Хотугу таһаҕаһы тиэйии кыһалҕалара

Share

Хотугу таһаҕаһы тиэйии хайдах ыытылларын уонна инфраструктуратын хайдах саҥардыахха сөбүн туһунан норуот дьокутааттара, салайааччылар, наука бэрэстэбиитэллэрэ кэпсэттилэр. Ол туһунан кылгастык манна ааҕыҥ:   

Бүгүн СӨ Судаарыстыбаннай Мунньаҕар (Ил Түмэҥҥэ) “Хотугу таһаҕаһы тиэйии инфраструктуратын саҥардыы” тиэмэҕэ “төгүрүк остуол” ыытылынна.  Кэпсэтиини Ил Түмэн экэниэмикэҕэ, инвестиция уонна бырамыысыланнас бэлиитикэтигэр сис кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ Павел Петров салайда.

СӨ тырааныспарын уонна суол хаһаайыстыбатын миниистирин солбуйааччы Семен Коркин иһитиннэрбитинэн, киэҥ сирдээх-уоттаах Саха сиригэр 36 муниципальнай тэриллииттэн 13 оройуон Арктикаҕа сытар уонна уустук суоллаах-иистээх. Онон бу оройуоннары олоххо-дьаһахха наадалаах табаардарынан, аһынан-үөлүнэн, оттук ресурсаларынан хааччыйыы соруга турар.

Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр уу суолунан 3 мөл. туонна таһаҕас тиэйиллэр, ол иһигэр Арктика оройуоннарыгар 300 тыһ. туонна таһаҕас тиэрдиллэр. Айылҕа, сир-уот  уустук  усулуобуйатынан таһаҕаһы уу суолун тэҥэ, тимир суолунан, массыына тырааныспарынан эмиэ илдьэллэр. Миниистири солбуйааччы тырааныспарынан тиэйиигэ баар кыһалҕаларга тохтоото. Онуоха өрүһү дириҥэтэр үлэлэри ыытыы, флоту саҥардыы, Арктикаҕа баар аэропуортары реконструкциялааһын уо.д.а ирдэниллэр. Хотугу таһаҕаһы тиэйиигэ наука эмиэ оруоллаах буолуохтаах. ХИФУ ректорын солбуйааччы Александр Кугаевскай хотугу таһаҕаһы тиэйиини тэрээһин, технологическай, сокуон-норматив уонна үбүлээһин өттүнэн ырытта. Баларга сигэнэн сайдыахтааҕа этилиннэ. Арктиканы сайыннарыыга миниистир Владимир Черноградскай тиэрдиллибит таһаҕаһы харайар сир суоҕун ыйда (ыскылааттар, камералар, овощехранилищелар эҥин). Ол да буоллар, быйыл эргиэн-логистика 5 киинин тутууну саҕалаабыттар. Хотугу таһаҕаһы тиэрдии тутула уонна толоруллуута олох дьэҥкэ буолуохтааҕын “Якутоптторг” тэрилтэ генеральнай дириэктэрэ Николай Алексеев саамай сөпкө бэлиэтээтэ. “Ити кыаллара буоллар, “күөх рейстэри” тиэрдии кыраапыгын бачча чыыһылаҕа, манна тиэрдэбит диэн таһаарыа этибит”, — диир. Владимир Черноградскай эппитин курдук, кини эмиэ Арктикаҕа ыскылаат суоҕа харгыстыырын, бэл, 1963 с. тутуллубут сарайдары туһаналларын бэлиэтээтэ. Уонна биир кыһалҕалаах боппуруоһу – килиэби астыыр тэриллэр 90 быр. эргэрбиттэрин эттэ.  Онон хотулар килиэбэ суох олорон хаалыахтарын сөп.

Таһаҕаһы тиэрдиигэ суолу-ииһи бэлэмниир “Арктика суоллара” 2014 с. тэриллэн үлэлиир. Тиэхиньикэнэн хааччыллыбыттар эрээри, хоту дойдуга үлэлииргэ каадырдар тиийбэттэр. Муус хойутаан туруута кыһыҥҥы суолу арыйыыны тардар, онон кыһыҥҥы суолу туһаныы кэмэ аччыыра бэлиэтэннэ.

Саха сирин айылҕата, суолун-ииһин уустуга таһаҕаһы уона уматыгы-оттугу тиэрдиини 1-1,5 сыл урутаан илдьиини ирдиирин “төгүрүк остуол” кыттыылахтара бэлиэтээтилэр.

Түмүккэ салгыы хайдах хотугу таһаҕаһы тиэйиини тупсарарга сүбэ ылыннылар.

Recent Posts

  • Сонуннар
  • Уопсастыба

Айсен Николаев: Оптимизация үөрэх хаамыытыгар сабыдыаллыа суохтаах

Үөрэх тиһигин оптимизацията үөрэх хаамыытыгар хоромньуну оҥоруо суохтаах. Бу туһунан өрөспүүбүлүкэ баһылыга Айсен Николаев Ил…

31 минута ago
  • Сонуннар
  • Сүрүн

Тохсунньутааҕы босуобуйа, биэнсийэ ахсынньы бүтүүтэ түһүөҕэ

Социальнай пуонда Саха сирнээҕи салаата иһитиннэрэринэн, биэнсийэни уонна оҕо босуобуйаларын Саҥа дьыл иннинэ эрдэ биэриэхтэрэ. …

58 минут ago
  • Байыаннай эпэрээссийэ
  • Сонуннар

Байыаннай дьайыы 1100-тэн тахса кыттыылааҕа уонна кинилэр дьиэ кэргэттэрэ чөлүгэр түһэриини аастылар

Ю.П. Степанов аатынан инбэлииттэри чөлүгэр түһэрэр өрөспүүбүлүкэтээҕи кииҥҥэ 557  байыаннай дьайыы кыттыылааҕа уонна кинилэр дьиэ…

1 час ago
  • Сонуннар
  • Хаартыска/Видео

ХААРТЫСКА: Хаарынан Олоҥхо дьоруойдарын оҥороллор

Аны сайын Кэбээйи улууһугар Олоҥхо ыһыаҕа ыытыллар. Ону көрсө Сииттэ оскуолатын таһыгар төрөппүттэр оҕолорун кытта…

2 часа ago
  • Быһылаан
  • Сонуннар

Абый улууһугар эчэйбит оҕоҕо 100 тыһ. солкуобай төлөннө

Абый улууһун борокуруора оскуолаҕа уруокка эт-хаан эчэйиитин ылбыт оҕоҕо харчынан толуйууну төлөттө. 2014 сыллаахха төрөөбүт…

2 часа ago
  • Сонуннар
  • Спорт
  • Уопсастыба

Сунтаарга сахалыы остуол оонньууларыгар күрэхтэһии буолла

Сунтаар улууһугар ахсынньы 24 күнүгэр «Абаҕа» спортивнай комплекска хабылыкка уонна хаамыскаҕа 5-11 кылаас үөрэнээччилэригэр  күрэхтэһии …

3 часа ago