Эспиэрдэр Төрүт сокуонунан олохтоох салайыныы тутулуга суох буолуутун бигэргэтиини дьүүллэстилэр

Алтынньы 10 күнүгэр эспиэрдэр уонна уопсастыбаннас киэҥ араҥата аһаҕас истиилэргэ Саха Өрөспүүбүлүкэтин Төрүт сокуонугар олохтоох салайыныы туһунан конституционнай көннөрүүлэри дьүүллэстилэр.

Сүрүн боппуруостар — олохтоох салайыныы икки таһымнаах быыбар систиэмэтин хаалларыы уонна олохтоох суолталаах боппуруостары быһаарыыга муниципалитеттар тутулуга суох буолууларын мэктиэлээһин буолаллар. Бэлэмнэммит уларытыылар үс сүрүн хайысханы киллэрэллэр: олохтоох салайыныыны гражданиҥҥа былааһы быһаччы санааларын биллэрэн уонна олохтоох салайыныы уорганнарын нөҥүө олоххо киллэрэр ньыма быһыытынан бигэргэтии; олохтоох салайыныы уорганнара сокуоҥҥа көрүллүбүт боломуочуйа чэрчитинэн нэһилиэнньэ олоҕун-дьаһаҕын хааччыйыы боппуруостарын быһаарар үлэни ыыталларын олохтооһун; ону таһынан муниципалитеттарга муниципальнай бас билиигэ уонна олохтоох референдумнары ыытыыга ураты бырааптарын хаалларыы.

Төрүт сокуон сокуон бырайыагын Ил Түмэҥҥэ аһаҕас истиилэргэ билиһиннэрэн туран, СӨ  Бырабыыталыстыбатын бэрэссэдээтэлин солбуйааччыта Ольга Балабкина бэлиэтээбитинэн, олохтоох салайыныы туһунан конституционнай нуормалары чуолкайдааһын аһаҕас былаас биир кэлим тиһигин састаабыгар муниципалитеттар сайдалларыгар бөҕө акылааты уурар. 33-ФЗ №-дээх федеральнай сокуоҥҥа сөп түбэһиннэрэр сыалтан, Төрүт сокуон 97-с ыст. уларытыылары киллэрэргэ этиллэр. Онно олохтоох салайыныы – бу дьон бэйэтин былааһын олоххо киллэрэрин туһугар сокуоҥҥа көрүллүбүт боломуочуйа чэрчитинэн нэһилиэнньэ олоҕун-дьаһаҕын быһаччы хааччыйыы боппуруостарын тутулуга суоҕунан быһаарарга анаан гражданнар бэйэ тэриниилэрин көрүҥэ буолар диэн көрүллэр.

«Уларытыылар санааны быһаччы биллэрии ньымаларын (олохтоох референдум, муниципальнай быыбардар уонна гражданнар мунньахтара) ыйан туран, гражданиннар олохтоох салайыныыны быһаччы олоххо киллэрэр кыахтарын хааллараллар. Уонна олохтоох салайыныы уорганнарын састаабыгар бэрэстэбиитэллээх уорганнартан уонна талыллар дуоһунастаах дьонтон ураты атын олохтоох салайыныы уорганнара (холобур, олохтоох дьаһалта, хонтуруоллуур-ааҕар уорган, устаабынан быһаарыллыбыт атын уорганнар) киирэллэрин учуоттаан, «олохтоох салайыныы уорганнара» диэн өйдөбүлү бигэргэтэргэ этиллэр. Онно бэрэстэбиитэллээх уорганнар, олохтоох салайыныы талыллар дуоһунастаах дьоно, ону таһынан атын олохтоох салайыныы уорганнара киирэллэр», – диэн Ольга Балабкина эттэ.

Аөаҥас истиилэргэ көннөрүүлэр муниципальнай тэриллиилэр баһылыктарын быһаччы быыбарын суох гымматтарын, ол оннугар нуормалыыр-быраап баазаны федеральнай сокуоҥҥа сөп түбэһиннэрэр кыаҕы биэрэллэрин туспа  бэлиэтэннэ.Уларытыылар олохтоох салайыныы уорганнарын үлэлэригэр быраап өттүнэн чуолкай буолууну хааччыйыахтара уонна Саха сирин нэһилиэнньэтин олоҕун-дьаһаҕын быһаччы хааччыйыы боппуруостарын быһаарыыга оруолларын бөҕөргөтүөхтэрэ.