Өймөкөөн Томторун ньуругуһуннара — дууһаны угуттуур кэрэлэр

Бүгүн Саха сиригэр Ньургуһуну айхалыыр бэлиэ — ырыа ылланар, хоһоон айыллар күнэ. 

Өймөкөөн улууһун Н.М. Заболоцкай-Чысхаан аатынан Томтор орто оскуолатын алын сүһүөх кылаас учуутала Люция Егорова саас аайы ньуругуһуну хаартыскаҕа түһэрэн үйэтитэр биир үтүө дьарыгын туһунан бу курдук кэпсээтэ:

— Саас аайы хас биирдии, ордук сааһын сиппит, дьон айылҕа уһуктуутун олус долгуйа кэтэһэн көрсөбүт. Ол курдук, бастаан күммүт суоһа күүһүрэн, хаар үрдэ алмаастыы чаҕылыҥнаан, улам мууһуран, кырылас тыастаах оҕуруо курдук киһи тарбаҕын быыһынан тохтор бытархай туорахтарга кубулуйарын, ыһыахтыы оонньуур кэрэ кэмэ кэлэр. Онтон салгыы ириэрэн бастакы харалдьык тахсан, үп-үрүҥ туллук көтөн саракынаһара  саас чахчы иһэрин бигэргэтэр. Салгыы сыыйа халдьаайы ирэн, хаартан босхолонон, дьон-сэргэ бары бастакы саамай кэрэ чэчикпит — ньургуһуммут үүнэрин, саҥа оҕо төрүүрүн кэтэһэрдии күүтэбит. Ким эмэ бастакы ньургуһуну көрбүтүн иһиттибит да, ис-испититтэн ол кэрэни көрө охсоору өй-санаа барыта онно түмүллэр. Дьэ, онтон баҕа санаа туолан, Томтор олохтоохторо сүгүрүйэр тапталлаах Эбэ Хайатын сирэйигэр күүтүүлээх-кэтэһиилээх ньургуһуммутун көрө айанныыбыт.
Сотору кэминэн эн иннигэр арылла түэр эбээт кэрэ көстүү! Мырааны өрө-таҥнары кэрийэн, кэп-кэрэ, сып-сымнаҕас бэйэлээх ньургуһуннар хайдах бу тоҥ буору тобулан тахсан тэрбэйэ тыллыбыттарын көрөн сөҕө-махтайа, дуоһуйа көрөбүт.
Ньургуһун барахсан кэрэтин өссө чочуйан, чопчулаан көрдөрөөрү араастаан, араас өттүттэн хаартыскаҕа түһэрэн, кыайан хайаҕа тахсыбат, кэлбэт дьоҥҥо, ордук дойдуларыттан ыраах сылдьар дьоҥҥо ыытан, үөрүүбүтүн үллэстэбит.
Дьон махтаннаҕына, сэргээтэҕинэ үөрүүҥ өссө үрдүүр.

Сыл аайы буоларын курдук, быйыл үс бииргэ төрөөбүттэр эмиэ ньургуһуну көрөн, хаартыскалаан, саамай бастыҥнарын талан уопсай дьиэ кэргэммит бөлөҕүттэн саҕалаан,  Саха сиринэн эрэ буолбакка, модун Арассыыйабыт, Кыргызстан, Казахстан курдук дойдуларга өссө сэбиэскэй кэмтэн ыла тэнийэн олорор аймахтарбытыгар  социальнай ситимнэригэр тарҕаппыппыт.

Урут эдэр сылдьан үргээн «венок» эҥин диэни оҥостор буоларбыт. Билигин, хараҕы үөрдэргэ аҕыйаҕы үргээн дьиэбитигэр илдьэбит. Тыллыбатах дьөрбөнөн эмп оҥостоллорун биллэрбит да, биһиги оҥостубаппыт.
Быйыл саҥа тахсан эрэр кэмигэр тиийбит буолан, ньургуһун тахсыыта убаҕас соҕус курдук. Ол гынан баран төрдүгэр син хойуу саҥа тахсан эрэрэ элбэх. Ньургуһун хойуу буоллаҕына от үүнүүтэ эмиэ үчүгэй буолар диэччилэр. Ньургуһуннарбыт барахсаттар тыллан, сири киэргэтэр кэмнэрэ кылгаһа хомолтолоох. Ол да буоллар, хаартыскаҕа түһэрэн, кэрэ сибэккибитин үйэтин уһатар курдукпут.

Сахабыт сирин биир саамай кэрэ сибэккитэ бу күннэргэ араас өҥүнэн оонньоон, дууһабытын угуттуур, санаабытын көнньүөрдэр, сэргэхситэр. Ньургуһун күнүнэн, доҕоттор!