Василий Кононов (Ил Түмэн) хаартыската
Бу нэдиэлэҕэ Дьокуускай куоракка дьокутааттар уонна баһылыктар сийиэстэрэ үрдүк тэрээһиннээхтик барда. Икки сийиэс чэрчитинэн араас хабааннаах элбэх тэрээһин ыытылынна. Биир улахан тэрээһининэн Саха АССР Үрдүкү Сэбиэтин XII ыҥырыытын дьокутаата, СӨ Ил Түмэн III-IV ыҥырыытын дьокутаата, Булуҥ улууһун, Өспөх нэһилиэгин, Алдан оройуонун Бөллөө эбэҥки национальнай нэһилиэгин Бочуоттаах гражданина Дмитрий Николаевич Горохов төрөөбүтэ 75 сааһыгар аналаах уопсастыбаннас үөрүүлээх мунньаҕа буолла.
Үөрүүлээх тэрээһиҥҥэ Ил Түмэн бэрэссэдээтэлэ Алексей Еремеев, бэрэссэдээтэли солбуйааччы Александр Жирков, СӨ Бырабыыталыстыбатын Бэрэссэдээтэлин солбуйааччы Ольга Балабкина, норуот дьокутааттара, судаарыстыбаннай сулууспа бэтэрээннэрэ, СӨ муниципальнай тэриллиилэрин бэрэстэбиитэллээх уорганнарын дьокутааттарын II сийиэһин уонна Муниципальнай тэриллиилэр сэбиэттэрин IX сийиэстэрин дэлэгээттэрэ, о.д.а. кытыннылар.
Ил Түмэн бэрэссэдээтэлин солбуйааччы Александр Жирков мунньаҕы аһарыгар өрөспүүбүлүкэ судаарыстыбаннаһын бөҕөргөтүүгэ Дмитрий Николаевич Горохов улахан оруоллааҕын бэлиэтээтэ.
«Бүгүн биһиги доҕорбут уонна кэллиэгэбит Дмитрий Николаевич Гороховка үтүө аатын үйэтитии биһиги ытык иэспит, киниэхэ анаан өрөспүүбүлүкэ парламена «Саха сиригэр ыраах уонна кый ыраах хайыһардьыттар айаннара» диэн кинигэни таһааттарбыта», — диэтэ кини.
Дмитрий Николаевич бэйэтин кэмигэр Күһүүр – Тиксии (1973 с.), Күһүүр – Тит Арыы – Быыкап Мыыс – Тиксии (1975 с.), Күһүүр – Эдьигээн (1979 с.) сатыы хаамыынан уонна хайыһарынан айаҥҥа бөлөхтөрү тэрийэн, салайан илдьэ сылдьыбыта. Кини Дьокуускай – Тиксии (1981 с.) маршрутунан сатыы уонна хайыһарынан сылдьан, Нам, Уус-Алдан, Кэбээйи, Эдьигээн уонна Булуҥ оройуоннарынан 1920 км айаннаабыта. Оттон 2020 с. Улуу Кыайыы 75 сылыгар анаммыт үбүлүөйдээх тэрээһиҥҥэ кини Күһүүр – Ньурба маршрутунан хайыһар десанын салайан илдьэ сылдьыбыта.
Ил Түмэн бэрэссэдээтэлэ Алексей Еремеев эҕэрдэ тылыгар бэлиэ күнү ыытыы Муниципальнай тэриллиилэрин бэрэстэбиитэллээх уорганнарын дьокутааттарын II сийиэстэрин уонна Муниципальнай тэриллиилэр сэбиэттэрин IX сийиэстэрин кэмигэр буолбута ураты суолталааҕын бэлиэтээтэ. Тоҕо диэтэххэ, Дмитрий Николаевич өр кэмҥэ Ил Түмэн олохтоох бэйэни салайыныы боппуруостарыгар сис кэмитиэти салайбыта.
Алексей Еремеев Дмитрий Николаевич оҕолоро уонна сиэннэрэ кини албан ааттаах суолун салгыылларыгар эттэ.
СӨ Бырабыыталыстыбатын Бэрэссэдээтэлин солбуйааччы Ольга Балабкина Дмитрий Горохов киһи быһыытынан уонна үлэһит быһыытынан хаачыстыбатын бэлиэтээтэ. Бу күн Дмитрий Горохов аата үтүө тылынан эрэ ахтылынна. Кини туһунан кэллиэгэлэрэ, доҕотторо, бииргэ алтыспыт дьоно-сэргэтэ истиҥник-иһирэхтик ахтан-санаан аастылар.
Үөрүүлээх бэлиэ күн күндү ыалдьытынан Дмитрий Николаевич кэргэнэ Алла Николаевна буолла. Дьиэ кэргэнин аатыттан уоллара Иван Горохов тыл эттэ. Кини аҕатын туһунан ахтан туран, киэн тутталларын, холобур оҥостоллорун кэпсээтэ.
Кыайыы күнэ. Муҥура суох үөрүү, харах уута аргыстаах, кыырыктыйбыт чанчыктаах, өрөгөйдөөх бырааһынньык! Ити билигин, итинник…
Бу хаартыска 1975 сыллаахха Кыайыы 30 сылыгар түһэриллибит. Урут хаартысканан түһэрии үөдүйэн турдаҕына дьарыктана сылдьан…
Аҕа дойду уоттаах сэриитигэр Улуу Кыайыы 80 сылынан Ем.Ярославскай түмэлигэр “Реликвии Великой Отечественной…” быыстапка буолла.…
Модун кыахтаах Сэбиэскэй судаарыстыба улуу нуучча норуотун салалтатынан биэс сыллаах алдьархай аргыстаах Аҕа дойду сэриитин…
1827 сыллаахха атыыһыттар көҕүлээһиннэринэн, үпкэ-харчыга тус кыттыһыыларынан Дьоҕус баһаарга тутаах дьиэни 1830 сыллаахха диэри туттарбыттар…
Бүгүн, ыам ыйын 11 күнүгэр, уочараттаах оһуокай Арчы дьиэтигэр үрдүк таһымнаахтык ыытылынна. Үс Дьоруойдаах Бүлүү…