Өймөкөөн улууһугар министиэристибэлэр эппиэттээх салайааччылара үлэлээтилэр

Бу күннэргэ алдьатыылаах айылҕа иэдээниттэн — от ыйынааҕы дохсун ардах халааныттан эмсэҕэлээбит Өймөкөөн улууһун олохтоохторун кытта  өрөспүүбүлүкэ тустаах министиэристибэлэрин эппиэттээх салайааччылара көрүстүлэр.

Бу туһунан улуустааҕы “Северная заря” уонна “Хотугу сардаҥа” хаһыаттар холбоһуктаах эрэдээксийэлэрин уопсастыбаннай кэрэспэдьиэнэ Тамара Винокурова бу курдук сырдатта:

—  СӨ Экологияҕа уонна айылҕа харыстыбылыгар миниистирин  солбуйааччы Анатолий Алексеев, бырамыысыланнас миниистирин 1-кы солбуйааччы, улуус куратора Михаил Кириллин, тырааныспар миниистирин 1-кы солбуйааччы Анатолий Потапов, улуус баһылыга Александр Оконешников, баһылыгы 1-кы солбуйааччы Алексей Федотов, улуустааҕы дьаһалта Инфраструктураны сайыннарыы уонна тэрээһин-правовой хааччыйыы сулууспатын салайааччыта Михаил Бурцев Сордоҥноох,  Томтор, Өймөкөөн, Биэрэк Үрдэ  нэһилиэктэринэн сылдьан, чөлүгэр түһэрии үлэтин кытта ыкса билистилэр, дьон санаатын иһиттилэр, сүбэ-ама биэрдилэр.

— Бүгүҥҥү тирээн турар сорук – кыстыкка этэҥҥэ киирии. Өймөкөөн нэһилиэгэр тутулла турар 4 кыбартыыралаах дьиэни тутан бүтэрэргэ үбэ-харчыта көрүлүннэ. Тутуу биригээдэтэ матырыйаалын илдьэ эмиэ айаҥҥа турунна. Дьиэ тымныы түһүөр диэри тутуллан бүтүөҕэ. Бу тутуу бастаан эдэр исписэлиистэргэ анаммыт буоллаҕына, билиҥҥи балаһыанньанан халаантан эмсэҕэлээбит ыалларга ананна. Түөртүү кыбартыыралаах икки дьиэ тутуллара  былааннанар. Кэлэр нэдиэлэҕэ дьиэлэри чөлүгэр түһэриигэ тутуу матырыйаалын тиэммит икки массыынаны күүтэбит.  

Оттооһун былаанын туолуута уһун ардахтартан сылтаан өрөспүүбүлүкэ үрдүнэн уустугурда. Онон бэйэбит улууспутугар мобильнай биригээдэлэри тэрийэр сорук турар. Бырабыыталыстыба уонна тыа хаһаайыстыбатын миниистиэристибэтин өттүттэн нэһилиэнньэҕэ окко, эбии аһылыкка көмө баар буолуоҕа, — диэн бэлиэтээтэ улуус баһылыга Александр Оконешников.

Тырааныспар миниистирин 1-кы солбуйааччы Анатолий Потапов “Үчүгэй нэһилиэгин урбаанньыттара Гарифуллиннар барыта 21 суол учаастага алдьаммытын кылгас кэм иһигэр өрөмүөннүү охсубуттара.

Бу үлэ тэтимнээхтик ыытыллан, Өймөкөөн нэһилиэгэр араас таһаҕас, ас-үөл, тутуу матырыйаала, гуманитарнай көмө суһаллык кэмигэр кэлэн, чөлүгэр түһэрии үлэтэ көдьүүстээхтик бара турар. Онон тырааныспар министиэристибэтин аатыттан Гарифуллиннар дьиэ кэргэннэригэр махталбытын биллэрэбит. 

Суол-иис өттүгэр Өймөкөөн, Биэрэк Үрдэ, Хара Тумул нэһилиэктэрэ ордук эмсэҕэлээтилэр. Барыта аҕыс күргэ алдьанна. Симиэтэ оҥоһуллан, аны эспэртииһэ  үлэтэ ыытыллан, үп-харчы көрүлүннэ. Билигин бу үбү кэмигэр туттууга хонтуруол бара турар”, — диэн иһитиннэрдэ.

Мустубут дьон бары Дьокуускайтан кэлбит тутуу биригээдэтин бэрэстэбиитэлэ  Владислав Черов этиитин бэркэ сэргии иһиттибит. Владислав Гаврильевич Хара Тумулга үлэлии сылдьан, анал хамыыһыйа мунньаҕар санаатын этээри анаан кэлбит.

— Билигин биһиги дьиэ акылаатыгар үлэлии сылдьабыт. Бу олус уустук үлэ:  аһара элбэх уу кэлэн, барыта бытарыйа сылдьар. Лафет мас суох. Туттар тэрилбитин барытын илдьэ кэлбиппит үчүгэй эбит. Акылаат көтөҕөргө көмөҕө кэлбит дьон үксүлэрэ бу үлэҕэ олох сыһыана суох эбиттэр.  Онон тутууга быһаччы сыһыаннаах дьон кэлэллэрэ наада. Уопсайынан, дьиэ акылаатын көтөҕөргө туспа анал биригээдэ үлэлиирэ ордук көдьүүстээх буолсу. Биир күн ходуһаҕа анаан барса сырыттым. Ходуһа толору уунан туолан турарын сөҕө көрдүм. Дьон оттуур кыаҕа суох. Оттон кыстык бу кэллэ.  Оттуурга суһаллык көмөҕө мобильнай биригээдэлэр наадалар. Суол-иис мэһэйдэри үөскэтэр: дьон бүгүҥҥэ диэри дьиэлэригэр эрэһиинэ тыынан сылдьаллар. Сорохтор бадараан устун көлөлөрө нэһиилэ айанныыр, —  диэн санаатын тиэртэ Дьокуускайтан кэлбит тутуу биригээдэтин бэрэстэбиитэлэ  Владислав Черов.

Өймөкөөн орто оскуолатын учуутала Ирина Сивцева санаатын эмиэ үллэһиннэ:

— Айылҕа иэдээнэ барыбытыгар материальнай эрэ буолбакка, уйулҕабытыгар уонна доруобуйабытыгар  охсууну эмиэ оҥордо.  Ол гынан баран, биһиэхэ бары өттүттэн күүстээх көмө, өйөбүл оҥоһуллан, эрэх-турах санааны үөскэттэ.  Араас улустартан биригээдэлэр кэлэн үлэ бөҕөтүн оҥоро, көмөлөһө сылдьаллар. Олор истэригэр биир дойдулаахтарым, сунтаардар, барытыгар былдьаһыкка сылдьар туруу үлэһиттэрин көрдөрдүлэр. Мин онон наһаа киэн туттабын. Нэһилиэк олохтоохторун аатыттан бука бары салайааччыларга бу курдук тиһигин быспакка дьону-сэргэни кытта бииргэ сылдьаргытыгар, сотору-сотору көрсөн кэпсэтэргитигэр, сүбэлэһэргитигэр барҕа махтал.

Улуустааҕы дьаһалта Инфраструктураны сайыннарыы уонна тэрээһин-правовой хааччыйыы сулууспатын салайааччыта Михаил Бурцев  ууга барбыт дьиэлээх дьоҥҥо маннык сүбэлээтэ:

—  Дьиэ таһыгар ханаал хаһан, ууну ыыта сатыахха наада. Өймөкөөннөр дьиэ туттарга сүрүн сыыһаҕыт – буору эбии кутан биэрбэт эбиккит. Дьиэ турар сирэ-уота олус сымнаҕас, ону учуоттаан эбэһээт буору кута сылдьыахха наада. Дьиэлэргит тэллэйдээхтэр, ити барыта — сииктэн.

Маны таһынан, өрүс сүнньүн уларытыыга исписэлиистэр кэлэн бардылар.   Кинилэр көрөн-истэн баран, чинчийии бырайыагын оҥоруохтара. Ходуһаҕа сири оҥорууга (мелиорация) үгүс үлэ эрэйиллэр. Бу боппуруостар Ил Дархан Айсен Николаев тус хонтуруолугар бааллар. Өймөкөөн нэһилиэгин ытык олохтооҕо Тамара Васильева халаан саҕаланыаҕыттан болҕомтоҕо ылан, бырабыыталыстыба, министэристибэлэр, улуус салалтата, бары улуустар баһылыктара, биирдиилээн дьон араас хайысхалаах  суһал көмөнү оҥорбуттарыгар ис сүрэҕиттэн махтанна.