Өлөөммүт айылҕата өрүү ыраас буоллун!              

Быйыл күһүн ураты харыстанар сир Алакит үрэҕин былааныгар Аллараа Туомбаҕа 6 киһилээх научнай-чинчийэр эспэдииссийэ  үлэлээтэ. Кинилэр ортолоругар  Саха сиригэр айылҕаҕа сыһыаннаах олус улахан туһалаах үлэни ыыта сылдьар учуонайдар,чинчийээччилэр киирэн, Өлөөн улууһугар сыаллаах-соруктаах үлэни оҥордулар.

Ол иһигэр  уопсастыбаннай эколог, Өлөөн оройуонун арҕаа өттүн кэлимсэ  чинчийии бөлөҕүн салайааччыта Оготоев Семен Игоревич, биологическай наука хандьыдаата, бэрэпиэссэр, ХИФУ естественнай наукаларын доцена, “Саха Өрөспүүбүлүкэтин айылҕа харыстабылын үтүөлээх үлэһитэ” , “Учууталлар учууталлара” ааттар  хаһаайыннара, “Гражданскай килбиэн” үрдүк бэлиэ хаһаайына,   ХИФУ бочуоттаах бэтэрээнэ, учууталлар учууталлара Гоголева Прасковья Алексеевна,  СӨ Биология ресурсаларын харыстыыр департамент сотруднига Бурцев Айаал Арьянович,  ХИФУ геоботаника лабораториятын сэбиэдиссэйэ Стручкова Сардана Гаврильевна, ХИФУ естественнай наука институтун  магистрана Дьячковская Аэлита Александровна, орнитолог, Саха сиригэр төрүүр- ууһуур көтөрдөрү чинчийээччи Кириллин Руслан Анатольевич.

— “Алакит үрэхтэрин истэринэн сылдьан үүнээйини, тыыннаах харамайдары кутуйаҕы, моҕотойу тутан, куһаҕан үөнү-көйүүрү илдьэ сылдьаллара буолуо диэн үөрэтэн көрдүлэр.  Кыһыл кинигэҕэ киирбит 4-5 көтөр, соччо сибэкки арааһа баарын бэлиэтиилэр. Онон дойдубут айылҕата ыраас, чэгиэн диэн эбит диэн үөрэ иһиттим.  Ол эрээри бу чинчийии түмүгүн этэр өссө да эрдэ. Тоҕо диэтэххэ, ханнык баҕарар науканан дакаастанар чинчийии элбэх эспиэртэр үөрэтэн түмүк таһаардахтарына иһитиннэрии барар буолуохтаах, кырата 5-6 ыйынан түмүгэ биллиэ. Санкт Петербург куоракка илдьэн анаалыстатан, түмүгүн ыллахпытына биирдэ чинчийии ситтэ диэн биллэриэхпит диэн учуонайдар этэллэр.  Уопсайынан, бу бөлөх бэйэтэ экология уопсастыбаннай штаба буолан,  Амма өрүскэ атын омуктар маһы көҥүлэ суох кэрдэн эрэллэрин тохтоппуттар. Сүрдээх үлэһит хамаанда, үлэлэрин чуолкайдык, ситэри оҥорорго дьулуурдаах дьон эбит. Өссө да кэлэн чинчийэр үлэбитин салгыахпыт, дойдугут наһаа интэриэһинэй, кэрэ айылҕалаах дойду дииллэрин сэргээтим, үөрдүм. Дойдубутун харыстыахпытын наада, тыа киһитэ буоларым быһыытынан өбүгэлэрим сиэрдэрин-туомнарын тутуһарбын ордоробун. Прасковья Алексеевна курдук киэҥ билиилээх бэрэпиэссэри,  эдэр учуонайдары кытта сылдьаммын, үлэлээммин олус элбэҕи, туһалааҕы биллим. Куйааһы, кумаары аахсыбакка аһаҕас халлааҥҥа үлэлээн чинчийии ыытар туһугар уустуктардаах идэ эбит түмүккэ кэллим. Эдэр үлэһиттэргэ ситиһиилэри баҕарабын”, — диир Николай Ануфриевич Николаев.

Николай Ануфриевич оройуон инники дьылҕата айылҕа, иһэр уу ыраас буоларыттан тутулуктааҕын өйдөөн, сүрэҕинэн-быарынан ылынан бөлөххө киирсэн, сирдьит, ыйааччы-кэрдээччи буолан баран үлэлэспитэ. Этэргэ дылы, дьиҥнээх патриоттуу быһыы, эдэрдэргэ холобур буолар. Дойдубут айылҕата, иһэр уубут өрүү ыраас буоларын, ураты харыстанар сирбитин-уоппутун — Өлөөн арҕаа өттүн Алакиты  кэлимсэ чинчийиигэ үлэлии сылдьар бөлөҕү өйүүр наада.

Надежда Колодезникова, Өлөөн