Икки лиидэр көрсүһүүтэ…

Дьэ тиийэн кэллэ, бүгүн РФ бэрэсидьиэнэ Владимир Путин уонна Эмиэрикэ бэрэсидьиэнэ Дональд Трамп Аляскаҕа көрсүһүөхтэрэ…

Сүнньүнэн, туох туһунан…

Бэлиитикэ хаамыытын уонна ис куукунатын ырыҥалыыр эспиэртэр быһааралларынан, бу Аляскаҕа буолар икки улахан дойду лиидэрдэрэ сирэй-сирэйгэ көрсөн, атах-тэпсэн олорон кэпсэтиилэрэ-ипсэтиилэрэ, сүнньүнэн, Украина кириисиһин быһаарыыга туһуланыа дииллэр. Бу көрсүһүүнү аан дойду дьоно-сэргэтэ барыта маныа, көрүө-истиэ… Оннук улахан суолталааҕын ыйаллар бары үтүктүспүт курдук…

ЕС куттаммыт

Быйыл олунньуга икки лиидэр төлөпүөнүнэн кэпсэтиилэриттэн Европа улаханнык долгуйбута, ыксаабыта биллэр. Оттон Аляскаҕа буолар сирэй-сирэйгэ көрсүһүүттэн Европа Сойууһа (ЕС) олох куттаммыт, тоҕо куттаммыттарый? Тоҕото биллэр, ол эбэтэр Украина кириисиһин боппуруоһа биһигинэ суох (Европа кыттыыта суох) быһаарыллар, этиилэрбит улахаҥҥа ылыллыбаттар, биһигиттэн ыйыппаттар диэн…

Европа лиидэрдэрэ (Макрон, Мерц, Стубс, Штармер уонна Урсула фон дер Ляйен курдуктар) Украина боппуруоһа биһигинэ суох быһаарыллыа суохтаах диэн этиилээхтэр.

Зеленскэй тойон ити көрсүһүүгэ үһүс киһинэн ыҥырбатахтарыттан олох ыксаабыт дииллэр. Ити бастакыта. Аны туран, кини сорох сирин-уотун туран биэриэхтээх диэн, ол чуолкайа бу диэн биллибэт. Бары билэрбит курдук, бу сыл саҥатыгар Украина ханнык сириттэн-уотуттан (территорияттан) аккаастаныахтааҕын туһунан кэпсэтии баара. Ону тэҥэ, Эмиэрикэ киирсии хонуутуттан (конфликтан) тахсыан сөбүн туһунан быктарбыттара. Бу күннэргэ Вэнс уонна Трамп итиннэ анаан санааларын эттилэр. Дьэ ол тугуй? Өскөтүн, европалар Украинаны өйүүллэрин салгыыр буоллахтарына, баһаалыста, ол эрээри, бэйэлэрин суоттарыгар диэн. Эмиэрикэ “киирсии хонуутуттан” тахсан биэрэр диэн.

Аналитиктар сабаҕалааһыннарынан, Эмиэрикэ киирсииттэн тахсан биэриэ үһү… Акыйаан уҥуордааҕы дойду муҥур тойоно Зеленскэй сири-уоту туран биэриини аккаастаабытын адьас сөбүлээбэтэх, адьас тириитин таһынан аһардыбыт. Трамп Үрүҥ Дьиэтиттэн үүрэригэр, киниэхэ ханнык да куоһура суоҕун туһунан эппитэ. Билиҥҥи туругунан, Эмиэрикэ эйэлэһиигэ сүрүн утарсааччынан Зеленскэйи эрэ көрөр, ыйар.

Бастаан тиийиэн сөп диэбиттэрэ эрээри…

Аны туран, атырдьах ыйын 12 күнүгэр, Эмиэрикэ Үрүҥ дьиэтиттэн (CNN) Зеленскэй Аляскаҕа икки лиидэр көрсүһүүтүгэр тиийэр диэн эппиттэрэ. Ону, били, кулун тутарга Эр-Риядаҕа курдук аан кэннигэр олорон кэтэһиэх муҥа буоллаҕа дуу дэспиттэрэ. Акыйаан уҥуордааҕы Үрүҥ Дьиэ биир салайааччыта эппитинэн, икки лиидэр көрсүспүтүн эрэ кэннэ кини көрсөн кэпсэтиэн сөп. НАТО-ҕа Эмиэрикэ бастайааннай бэрэстэбиитэлэ Мэттью Уитакер ити кэниттэн тута сөрөөн иһитиннэрбитинэн, Зеленскэй Аляскаҕа тиийэн кыттыахтааҕын туһунан быһаарыныы ылылла илик диэн буолбута.

Онтон бэҕэһээ Эмиэрикэ муҥур тойоно Дональд Трамп, хара маҥнайгыттан Зеленскэйи ыҥырар туһунан боппуруос адьас көтөҕүллэ да сылдьыбатаҕын туһунан быаны быһа баттыыр курдук этэн кэбиспит. «Бэрэсидьиэн Путины кытта көрсөн баран, лиидэрдэргэ эрийтэлиэм…» диэбит.