарын уган биэрэбит. Бу Варвара, Айыына, бу Иван Борисов оҥорбут харысхаллара, бу намнар уонна Марианна Миронова кытыаннаах, этиҥ түспүт мастаах, кыа оттоох, алгыстаах ыраастанар нобуордара. Бу Харбалаах оскуолатын оҕолоро эмиэ харысхал оҥорон ыыппыттара. Маны барытын биирдии нобуор курдук оҥорон үрүсээккэ угабыт», — диэн салайааччы кэпсиир.

Оҕолорбут махталлара – күндү

Биһиги бэйэбит уолаттарбытын таһынан, Чурапчы Кытаанаҕын үс уолугар эмиэ таҥастаах, харысхаллаах үрүсээктэри ыыппыппыт, сотору Ньурба уолаттара эмиэ төннөллөрүгэр ылан ааһыахтаахтар дэһэллэр. «Уолаттарбыт мэлдьи сибээскэ тахсан эдьиийдэрбит, эбээлэрбит, эһиэхэ махтанабыт дииллэр. Оҕолорбут махталлара биһиэхэ туохтааҕар даҕаны күндү буоллаҕа. Этэҥҥэ эрэ сырытталлар», — диэн иистэнньэҥнэр санааларын үллэстэллэр.

Плащ-балаакканы наһаа абырыыр, биир итинник балаакка анныгар 4–5 буолан саһабыт дииллэр диэн далбардар кэпсииллэр. «Дойдум тыына» сыахха тигиллибит таҥас кытаанах ирдэбиллэргэ эппиэттиир: табыгастаах эрэ буолбакка, өр кэмҥэ көмүскүүр. Манна уустук усулуобуйаны тулуйар уонна уһун хаамыыга табыгастаах анал матырыйааллары эрэ туһаналлар.