Ил Дархан Айсен Николаев: Саха сирин экэниэмикэтэ бигэ туруктаах

Москваҕа тохсунньу 17-18 күннэригэр РФ Бырабыыталыстыбатын Бэрэссэдээтэлин солбуйааччы — Уһук Илиҥҥи ФУо РФ Бэрэсидьиэнин боломуочуйалаах бэрэстэбиитэлэ Юрий Трутнев бэрэссэдээтэллээх 2024 сылга үлэ түмүктэрин таһаарар уонна 2025 сылга сүрүн соруктары туруорар сүбэ мунньах буолла.

«Сыл ахсын эрэгийиэннэр баһылыктарын, Уһук Илин уонна Арктика сайдыытын министиэристибэтин салалтатын кытта мустаммыт үлэбитин-хамнаспытын көрөбүт, дьүүллэһэбит, сүбэлэһэбит. Биһиги эппиэтинэспитигэр Уһук Илиҥҥэ уонна Арктикаҕа олорор 10,5 мөл. дьон-сэргэ олоҕун хаачыстыбатын тупсарар соруктар тураллар», — диэн бэлиэтиир Юрий Трутнев.

СӨ Ил Дархана Айсен Николаев бэйэтин этиитигэр ааспыт сыл түмүгүнэн Саха сирин экэниэмикэтэ бигэ туруктаахтык сайдан иһэрин бэлиэтиир. » Биһиги 49,5 мөл туонна кээмэйдээх чоҕу хостоон уонна 55 туонна кээмэйдээх көмүһү хостоон, дойдуга аан бастаан иккис миэстэҕэ таҕыстыбыт», — диэтэ. Маны сэргэ,

Экэниэмикэ өртүнэн үүнүү, сайдыы, бигэтийии  социальнай эйгэ тирэхтээхтик сайдарыгар усулуобуйаны үөскэтэр. Саха сирэ Уһук Илиҥҥэ нэһилиэнньэтин ахсаанынан саамай улахан көрдөрүүлээх эрэгийиэнинэн буолар. Оҕо төрөөһүнүнэн ТОП- 10 эрэгийиэҥҥэ киирэр. Киһи олоҕун уһуна ортотунан 73 сааһы аһарда, бу дойдуга уонна Уһук Илиҥҥэ үрдүк көрдөрүүнэн буолар.

Ил Дархан далааһыннаах тэрээһиннэр тустарынан эмиэ ыйда. Ол курдук: «2024 сылга  Арассыыйа киинэтигэр норуоттар икки ардыларынааҕы наҕараадалар 20 бырыһыаннарын саха киинэтэ ылбыта», — диэтэ кини. Маны сэргэ, Арассыыйаҕа улахан суолталаах бэлиэ тэрээһиннэртэн 24 дойдуттан кыттыылаах, икки тыһыынчаттан тахса эдэр спортсмен түмсэн күрэхтэһиилээх «Азия оҕолоро» Оонньуу үрдүк таһымҥа ыытыллыбыта бэлиэтэннэ.

2025 сылга Өлүөнэ эбэни туоруур муостаны тутуу салҕанар. Социальнай суолталаах 54 эбийиэк тутуллан үлэҕэ киллэриллэрэ былааннанар. Балартан биир саамай күүтүүлээҕинэн эпос уонна ускуустуба Арктикатааҕы киинэ буолар.

2025 сыл Саха сиригэр Ийэ дойдуну көмүскээччи сылынан биллэриллибитэ. Ил Дархан Аҕа дойду уоттаах сэриитин кыттыылаахтарыгар төлөбүр оҥоһуллубутун, ону таһынан, олунньу 20 күнүгэр диэри төлөбүрдэри сэрии бэтэрээннэрин огдооболоро, Ленинград блокадатын кыттыылаахтара, концлааҕырдарга түбэспит дьон, тыыл бэтэрээннэрэ уонна сэрии сылларын оҕолоро ылыахтаахтарын туһунан Айсен Николаев эттэ.

Ил Дархан маны сэргэ, байыаннай дьайыы кыттыылаахтарын, байыастар дьиэ кэргэттэрин өйүүргэ үлэ тиһиктээхтик ыытылларын, ураты болҕомто уурулларын бэлиэтиир. «Үлэ салҕанар, ол иһигэр «Саха сирэ — дьоруойдар сирдэрэ» бырагыраама иитинэн эмиэ», — диэтэ Айсен Николаев.

Сиһилии https://www.sakha.gov.ru/news/front/view/id/3480197 манна кирэн ааҕыҥ.

СӨ Ил Дарханын уонна Бырабыыталыстыбатын пресс-сулууспата