Фемида – суут таҥарата тоҕо хараҕын сапта?

Бу сыл ыам ыйын 18 күнүгэр Үөһээ Халыма суута Орто Халыма улууһун, Байды нэһилиэгин олохтооҕун Аркадий Иннокентьевич Еремеевы РФ Холуобунай кодексын 261 ыстатыйатын 1 чааһынан буруйдааҕынан ааҕан 51 мөл. солк. суумалаах хоромньуну таһаарбыт диэн толуйарга быһаарда. Силиэстийэ барыыта инникиттэн даҕаны саарбахтааһыннааҕын үөрэтэн көрөн баран уонна кэнники кэмҥэ дьон олоҕун огдолутар дьыалалар элбээн иһэллэринэн, киэҥ эйгэҕэ таһааран көмүскүүргэ сананныбыт.

Аркадий Еремеев, 1961 сыллаахха тохсунньу 19 күнүгэр Налимскай сэлиэн­ньэтигэр Орто Халыма оройуонугар төрөөбүт. «Үлэ бэтэрээнэ», «СӨ тыатын хаһаайыстыбатын туйгуна», «Орто Халыма улууһун сайдыытыгар өҥөтүн иһин» бэлиэ хаһаайына, элбэх Бочуот грамоталарынан, махтал суруктарынан бэлиэ­тэммит киһи. Кэргэннээх, икки кыыстаах, үс сиэннээх. Аркадий Иннокентьевич табаҕы тарпат, арыгыны испэт, чөл олоҕу тутуһар, нэһилиэгэр холобурга сылдьар туруу үлэһит киһинэн биллэр.

Баһаар саҕаланыыта

2022 сыл от ыйын 27 күнүгэр тыа баһаара турбут. Ол күн Аркадий Еремеев уонна Николай Лаптев «Беларус» тыраахтарынан каракат вездеходу, малларын тиэнэн оттуур сирдэригэр айаннаабыттар. Отчуттар сирдэригэр тиийэн, малларын сүөкэнэ сылдьан буруо тахсарын көрбүттэр. Буруо кинилэр айаннаан кэлбит сирдэринэн буолбакка, тыа үрдүнэн тахсар эбит. Каракаты тыраахтартан арааран, буруо тахсар сиригэр барбыттар.

Сирэ тиэхиньикэ сылдьарыгар уустук буолан тыраахтардарын аара хаалларан, буруо хоту сатыы барбыттар. Сотору буолан баран, буруо айаннаан кэлбит сирдэрин туһаа­йыытынан баран эрэрин көрөннөр, төттөрү каракаты хаалларбыт сирдэригэр тиийбиттэр. Каракаты ылан баһаар хоту барбыттар. Ол иһэн тиэхиньикэлэрэ алдьанан, сатыылаа­быттар. Тиийбиттэрэ, уот суол­га 15-20 миэтэрэ чугаһаабыт. Төттөрү-таары сылдьалларыгар чаастан ордук бириэмэ ааспыт.

Олохтоох дьаһалтаҕа уонна Орто Халыма лесхоһугар баһаар турбутун биллэрбиттэр. Икки чаас курдугунан, «Сокол» вездеходунан Орто Халыма баһаарынай чааһын үлэһиттэрэ И.Н. Слепцов,
Г.Д. Белоногов уонна дознаватель С.В. Оконешников, онтон Ю.К. Третьяков салайааччы­лаах нэһилиэк баһаарынай хамаандата кэлбиттэр.

Буруй эрэ моттойоҕо…

Ол түүн, от ыйын 28 күнүгэр 2022 сыл дознаватель С.В.  Оконешников Еремеевтэн уонна Лаптевтан үүтээҥҥэ олорон быһаарыы сурук ылбыт. Онно, дьэ, бу тойон баһаар буолбут сирин көрбөккө эрэ, туох да силиэстийэни ыыппакка, Еремеев тыраахтарыттан баһаар барбыт диэн быһааран кэбиспит. Кэлин силиэстийэ ити быһаарыыга олоҕурбут.

Дьиҥэ, Еремеев тыраахтара бүтүн, сыл аайы техкөрүүнү ааһар эбит. Ол туһунан Технадзор тэрилтэ испи­сэлииһэ М.И. Винокуров суукка көрдөрүү биэрбит. Аркадий Иннокентьевич сааһын тухары, 42 сыл устата механизаторынан үлэлээбит киһи, ама, оҥостубат үһү дуо?

Г.Д.  Белоногов уоту бас­таан көрбүт сиргитин хаартыс­каҕа түһэриҥ диэн, тиийэн хаартыскалаабыттар. Балаҕан ыйын
22 күнүгэр 2022 сылга силиэдэбэ­тэл Л.В. Романова «Хаартыскаҕа бааргын, онон хайаан да илии баттыах­тааххын» диэн илии баттаппыт. Саха киһитэ кэнэн майгы­лаах, эппиттэрин аанньа илии баттаа­таҕа. Суукка онто барыта бэйэтин утары буолан тахсыбыт.

Доппуруостар…

Бастакы силиэстийэлиир доппуруос от ыйын 30 күнүгэр 2022 с. Орто Халыма куоракка буолбут. Доппуруоһу дознаватель С.В. Оконешников саҕалаабыт. Ол кэннэ боротокуолу полиция сотруднига, опер Азамат диэн силиэ­дэбэтэл оҥорбут. Тылбаасчыт көрдөөбүтүн, адвокатыҥ тылбаастыа диэн аккаастаабыттар. Силиэдэбэтэл буруйгун билин диэн дирбийэртэн атыны билбэтэх.

От ыйын 30 күнүгэр тыраахтар выхлопной турбатын устан эспэртиизэҕэ ыытарга быһаар­быттар. От ыйын 31 тахсар түүнүгэр выхлопной турбаны уста дознаватель С.В. Око­нешниковы кытта бара сатаа­быттар даҕаны, тиийбэккэ, төннүбүттэр. Онон С.В. Око­нешников выхлопной турбаны от ыйын 27 күнүгэр устубуппут диэн көрдөрүүтэ сымыйа буолан тахсар.  С.В. Оконешников от ыйын 27-28 күннэригэр «Осмотр места происшествия» диэн сымыйа боротокуолу оҥорбутугар олоҕуран Еремеевкэ холуобунай дьыала тэриллибит. Дьэ, бу үлэҕэ дьалаҕай уонна эппиэтинэһэ суох сыһыантан киһи олоҕо огдолуйдаҕа.

Адвокат А.З. Егоров: «Ос­мотр места происшествия» боротокуола тоҕо илии­нэн суруллубакка, бэчээттэмми­тий» диэн ыйытыытыгар, Оконешников ойуурга ноутбуктаах, принтердээх сылдьыбытым» диэн эппиэттээбит. Оннооҕор куорат сиргэ, би­­һиэхэ, суруналыыстарга, итинник оборудованиены таһа сылдьарбыт кыаллыбат. Аны суукка принтерэ аккумулятордаах этэ диэн сымыйа көрдөрүүнү биэрбитин итэҕэйбиттэр.

Бу боротокуолга уот барбыт сириттэн күлү бакыакка укпуттарын, тыраахтар выхлопной турбатын устан, полиэтиленовай бакыакка укпуттарын хаартыскаҕа түһэрэн, эспэртиизэҕэ ыытарга бэлэмнээбиппит диэн суруллар. Ол эрээри сибидиэтэл Н.В. Лаптев уонна «Колымское лесничество» ГКУ исписэлииһэ Е.Н. Горохов уонна А.И. Еремеев от ыйын 27, 28 күннэригэр ханнык да боротокуолга илии баттаабатахтар. Оттон туоһу буолааччылар, баһаарынай чаас үлэһиттэрэ Г.Д. Белоногов, И.Н. Слеп-
цов, ОНД ПР дознавателэ
С.В. Оконешниковы өйөөн, боротокуолу оҥорбуппут диэбиттэр.

Сымыйа кырдьык үрдүгэр ыттыбат

Ити этиллибит дьон бу күн, от ыйын 27 күнүгэр уоту умуруора атын сиргэ сылдьыбыттарын сибидиэтэллэр П.М. Ко-
лесов, М.М.  Бандеров туоһу­лаан, суукка көрдөрүү биэрэл­лэр.

Дьокуускай эспэртиисэтэ ыытыллыбыт бакыаттан тугу да булбат, выхлопной турбаны бүтүн, турбаттан 100% уот барбыт диэбэт. Силиэстийэ саҕана силиэдэбэтэл Л.В. Романова тыраахтар учаастакка хаалбытынан, оннук маарка­лаах бөһүөлэккэ баар тыраахтары хаартыскаҕа түһэрэн хо­­луобунай дьыалаҕа тиспит. Дьыаланы силиэдэбэтэл
А.Т. Дос­калиев түмүктээн борокуратуураҕа биэрэр.

Дознаватель С.В. Оконеш­ников оҥорбут «О назначении пожарно-технической экспертизы»  боротокуолугар даатата штриҕинэн сотуллан, үрдүнэн атырдьах ыйын
1 күнэ диэн суруллубут. Ол күн Еремеев Орто Халыма куоратыгар суох эбит, Сайбалаах ­учаастакка баһаары умуруора сылдьыбытын А.И. Еремеев, С.А. Батюшкин, А.С. Винокуров, А.К. Третьяков суукка бигэргэппиттэрин суут ылымматах.

Суут

Муус устар 10 күнүгэр 2023 с. борокуруор А.А. Холмогоров баһаарынай чаас үлэһитин И.Н. Слепцову суукка аҕалан хат доппуруостуур уонна суут силиэстийэтин сөргүттэрэр. И.Н. Слепцов суукка бастаан биэрбит көрдөрүүтүн букатын атыннык уларытар. Бастакы көрдөрүүтүгэр Н.В. Лап­-
тевы, Е.Н. Гороховы уонна
А.И. Еремееви  “Осмотр места происшествия” суох этилэр, оттон иккис көрдөрүүтүгэр бу дьону бары баар этилэр, икки күн боротокуолу оҥорбуппут диэбит. Бу  боротокуол сокуон­найа суох диэн адвокат
А.З. Егоров ходатайство түһэрбитин, суут аккаастыыр.

Борокуруор А.А. Холмогоров буруйдааһына барыта дознаватель С.В. Оконешников,  сибидиэтэл И.Н. Слепцов сымыйа көрдө­рүүлэринэн уонна метео­станция от ыйын 27 күнүн 2022 с. көрдөрүүтүн ыспыраап­катыгар олоҕуран  оҥоһуллубут, онно тыал күүһэ сөкүүндэҕэ 12 м диэн.  Ол күн баһаары умуруора икки учаастактан от кэбиһэ сылдьар дьон кэлбиттэр. Итиччэ күүстээх тыалга оту кээспэттэрэ чахчы, оччотугар хайдаҕый. Адвокат А.З. Егоров ити күннээҕи Налимскай метео­сводкатын ылбыт, онно тыал күүһэ сөкүүндэҕэ 3 м диэн. Ол ыспыраапка эмиэ суукка аахсыллыбатах.

А.И. Еремеев оҥорботох дьыалатыгар, баhаартан тахсыбыт 51 мөл. солк. суума­лаах хоромньуну төлүүрэ оруннаах дуо? Үрдүкү Суукка ааһыныа дуо? Сайбалаах учаастакка баһаары утары ыыппыт уоттара, туспа баһаар буолан, атын сиргэ барбытын уонна бу ­учаастакка түөрт сыл анараа өттүгэр баһаар туран, тыа умайбытын учуоттаабатахтар. Ол туһунан суукка кыттыбыт сибидиэтэллэр көрдөрүүлэрэ бигэргэтэр.

Ыйааһын бэскитэ бу харытын күүһүнэн үлэлээн-хам­саан олорор, отчут-масчыт саха боростуой киһитигэр тоҕо ыараата. Суут таҥарата кини туһатыгар буолбакка, тоҕо хараҕын саба баанна?