ХИФУ-га саха ынаҕын “клоннуохтара”

Хотугулуу-Илиҥҥи федеральнай университет лабораториятыгар саха сүөһүтүн “клоннуур” (килиэккэттэн үөскэтэн таһаарар) туһунан норуоттар икки ардыларынааҕы чинчийии ыытылла турар. ХИФу ректора Анатолий Николаев бу чинчийиигэ кыттыыны ылар.

Үлэ ХИФУ базатыгар, Холбоһуктаах Арабскай Эмираттарга (ОАЭ) биотехнологическай чинчийиилэр кииннэрин филиалыгар эмиэ ыытыллар. Бу киин быйыл кулун тутар ыйга аһыллыбыт. Ону тэҥэ, бырайыакка РНА Сибиирдээи салаатын научнай киинин Тыа хаһаайыстыбаҕа научнай-чинчийэр института, «Сахаагроплем» тэрилтэ, «Саха сүөһүтэ» генопуонда тэрилтэтэ үлэлэһэллэр. ХИФУ аспираннара Абу-Даби куоракка баран стажировкалана сылдьаллар.

Саха сүөһүтэ түҥ былыргыттан уларыйбакка кэлбит ураты боруодалаах. Тыйыс усулуобуйалаах, бүччүм, уһук сиргэ уутуйан үөскээбит буолан, тымныыны, хараҥаны, ас кэмчитин тулуйарга үөрэммит, олус тулуурдаах. Саха ынаҕын этэ сыа быыстаах, олус иҥэмтиэлээх, минньигэс, үүтэ хойуу, 5-7% сыалаах. Онон бу ураты, сэдэх боруода, саха норуота үйэлэр тухары чочуйан, киһи-аймах цивилизациятыгар киллэрбит сүҥкэн кылаата буолар.

Билигин өрөспүүбүлүкэҕэ тыһыынчаттан тахса эрэ төбө саха сүөһүтэ баара биллэр. Онон аан дойдуттан сүтэн эрэр көрүҥ буолар, кинини элбэтэр, ууһатар сыаллаах бу чинчийии ыытыллар диэн ХИФУ пресс-сулууспата иһитиннэрэр.