Гавриил Чиряев 100 сылыгар өрөспүүбүлүкэ кэскиллээх стратегиятын дьүүллэстилэр

Хотугулуу-Илиҥҥи федеральнай университекка ыытыллыбыт «Кэскил стратегията: Г.И. Чиряев нэһилиэстибэтэ уонна Саха сирин аныгы сайдыыта» дьүүллэһэр былаһааккаҕа учуонайдар уонна былаас бэрэстэбиитэллэрэ Гавриил Иосифович Чиряев эрэгийиэн аныгы көстүүтүн оҥоһуутугар киллэрбит кылаатын, ону таһынан Саха сирин иннигэр турар күннээҕи ыҥырыылары уонна олору быһаарар суоллары дьүүллэстилэр.

Тэрээһин Саха сирин биллиилээх салайааччытын төрөөбүтэ 100 сылыгар ананан, ССРС Наукаларын Академиятын Саха сиринээҕи комплекснай эспэдииссийэтин 100 сылыгар анаммыт «Арктика — стратегическай чинчийиилэр сирдэрэ: түмүктэр, саҥа ыҥырыылар уонна кэскил» научнай-экспертнэй пуорум чэрчитинэн ыытылынна.

«Гавриил Иосифович өрөспүүбүлүкэни сайыннарыыга уонна  бөдөҥ бырамыысыланнай кииҥҥэ кубулутууга ситиһиилэрэ бу эспэдиисийэни кытта ыкса сибээстээхтэр. Экэнэмиичэскэй билим хандьыдаата буоларын быһыытынан, кини билим суолтатын олус үчүгэйдик өйдүүрэ, уонна  быһаарыныылара куруук билим дааннайдарыгар олоҕураллара. Бүгүн биһиги инновационнай технологиялары уонна билим оҥоһуктарын практическай үлэҕэ киллэрии наадатын туһунан этэбит, бу кини дьыалатын салгыыта буолар», — диэн СӨ Бырабыыталыстыбатын Бэрэссэдээтэлин солбуйааччы Анатолий Семенов бэлиэтээтэ.

Дьүүллэһиигэ Арассыыйа Наукаларын академиятын академига Валерий Черешнев кытынна, кини бүгүн ХИФУ-га лиэксийэ эмиэ аахта. Валерий Черешнев бэлиэтээбитинэн, устуоруйаҕа аныгы кэмҥэ туох буолара эрэ суолталаах буолбатах, ааспыкка туох буолбута эмиэ саҥаттан сыаналааһын  улахан суолталаах.

«Өрөспүүбүлүкэ салайааччыта Максим Аммосов көҕүлээбит ССРС Наукаларын Академиятын Саха сиринээҕи эспэдииссийэтэ 100 сылын туолла, оттон  түмүктэрэ бүгүҥҥү күҥҥэ диэри суолталарын сүтэрэ иликтэр. Эһиэхэ национальнай наукаҕа академиялааххыт олус кэрэхсэбиллээх – Арассыыйаҕа уопсайа маннык түөрт эрэ академия баар: Башкортостааҥҥа, Татарстааҥҥа, Чечняҕа уонна Саха сиригэр», – диэтэ академик.

Тэрээһин кыттыылаахтарыгар Гавриил Чиряев олоҕор уонна үлэтигэр анаммыт кинигэ быыстапката тэрилиннэ. 2025 сыллаахха өрөспүүбүлүкэҕэ биллиилээх судаарыстыбаннай диэйэтэл, 1965–1982 сылларга ССКП Саха сиринээҕи обкомун бастакы сэкирэтээрэ Гавриил Иосифович Чиряев 100 сыллаах үбүлүөйүн бэлиэтииллэр. Документальнай киинэ уһулунна, Гавриил Иосифович туһунан кинигэ таҕыста, Дьокуускайга уонна Бүлүүгэ үөрүүлээх тэрээһиннэр буоллулар. Бэлитиичэскэй диэйэтэл аата Нерюнгри аэропордугар иҥэрилиннэ. Бүлүүгэ Судаарыстыбаннас түмэлэ уонна Г. И. Чиряев аатынан 990 миэстэлээх оскуола тутуллуохтара.