Доруобуйа харыстабылын эйгэтигэр туттуллар тиэрминнэр кэрискэлэрин тылбаастаабыттар

Саха Өрөспүүбүлүкэтин Бырабыыталыстыбатыгар саха тылын тиэрминнэрин өрөспүүбүлүкэтээҕи хамыыһыйата ырытыһыы кэнниттэн маннык тыллар тылбаастарын бигэргэппит.

Доруобуйа харыстабылын эйгэтигэр туттуллар тиэрминнэр кэрискэлэрэ:

1. Здоровье – доруобуйа,
2. Охрана здоровья граждан — дьон доруобуйатын харыстабыла,
3. Медицинская помощь — мэдиссиинэ көмөтө,
4. Медицинская услуга — мэдиссиинэ өҥөтө,
5. Медицинское вмешательство — мэдиссиинэ орооһуута,

6. Профилактика — ыарыыны сэрэтии,
7. Диагностика — ыарыыны быһаарыы,
8. Лечение – эмтээhин,
9. Пациент – эмтэнээччи/көрдөрүнээччи,
10. Медицинская деятельность — мэдиссиинэ үлэтэ,
11. Медицинская организация — мэдиссиинэ тэрилтэтэ,
12. Фармацевтическая организация — эмп тэрилтэтэ,
13. Медицинский работник — мэдиссиинэ үлэhитэ,
14. Фармацевтический работник — эмп үлэhитэ,
15. Лечащий врач — эмтиир быраас,
16. Заболевание – ыарыы,
17. Состояние – турук,
18. Основное заболевание — сүрүн ыарыы,
19. Сопутствующее заболевание — мэҥэһик ыарыы,
20. Тяжесть заболевания или состояния — ыарыы эбэтэр ыарыһах туругун ыарахана,
21. Качество медицинской помощи — эмтээһин көмөтүн хаачыстыбата,
22. Телемедицинские технологии — тэйиччиттэн эмтээһин технологиялара,
23. Клинические рекомендации — эмтииргэ сүбэлэр,
24. Законодательство в сфере охраны здоровья -доруобуйа харыстабылын сокуоннара,
25. Нормы об охране здоровья — доруобуйа харыстабылын нуормалара,
26. Приоритет интересов пациента — эмтэнээччи туһун бастатыы,
27. Приоритет охраны здоровья детей — оҕо доруобуйатын харыстабылын бастатыы,
28. Доступность и качество медицинской помощи — эмтээһин тиийимтиэтэ уонна хаачыстыбата,
29. Недопустимость отказа в оказании медицинской помощи — эмтээһин көмөтүн булгуччулааҕа,
30. Приоритет профилактики в сфере охраны здоровья — доруобуйа харыстабылыгар ыарыыны сэрэтиини бастатыы,
31. Соблюдение врачебной тайны — эмчит үлэтин кистэлэҥин тутуhуу,
32. Право на охрану здоровья — доруобуйаны харыстанарга быраап,
33. Право на медицинскую помощь — мэдиссиинэ көмөтүгэр быраап,
34. Информированное добровольное согласие на медицинское вмешательство и на отказ от медицинского вмешательства — сэрэтии кэннэ мэдиссиинэ орооһуутугар баҕа өттүнэн сөбүлэһии эбэтэр батыныы,
35. Выбор врача и медицинской организации — бырааhы уонна эмтиир тэрилтэни талыы,
36. Информация о состоянии здоровья — доруобуйа туругун туhунан иhитиннэрии,
37. Информация о факторах, влияющих на здоровье — доруобуйаҕа сабыдыаллыыр төрүөттэри иhитиннэрии,
38. Обязанности граждан в сфере охраны здоровья — доруобуйа харыстабылыгар дьон эбээhинэһэ,
39. Организация охраны здоровья — доруобуйа харыстабылын тэрийии,
40. Профилактика заболеваний и формирование здорового образа жизни — ыарыыны сэрэтии уонна чөл олоҕу тэрийии,
41. Первая помощь — бастакы көмө,
42. Первичная медико-санитарная помощь — эмтээһин бастакы сүһүөх көмөтө,
43. Специализированная, в том числе высокотехнологичная, медицинская помощь — идэтийбит, ол иһигэр үрдүк технологиялаах мэдиссиинэ көмөтө,
44. Скорая, в том числе скорая специализированная, медицинская помощь — суһал, ол иһигэр идэтийбит суһал мэдиссиинэ көмөтө,
45. Паллиативная медицинская помощь — туругу чэпчэтэр мэдиссиинэ көмөтө,
46. Организация оказания медицинской помощи — мэдиссиинэ көмөтүн тэрийии,
47. Медицинские изделия — мэдиссиинэ оҥоһуктара,
48. Лечебное питание — эмтээх ас,
49. Медицинская реабилитация и санаторно-курортное лечение — туругу чөлүгэр түһэрии уонна сынньатан эмтээhин,
50. Запрет эвтаназии — эвтаназияны бобуу,
51. Медицинские осмотры — доруобуйа туругун көрүү,
52. Диспансеризация — доруобуйа туругун кэтээн көрүү,
53. Донорство органов и тканей человека и их трансплантация (пересадка) — киhи уорганнарын уонна эттиктэрин дуонардааһын уонна көһөрүү,
54. Медицинские отходы — мэдиссиинэ тобохторо,
55. Народная медицина — норуот эмтиир ньымата,
56. Вспомогательные репродуктивные технологии — оҕо үөскүүрүгэр көмө технологиялар,
57. Искусственное прерывание беременности — оҕо түһэттэрии,
58. Медицинская стерилизация — оҕоломмот оҥоруу,
59. Медицинская экспертиза — мэдиссиинэ сыныктааһына,
60. Медико-социальная экспертиза — доруобуйа хааччахтааҕын сыныктааһын,
61. Военно-врачебная экспертиза — быраас байыаннайга сыныктааһына,
62. Медицинское освидетельствование — мэдиссиинэ туоһулааһына,
63. Клятва врача — быраас андаҕара,
64. Оплата медицинских услуг — мэдиссиинэ өҥөтүн төлөбүрэ.