Ил Дархан: Арассыыйа Бэрэсидьиэнэ Арктика сайдыытыгар сүрүн соруктары туруорда

Share

Арассыыйа Бэрэсидьиэнэ Мурманскайга ыытыллыбыт VI норуоттар икки ардыларынааҕы Арктическай пуорум пленарнай мунньаҕар этиитигэр дойду Арктическай зонатын кэскиллээх сайдыытыгар туһуламмыт соруктары бэлиэтээтэ.

Ил Дархан Айсен Николаев бэлиэтээбитинэн, судаарыстыба баһылыга көтөҕөр сүрүн  соруктарыгар дойду суверенитетын уонна национальнай интэриэстэрин көмүскээһин,  өр кэмнээх социальнай-экэнэмиичэскэй уонна транспортнай-логистическай сайдыы, научнай чинчийиилэри ыытыы, килиимэт уларыйыытын, ирбэт тоҥу үөрэтии уонна кэтээн көрүү  айылҕаны харыстааһын, Уһук Хотугу нэһилиэнньэлээх пууннары тупсарыы, генеральнай былааннары оҥоруу, дьон олоҕун хаачыстыбатын тупсарыыга тэтимнээх үлэни ыытыыны уурбутун тоһоҕолоон эттэ.

“Арктика инники сайдыытыгар, олох хаачыстыбатын тупсарыыга туһуламмыт бары национальнай бырайыактарга Арктиканы сайыннарыы ураты тутуллара наада. Оччотугар хоту нэһилиэнньэлээх пууннарыыны тупсарыы үлэтэ өссө тэтимириэ этэ. Биллэн турар, доруобуйа харыстабылын, үөрэх уонна тырааныспар инфраструктуратын сайыннарыыга туспа көрүү наада. Хотугу муора суолун бөҕөргөтүүтүн (ол иһигэр Тиксини уонна Найбаны киллэрэн туран), генеральнай былааннары олоххо киллэриигэ сорудахтара Арктика территорияларыгар мэдиссиинэ көмөтүн тупсарыыга, пассажирдары таһар салгын сырыытын сайыннарыыга, хаарбах дьиэттэн көһөрүүгэ уонна хотугу нэһилиэнньэлээх пууннары тупсарыыга туһуламмыттар. Хотугу муора трассатын сайыннарыы, ледокол флотун бөҕөргөтүү, Арассыыйаҕа уу суудуналарын оҥорор уонна өрөмүөннүүр тэрилтэлэри өйөөһүн, аныгы тырааныспар уонна логистика схемаларын, аэропортары саҥардыы– бу барыта дьон олоҕун тупсарыыны хааччыйыаҕа”,— диэн бэлиэтээтэ Айсен Николаев пленарнай мунньах түмүгүн туһунан санаатын үллэстэригэр.

Кулун тутар 26–27 күннэригэр Мурманскайга норуоттар икки ардыларынааҕы VI Арктическай пуорум Хотугу муора суола арыллыбыта 500 сылыгар ананна уонна РФ бырабыыталыстыбатын өйөбүлүнэн «Росконгресс» пуонда тэрийиитинэн ыытылынна. Пуорумҥа 21 дойдуттан 1200-тэн тахса киһи кыттыыны ылла.

Recent Posts

  • Култуура
  • Сонуннар

Ийэ чабырҕахсыт Сэҥээрэ

Мария Герасимова-Сэҥээрэ – норуот фольклоругар бөдөҥ исписэлиис, доҕотторо ытыктаан ааттыылларынан Ийэ чабырҕахсыт, чабырҕаҕы, олоҥхону, оһуохайы…

7 часов ago
  • Сонуннар
  • Уопсастыба

Ыйыт-хоруйдуубут: төһө кутталлааҕый?

Ааҕааччыларбытыттан ыйытыылар киирэ тураллар. Соторутааҕыта быыһыгар маҥаннаах таба этин видеоҕа устубуттар этэ. Ону көрбүт дьонтон…

7 часов ago
  • Култуура
  • Сонуннар

Оһуохай түһүлгэтигэр өлүөхүмэлэр түмүстүлэр

Бүгүн, сэтинньи 9 күнүгэр, Өлүөхүмэ улууһугар аналлаах оһуохай түһүлгэтэ бэрт тэрээһиннээхтик ааста. Куоракка олорор өлүөхүмэлэр…

8 часов ago
  • Сонуннар
  • Уопсастыба

Эмсэх оннугар төлөпүөн “оонньуур”

Сэбиэскэй кэмҥэ эдэр ийэ-аҕа буола сылдьыбыт төрөппүттэр кырачаан оҕоҥ сылайдаҕына эбэтэр атаахтааҕына уоскута түһэргэ оҕо…

8 часов ago
  • Сонуннар
  • Чэгиэн

Доруобуйа харыстабылын эдэр исписэлиистэрин бастыҥ бырайыактарын быһаардылар

Бэҕэһээ, сэтинньи 8 күнүгэр, 35-гэр диэри саастаах быраастар, мэдиссиинэ сиэстэрэлэрэ, доруобуйа харыстабылын эйгэтин үлэһиттэрэ Николаев-Кииҥҥэ…

9 часов ago
  • Сонуннар
  • Сүрүн

Тамара Попова – артыыс олоҕо

Саха тапталлаах ырыаһыта, ырыа айааччы, СӨ үтүөлээх артыыската Тамара Попова сыанаҕа тахсыа эрэ кэрэх, көрөөччүлэр…

9 часов ago