Эдэр бэйиэт дьоруойдуу оҕунна…

Саха сирин Суруйааччыларын сойууһун Эдэр литератордарын сүбэтин чилиэнэ, саха эдэр поэта, Дьааҥы Элгэһин уола Василий Рожин Донецкай Норуодунай Өрөспүүбүлүкэҕэ анал байыаннай дьайыыга баҕа өттүнэн баран, ытык иэһин толоро сылдьан, өстөөх буулдьатыгар таптаран, дьоруойдуу оҕунна… Кини бу сайын бааһыран, оскуолактаах эргиллэн кэлэн баран, эмтэнээт, соторутааҕыта төттөрү барбыта диэн биир дойдулаахтара этэллэр.

Кини 1990 сыллаахха төрөөбүтэ. Дьокуускайдааҕы инженернэй-техническэй институт политехникаҕа коллеһын бүтэрбитэ, слесарь-сантехник идэтин ылбыта. Ытык иэһин толорон, Муора байыаннай флотугар сулууспалаабыта. Үчүгэйдик уруһуйдуур, маһынан уһанар, спордунан дьарыктанар кыахтаах уол этэ.

Василий Рожин быйылгы 23-с Эдэр суруйааччыларыгар өрөспүүбүлүкэтээҕи сүбэ мунньахтарыгар поэзия секциятыгар бастыҥынан ааттаммыта, кинигэтэ бэчээттэнэригэр мэктиэлэммитэ. Нарын иэйиилээх, уран тыллардаах, олоҕу дириҥник анаарар хоһоонноро суруйааччылар болҕомтолоругар хатаммыта, элбэҕи эрэннэрэр эдэр бэйиэт быһыытынан билиниини ылбыта. Кини нууччалыы, сахалыы тылынан тэҥинэн суруйара. «Лунный блик» диэн кинигэлээх. Быйыл хоһоонноро «21-с үйэ 1 эдэр суруйааччыта» хомуурунньукка бэчээттэммиттэрэ. Нууччалыы хоһооннорун Стихи.ру саайтка киирэн ааҕыахха сөп.

Эдэр суруйааччылар сүбэ-мунньах кэмигэр.

Василий Рожин: «Ведь за спиною моею — страна…»

 

*     *     *

«Кыргыһыы хонуутун туораабыт —

Кырыктаах буолуохтаах» диэн буолбат.

«Сүрэҕин-сүргэтин уордарбыт —

Күн сирин сириэхтээх» — сымыйа.

Дууһаны доргуппут  тоҥ быһыы

Синэ биир кэминэн суураллар.

Тапталы түҥ былыр таҥнарбыт

Даҕаны дьулуһар сырдыкка.

Киһи диэн — алҕаһыыр ыйаахтаах.

Ол иһин — бу Орто дойдуга.

Сыыспытын көннөрүө араастаан,

Кэлэйэн кэмсинэр буолумаҥ!

25.01.2021

*     *     *

Охсуһуу олбохтоох, харсыһыы халҕаннаах

Кэтэспит кэмнэрэ дьэ, кэлэн эрдэҕэ.

Мэйиини мэһийэр, өйдөрү өһүлэр

Амтаннаах тыллары арҕааттан астылар.

Абырал алгыһын ыытыахпыт дэттэрэн,

Күн Айыы аймаҕын сэриигэ тиэртилэр.

Көҥүлтэн көҥүлү көрдөтөн иэттииллэр,

Олохтоох омукпут кэхтэрин кэтииллэр.

Сымыйа туһугар өлөрсөн-өһөрсөн,

Сирбитин биэриэхпит хаанымсах өстөөххө.

Бэркэ диэн билэллэр күлүмнүүр баайбытын,

Салбанан биэрэллэр ыт курдук аһаары.

Тиниктиир санаалаах адьырҕа Арҕааны

Истимэ Үс Куттаах, хайҕаама албыны.

*     *     *

Дууһабын кууһаҕын тумарык туманныы.

Тыынарым тухары — салгыным буолаҕын.

Ырыабар — ымыыгын, ыллыкпар  эн — ыйгын.

Бырастыы, таптыыбын билигин даҕаны.

Бириэмэ, кэм-кэрдии кэлбэти мээрэйдиир.

Билэбин, ол эрэн, эрэлим «эрэн» диир.

Кэтэһиэм, күһүнтэн күһүҥҥэ диэритин,

Бүтэһик күммүтүн сүрэхпэр бүөбэйдээн.

Өскөтүн өһүллүө өйбүттэн ол көстүү,

Туох миигин көһүтүөй? Күрэммит күрэниэ.

Ол иһин, ол иһин бүтэйгэ бүгэбин,

Төһө да биллэрбин бүтүннүү бүппүтүн…

*     *     *

Үгүс эбит үгэргиир, ааккын-суолгун киртитэр,

Үүнэр үтүө күннэргэр тиҥилэххэ тэбиэлиир.

Атын киһи кыайыытын сиргэ силлээн — сэнээһин

Бу сайдыылаах кэмнэргэ аҕыйыаҕар — элбээбит.

Уһулуччу таһымнаах, кэнэҕэски кэскиллээх,

Үрдүк өйдөөх киһини киргэ-хоххо тэпсэллэр.

Өрөгөйдөөн көрсөллөр күтүр, мөкү быһыыны,

Хайҕабылы ылыаҕа сытыы тыллаах албынчык.

Ситиһиинэн ааҕыллар: самнарбытыҥ, уорбутуҥ.

Хара хааннаах былааҕы көтөҕөөччү — ол туйгун!

«Мас көнөбүн» дэммэппин, алҕас баара эдэрбэр.

Итэҕэлгэ үктэнэн, көнө суолга кэллэҕим!

Харах уутун тоҕоммун, тоҕор санаам туолбута.

Кыргыһардыын кыргыһан, күүһүм-уоҕум уолбута.

«Ама, маннык буолуоҕай, устар олох устата?!»

Таҥараттан алгыһы көрдөспүтүм тобуктаан.

«Аны таптал уонна дьол, арыаллаатын миигин» диэн,

Айыыларга арыйдым  үҥэн-сүктэн, сүргэбин.

Эрэнэбин, дьон тупсуо. Киһи бары алҕаһыыр.

Үүнэр-сайдар суолбутун Үрүҥ Күммүт сырдаттын!

2021, от ыйа.

*    *    *

Эйиигин таҥара оҥостон,

Ыарахан ыырдары ааспытым.

Дьүкээбил суһумун уотугар

Үҥэрим, эн ааккын хатылаан.

Түүл аптаах хонуутун устунан

Эйиигин көрсөөрү сүүрэрим.

Ыҥырыаҥ диэн тохтоон, куоласкын

Чуумпуга турарым иһиллии.

Ытыспар билигин даҕаны

Эн илииҥ сылааһа баар курдук.

Ол иһин кытыастар саҕахтан

Кистиибин. Сылааһын уоруоҕа.

Тапталы таайбыт суох эрээри,

Эйиигин таайбараҥ оҥостуом.

Тапталга тыыллыбыт кистэлэҥ

Тылларын эйиэхэ уунаары…

*      *      *

Таҥнарбатах Таҥарам, үүннэ мөккүөр түгэним.

Тардыһабын талыыга, өйүм үргэр ол эрэн.

Тиҥилэххэ таас курдук аалар ааспат алҕаһым.

Күһүн муммут туллуктуу тууйуллабын күн ахсын.

Халлаан халыҥ хаппаҕын, былыттары сэгэтэн,

Арыйыахпын баҕаран, дьиҥ билииттэн тэйбитим.

Күнү эрэ көрсөөрү кэлбит курдук сананан,

Көрдөһөрүм үксээбит, туолбат иҥсэ-абылаҥ.

Кыра аайы үөрэрим устар уулуу устубут

Киэр кыйдаммыт кэмнэрбэр, долгуннура курустук.

Баарбын-суохпун билбэппин, күлүк эрэ аргыстаах.

Ахтар-саныыр сирдэрбэр аны күүтэр тоҥ ыйаах.

Өстөөх өһөс өрүүтүн, ону өссө өйдүөҕүм.

Тоҕо моойбор кэтэрдэр быаны, таптыы көрбүтүм?

*      *      *

Дай мне Жизнь, любить без боли.

От разлук скулит душа.

Пусть я тех, кто меня бросил

Позабуду как кошмар.

Пусть ошибки и невзгоды

Меня сделают сильней.

Говорят… свернет тот,горы,

Кто вниз падал всех больней.

Пусть, мечтами вдохновившись,

Обрету любовь и мир.

Ведь, не зря же так случилось,

Что я жив в сей час, в сей миг.

*   *   *

Месяц алый над рекою

И в душе одна тоска.

Провожал я тихо зори,

С той же скукой и встречал.

Нет ни боли, ни разлуки.

Это мой душевный рай.

И не вижу в этой скуке

То, что может убивать.

Иногда быть может скрою,

Что я счастлив как и все.

Что печален я во многом

Не от жизненных проблем.

Угасая на закате,

Как уставшая свеча,

Я всегда приду обратно

И вернусь к своим стихам.

*     *      *

Стоят ли, вот эти строки,

Горесть пройденных разлук?

Я бы Вам поклялся, многим!

Чтоб не знать душевных мук.

Кара божья иль награда,

За стихи платить судьбой?

Мне всего-то было надо,

Чтоб быть верным лишь одной.

Ночь без устали ковала

Гвозди. И вбивала в лоб.

Только муза ликовала:

Мой поэт! Ты-мой герой!

Не щадил холодный отблеск

Недоступной мне любви.

Сколько плакал! Оо, столько боли!

Но рождалися стихи.

Мысли-мысли. Эх! Проклятие!

Из-за вас сидел в аду.

Ты, Поэзия — распятье.

Гибну я в твоем плену!

*    *     *

Вырываю я из сердца

Душу бренную свою.

Зажимаю рану крепко,

Хоть без сил уже стою.

Изнывая строки льются

Каждый вечер по листам.

Жизнь моя, в тебя влюбился!

Но прощаюсь каждый раз.

От чего стихи кровавы,

И холодные как дождь?

Потому что в них оставил

Горький, жуткий опыт свой.

Суждено ли стать поэтом

Не сойдя еще с ума?

И пожалуй, нет ответа,

Если я безумным стал.

*    *    *

Российский вратарь Игорь Акинфеев признан лучшим игроком матча, благодаря которому российская команда вырвалась вперед.

Ликуют трибуны, гудит стадион.

А на воротах — наш чемпион!

Снова атака, навес и удар!

Но Акинфеев фору всем даст!

Ловит мячи как жертву паук,

Острым он взглядом скажет врагу:

Вам не забить голы в эти врата,

Ведь за спиною моею — страна!

Будь это пенальти или штрафной,

За Акинфеевым — как за стеной.

Любые удары он отразит,

Ибо Господь так сердцу велит!».

Василий Рожин.