Ил Дархан Айсен Николаев Доруобуйа национальнай күнүнэн эҕэрдэлиир

Саха Өрөспүүбүлүкэтин салалтатын уонна тус бэйэм ааппыттан Саха сиригэр Доруобуйа национальнай күнүнэн эҕэрдэлиибин!

Олоххо-дьаһахха, үлэҕэ-хамнаска, оҕону иитиигэ, аҕа көлүөнэҕэ кыһамньы уурууга, төрөөбүт сиргэ үлэлииргэ, бастатан туран, кытаанах доруобуйа ирдэнэр.

Доруобуйа национальнай күнэ Саха Өрөспүүбүлүкэтин бастакы Бэрэсидьиэнэ Михаил Николаев 2000 сыллаахха биһиги өрөспүүбүлүкэбит хас биирдии ыалыгар, хас биирдии нэһилиэгэр чөл олоҕу иҥэрэргэ, тарҕатарга сыаллаан тэриллибитэ. Онтон ыла, Саха сирэ доруобуйа харыстабылын сайдыытыгар, нэһилиэнньэтин доруобуйаларын харыстааһыҥҥа улахан ситиһиилэри дабайда.

Итиэннэ сүрүн көрдөрүүнэн, былырыын Бүтүн Арассыыйатааҕы таһымы куоһаран, Саха сиригэр олох уһуна 73,6 сыл буолла. Оҕо төрөөһүнүнэн Саха сирэ дойдуга сэттис уонна Уһук Илин федеральнай уокурукка бастакы миэстэҕэ сылдьар. Бу сыыппаралар хас да сыл устата  өрөспүүбүлүкэҕэ былааннаах үлэ ыытыллыытын түмүгэ буолар. Саха сирин дьонун-сэргэтин улахан үөрүүтэ – 2023 сылга бэс ыйын 23 күнүгэр өрөспүүбүлүкэ мөлүйүөнүннээх олохтооҕо күн сирин көрбүтэ.

Өрөспүүбүлүкэ судаарыстыбаннай бэлиитикэтин биир сүрүн тутаах өрүтэ – дьон-сэргэ доруобуйата уонна этэҥҥэ буолуута. Дойду Бэрэсидьиэнэ Владимир Путин өйөбүлүнэн, өрөспүүбүлүкэҕэ доруобуйа харыстабылын тиһигин тупсарыыга улахан төһүү оҥоһулунна. Саха сиригэр «Доруобуйа харыстабыла» уонна «Демография» национальнай бырайыактар, уопсастыбаннас доруобуйатын уонна доруобуйа харыстабылын тиһигин бөҕөргөтүү стратегическай хайысхаларын Ыйааҕа олоххо киирэллэр, 2021-2030 сылларга Саха сиригэр Доруобуйа уон сыла биллэриллибитэ.

«Земскэй быраас» уонна «Земскэй биэлсэр» бырагыраамалар таһаарыылаахтык үлэлииллэр. Кинилэр лииньийэлэринэн тыа сирин нэһилиэнньэлээх пууннарыгар уонна Арктика оройуоннарыгар 1000-тэн тахса быраас уонна 200-тэн тахса мэдиссиинэ исписэлиистэрэ үлэлииллэр.

Былырыын «Өрөспүүбүлүкэтээҕи мобильнай биригээдэлэр киинэ» уһулуччулаах бырайыак саҕаламмыта. Мобильнай быраастар Арктика оройуоннарын 33 тыһыынчаттан тахса олохтооҕун бэрэбиэркэлээтилэр. Бу үлэ быйыл да салҕанан бара турар, ону таһынан билигин Саха сирин атын оройуоннарын уустук суоллаах-иистээх, ыраах сытар нэһилиэнньэлээх пууннарын хабар. Быйыл биһиги өссө «Мобильнай хирург» бырайыагы үлэҕэ киллэрдибит. Үрдүк квалификациялаах хирургтар киин оройуоннааҕы балыыһаларга тиийэн, өрөспүүбүлүкэ олохтоохторо миэстэтигэр сөптөөх көмөнү ылаллар.

Биһиги доруобуйабыт —  бу өссө хас биирдии Саха киһи бэйэтин дьыалата! Чөл олоҕу тутуһуу, арыгыттан аккаастаныы – бу көҕүлээһиннэр Саха сиригэр үөскээн, «Демография» национальнай бырайыак чэрчитинэн дойду Бэрэсидьиэнэ  өйөөбүтэ. Билигин Саха сиригэр Чөл олох 75  тирэх киинэ баар. Саха сирин олохтоохторугар физическэй култууранан уонна успуордунан дьарыктанар анал миэстэлэрдээх буолалларын туһугар бары усулуобуйа тэриллэр. Ити тэриллибит усулуобуйаларынан, Саха сирин хас биирдии олохтооҕо чөл олоҕу тутуһар уонна физкултууранан уонна успуордунан утумнаахтык дьарыктанар. Бу үлэҕэ кэскиллээх уонна киэҥ далааһыннаах «Оҕо уһуйааныттан 11-с кылааска диэри доруобай олох уруоктара» бырайыага бу дьыл балаҕан ыйын 1 күнүттэн үлэҕэ киирэрэ былааннанар.

Күндү Сахам дьоно!

Этэҥҥэ буолуҥ, бэйэҕитин уонна чугас дьоҥҥутун харыстааҥ. Төрөөбүт өрөспүүбүлүкэбит уонна улуу дойдубут сайдарын туһугар тус олоххутугар дьолу-соргуну, этэҥҥэ буолууну, үлэҕэ-хамнаска ситиһиилэри баҕарабын! Саха Сирэ, инники диэки!