Хантараагынан сулууспаҕа сүүмэрдээһини ханна, хайдах барыахха сөбүй?

РФ Оборуонаҕа министиэристибэтэ Арассыыйа гражданнарын хантараагынан аармыйа кэккэтигэр сулууспалыырга ыҥырыы таһаарбыта. Ол чэрчитинэн Дьокуускай куоракка тэриллибит байыаннай эпэрээссийэҕэ сулууспалыан баҕалаахтары сүүмэрдиир Биир кэлим киин үлэлии турар. Байыаннай сулууспаҕа сүүмэрдээһини ханна, хайдах барыахха, онно туох-ханнык ирдэбиллэр баалларын туһунан биһиги Дьокуускай куоракка хантараагынан байыаннай сулууспаҕа сүүмэрдиир СӨ Киинин старший инструктора, старшай прапорщик Алексей Михайлович Колесовы кытта кэпсэттибит.

— Дьокуускай куоракка Сэргэлээхтиир шоссе, 11 км, 1-кы куорпуһугар баар байыаннай эпэрээссийэҕэ сулууспалыан баҕалаахтары сүүмэрдиир СӨ Биир кэлим киинэ (“Абырал” санаторийга баар) үлэлии турар. Киин үлэһиттэрин үлэтэ эрдэттэн ким туохха эппиэтинэстээҕэ чуолкай быһаарыллыбыта. Ол курдук, сөмөлүөтүнэн, поеһынан, өрүһү туораан кэлбиттэри көрсөн, санаторий баазатыгар баар СӨ Биир кэлим киинигэр аҕалыы үлэбит биир хайысхатынан буолар. Манан мин дьарыктанабын. Таксинан кэлбиттэр тута ити аадырыска аҕалтараллар.

Байыаннай сулууспаҕа сүүмэрдээһини бара кэлбит дьон бу санаторий 3-с мэндиэмэнигэр хонон-өрөөн, үрдүттэн суунан-тараанан, күҥҥэ түөртэ аһаан сылдьаннар, хантараагынан байыаннай сулууспаҕа сүүмэрдиир көрүүнү-истиини ааһаллар. Улуустартан, куораттартан барытыттан кэлбит дьон манна хоно сытан биир сиргэ терапевт, лор, невролог, хирург, окулист курдук биэс бырааһы ааһаллар, анаалыстары туттараллар, ФЛГ бараллар. Итини таһынан психологы кытта кэпсэтэллэр. Сүүмэрдиир үлэ сарсыарда 9-тан киэһэ 6 чааска диэри барар. Мэдиссиинэ өттүнэн көрүүнү биир күнүнэн бүтэрэллэр. Күн устатыгар кинилэри медперсонал көрөр-истэр, биһиги өттүбүтүттэн инструктордар докумуоннарын толорсоллор, анкыаталары суруйаллар, барытын бэлэмнииллэр. Байыаннай сулууспалаах туох баар докумуоннарын куоппуйаларын, бирикээһин тиһэн, тус докумуона оҥоһуллар.

Доруобуйаларын туругун көрүү кэнниттэн кинилэр бирикээстэрин итиэннэ ханна ыытыллалларынан көтөллөрүн күүтэллэр. Ити боппуруостары быһаарсыыга хантараак түһэрсибит киһи биһигини, байыаннай инструктордары, кытта сүбэлэһэр. Ханнык байыаннай чааска сулууспалыы барарын бэйэтэ талар. Онон хантараагынан сулууспаҕа барааччы киһи «Абырал» санаторийга баар Киинтэн 3-4 күн иһинэн бүтэн, байыаннай чааһыгар барыан сөп. Бастаан биир ый устата байыаннай бэлэмнэниини ааһар. Ол кэнниттэн байыаннай эпэрээссийэҕэ барар.

59-тарыгар диэри саастаах дьон итиэннэ доруобуйаларын туругунан байыаннай сулууспаҕа сөптөөх “А” уонна “Б” категорияҕа хапсар, 9 кылаастан саҕалаан үөрэхтээх дьон байыаннай сулууспаҕа хантараак түһэрсиэхтэрин сөп. Онон 59 саастарыгар сылдьар дьон, сорох түгэҥҥэ 65 саастарыгар диэри да саастаахтар туһааннаах байыаннай исписээлинэстээх, бэлэмнээх буоллахтарына, байыаннай сулууспаҕа биир сылга илии баттаһан хапсыахтарын сөп.

Кылгас болдьохтоох хантараагы түһэрсибит байыаннай сулууспалаахтарга Арассыыйа уонна өрөспүүбүлүкэ өттүлэриттэн социальнай чэпчэтиилэр уонна мэктиэлэр көрүллэллэр. Бойобуой дьайыы бэтэрээнин анал туруга иҥэриллэр уонна онуоха тоҕоостоох чэпчэтиилэр бааллар. Ол курдук, олорор дьиэнэн чэпчэтиилээх хааччыллыы, сир учаастагын ылыыга бастакы уочарат бырааптаныы, үрдүк үөрэххэ куонкуруһу таһынан киирии, оҕото үрдүк үөрэххэ киирэригэр бүддьүөт миэстэтинэн хааччыллыы уо.д.а. өйөбүл көрүҥнэрэ үлэлииллэр.

Ону сэргэ биир кэмнээх социальнай төлөбүрдэр диэн бааллар. Федеральнай төлөбүртэн хантараак баттаһааччыга 195 тыһ. солкуобай бэриллэр, өрөспүүбүлүкэ байыаннай сулууспалаах дьиэ кэргэнигэр көрөр төлөбүрэ 200 тыһ. солкуобай, өрөспүүбүлүкэ байыаннай сулууспалаахха көрөр төлөбүрэ 150 тыһ. солкуобай буолар. Онон байыаннай сулууспалаах бастакы ыйыгар аҥардас бу маннык биир кэмнээх төлөбүрдэр суоттарыгар уопсайа 545 тыһ. солкуобайы ылар. Байыаннай сулууспалаах байыаннай эпэрээссийэ сиригэр сулууспалыы сылдьар кэмигэр көрүллэр төлөбүр кини байыаннай званиетынан, дуоһунаһынан, сулууспалаабыт сылынан көрөн төлөнөр. Ол курдук, кинилэргэ 204 тыһыынча солкуобайтан саҕалаан хамнас бэриллэр.

Өстөөҕү уонна кини сэбин-сэбиргэлин суох оҥоруу, сууһарыы иһин туспа төлөбүр кээмэйэ төһө буолара суох оҥоһуллубут сэрии сэбин, тиэхиньикэтин арааһыттан, суолтатыттан уо.д.а. тутулуктаах. Өстөөх сэриитин сэбин, байыаннай тиэхиньикэтин суох оҥордоҕуна эбэтэр тутан ылан илдьэ кэллэҕинэ, манна көрүллэр төлөбүр кээмэйэ 50 тыһ. солкуобайтан саҕалаан 1 мөлүйүөҥҥэ диэри буолар. Холобура, «Леопард», «Абрамс», «Челленджер» курдук тааҥканы, «Хаймарс» пусковой установканы билиэн тутан “захваттаан” аҕаллахха, 1 мөл. солкуобай, ити тааҥкалары суох оҥордоххо – 500 тыһ. солкуобай, бөртөлүөтү суох оҥордоххо, 200 тыһ. солкуобай төлөнөр. Ити курдук араастаах. Кимэн киирии дьайыытыгар кыттыы иһин байыаннай сулууспалаахха биир күнүгэр 8 тыһ. солкуобай бэриллэр. Штурмовой этэрээт састаабыгар өстөөхтөн ылыллыбыт хас биирдии килэмиэтир сир иһин 50 тыһ. солкуобай төлөнөр.

Хантараагынан сулууспаҕа бараары кэлбит киһи автобиографиятын суруйарыгар уонна анкыата толороругар сүүмэрдиир Киин инструктордара көмөлөһөллөр. Кииҥҥэ кэлэригэр кини пааспарын, байыаннай билиэтин (баар буоллаҕына), эр-ойох буолуу уонна оҕо төрөөһүнүн туоһу суруктары, үөрэх туһунан докумуонун илдьэ кэлэр.

Байыаннай сулууспаҕа хантараагы түһэрсии туһунан сиһилии Дьокуускай куорат Чепалов уулуссатын 23-гэр баар 6 №-дээх кабинекка кэлэн билсиэхтэрин эбэтэр (4112) 32-10-40 төлөпүөнүнэн ыйыталаһан быһаарсыахтарын сөп.