Глафира Васильева: «Кыайыы төлөнө сөҕүрүйбэт»

“Саха сирэ” хаһыат (sakha-sire.ru) хорсун-хоодуот буойуттарбытыгар анаан, дойдуга бэриниилээх буолууга иитэр соруктаах хоһоон куонкуруһун биллэрбитэ.

Куонкуруспут 73-с кыттааччыта Үөһээ Бүлүү Оҥхойуттан Глафира Спиридоновна Васильева:

Кыайыы төлөнө сөҕүрүйбэт

Арҕаа дойду аһыҥастаахтара
Адьынаттаах санаалаахтара
Аан Ийэ дойдубутун
Аймыыр,умсарар сыаллаах
Алдьархайынан аргыйдылар.
Урукку дьыллар улаҕаларыгар
Уоттаах улуу сэриигэ
Умса көрбүт сааттарын
Умнан, саланан оһорунаат,
Умуллубатах өс санааларын
Уон араас кубулҕаттаатылар.
Ол эрэн ахсарбатахтар.
Орто дойду иэнигэр
Оҕолорбутун, ыччаттарбытын,
Олоххо тирэхпитин, кэскилбитин,
Уолуктарыгар уоттаах
Уола-хаан дьонноохпутун.
Умса көрбөт санаалаах
Удьуор,утума оҕолорбутун.
Ханнык да кэмҥэ,
Хайа баҕарар үйэҕэ
Хара дьайы хаптарарга,
Хааммытын хамсаппакка
Хардарабыт уон оччонон,
Таптыыр Ийэ дойдубут.
Түөрэҕэ,төлкөтө төннүбэтэ
Тумус,тумулук ыччаттарга
Эрэнэр эһиэхэ дойдугут.
Эрэҥкэдийбэт,саараабат
Эрдээх,хорсун санааҕыт
Эрэлгит,кыаххыт күлүгүрбэккэ,
Эриири, мускууру тулуйан
Эйэни, дьолу аҕалыаххыт.
Эргиллиэххит хайаан да
Кыайыы төлөнүн көтөҕөн.
Күөрэйэр күн саһарҕатыныы
Күлүм,мичил чаҕылыйан.
Күнү-дьылы аахсыбакка
Күүтэллэр, кэтэһэллэр эбээт.
Күн сирин көрдөрбүт
Күндү төрөппүт дьоҥҥут,
Көмүс туораах оҕолоргут,
Күн утаҕар тэҥниир
Килбик, сэмэй кэргэҥҥит.
Ахтар, суохтуур чуумпуран,
Арыы тыалаах алааскыт.
Хотун хатыҥ хаймыылаах,
Хаһан да хагдарыйбат
Халыҥ харыйа хаххалаах,
Бэс ойуур быыстаах,
Баараҕай тиит мастаах
Бултуур, балыктыыр ыырдаргыт.
Кылаан, өргөс өйгүт
Көлбөҕүрэри билбэтин,
Киэҥ, хорсун санааҕыт
Күлүгүрэр буолбатын.
Ыра ырааппат, симэлийбэт.
Ыраас, кырдьык чаҕыла.
Ырыа буолан дуорайыа.
Түөрэх, төлкө төннүбэт
Түмүгэр биһиги хотуохпут!
Үтүө, үрдүк ааккыт
Үйэлэргэ ааттаныа.
Истиҥ,бэриниилээх буолуҥ.
Ийэ оҕотун таптыырыныы,
Иитиллибит, улааппыт дойдугун
Ис туруккун туттаран итэҕэйэн,
Истиҥник санаа,  таптаа.
Аҕаларгыт,  эһэлэргит туруулаһан
Аҕалбыт,туппут олохторо —
Аны эһиги илиигитигэр.