Хатас норуодунай тыйаатыра — Саха тыйаатырын сыанатыгар

Бэҕэһээ, олунньу 28 күнүгэр, Дьокуускай куоракка П.А.Ойуунускай аатынан Саха академическай тыйаатырга Хатас норуодунай тыйаатыра Н.В.Гоголь «Ревизор» айымньытынан испэктээкили туруорда. Саала иһигэр дьаабылыка түһэр миэстэтэ суох. Испэктээкил устата артыыстар талааннарын. оруолларын арыйар кыахтарын сөхтүм.

Испэктээкилгэ бэлэмнэнии, тыйаатыр айар үлэтин туһунан «Тускул» култуура киинин түмсүүлэрин салайааччыта Наталья Руфова санаатын үллэһиннэ:

— Ханнык баҕарар айар-тутар кэлэктиип олох устун айанын үрдүк чыпчаала классическай айымньы буолар. Былырыын биһиги тыйаатырбыт норуодунай диэн үрдүк эппиэтинэстээх, ирдэбиллээх ааты ылбыта үйэ чиэппэрэ буолбутун бэлиэтээбиппит. Үбүлүөйдээх сылбытыгар Н.В.Гоголь өлбөт-сүппэт «Ревизор» кэмиэдьийэтин туруорбуппут.

Оччотооҕу нуучча омук култууратын, олоҕун ойуулуур-кэпсиир, көрдөрөр туһуттан биир сүрүн хардыыыбытынан испэктээкилгэ кыттар дьоруойдарбыт таҥастарын-саптарын анал үөрэхтээх иистэнньэҥнэргэ тиктэрбиппит. Бу үлэбит төлөбүрэ Хатастааҕы норуодунай тыйаатыр СӨ култууратын уонна духуобунаһын министиристибэтэ, СӨ норуот айымньытын уонна социальнай-култуурунай технологиятын дьиэтэ ыыппыт «Биһиги нэһилиэстибэбит» диэн улахан күрэххэ кыайан ылбыт үбэ-харчыта төһүү күүс буолбута. Көстүүмнэр бары Мария Васильевна Турантаева салайааччылаах СӨ  Олоҥхо тыйаатырын иистэнэр сыаҕар тигиллибиттэрэ.

Маны таһынан А.Лобанов дириэктэрдээх А.С.Пушкин аатынан Нуучча тыйаатыра сүрдээх үчүгэй бэлэх оҥорбута. Кинилэр эр дьон көстүүмнэрин, атах таҥастарын, сэлээппэлэри, бэргэһэлэри о.д.а. малы-салы биэрбиттэрэ.

Арай, Саха тыйаатырыгар испэктээкилбитин туруорарбыт саҕана биир уустук түгэн буолбута. Хлестаков оруолугар саҥа киһини бэлэмнээһин буолбута. Бастакы артыыспыт убаастанар биричиинэнэн бу сырыыга оонньообото. Онон бэрт кылгас кэмҥэ «Арчы» духуобунас киинин түмсүүлэрин салайааччыта Сандал Захаров бэлэмнэнэргэ сөбүлэһэн, олус эппиэтинэстээхтик сыһыаннаһан уобараһыгар киирэн бэркэ оруолун толордо дии саныыбын. Бу режиссер уонна артыыс биир тыыҥҥа, биир таһымҥа киириилэрин чаҕылхай туоһутунан буолар.